Cümlenin Konusu ve Ana Fikri

Kunduz.
Türkçe cümlede.
Anlam konu anlatım videosundan herkese.
Merhaba arkadaşlar.
Öncelikle cümle ne demek buna bakalım.
Duygu, dilek, istek, yargı bildiren kelimelerden oluşan yapıya cümle denir.
Cümleler en az bir kelimeden oluşur.
En fazlasının da sınırı.
Yoktur zaten arkadaşlar.
Bakalım derslerim de.
Başarılı olmak istiyorum.
Şimdi ekrana yazdığım bir.
Cümledir ve bu cümlede bir konu da var arkadaşlar.
Yani derslerimizde başarılı olmak istediğimi, dileğimi, duygumu bildirdim.
Yapıya cümle denir ve bu derslerimizde başarılı olmak istiyorum da benim cümlem nedir?
Şimdi bir diğer bastığım cümlenin konusu.
Bu konu ve ana fikir başlıkları.
Arkadaşlar parçada anlamda ekinin aynısı.
Önceki videolar mızda da var.
Parçada konu nasıl.
Bulunuyorsa cümlede de aynı şekilde bulunuyor.
Parçada ana fikir nasıl bulunuyorsa.
Cümlede de aynı şekilde bulunuyor.
Cümlenin konusundan başlayalım.
Cümle okunur ve cümleye Bu cümlede ne anlatılıyor?
Sorusu sorulur.
Alınan cevap.
Cümlenin konusunu verir ve cümlenin.
Konusu aynı zamanda cümlenin.
İçinde işlenen öge dir.
Arkadaşlar.
Bakalım.
Kunduz uygulaması.
İle.
Çözemediğim soruları.
A Öğretmenlerim ile.
Paylaşabilir.
Yorum.
Ayrıca.
Konu Anlatım.
Videosu.
Izleye biliyorum.
Cümleyi bir daha okuyalım.
Kunduz uygulaması ile çözemediğim soruları öğretmenlerim ile paylaşıp biliyorum.
Ayrıca konu anlatım videosu izleye biliyorum.
Ekranı 3 satırdan.
Oluşan bir cümle yazdım arkadaşlar ve bu cümlenin.
Konusunu.
Bulalım istiyorum.
Ne yapıyorum?
Konu bulunmadan.
Önce cümleyi okuyorum ve dedim ki Bu cümlede.
Ne anlatılıyor?
Sorusunu sorarım.
Cümlenin içinden cevap alırım.
Cümleyi bir.
Daha okuyalım.
Kunduz uygulaması ile.
Çözemediğim soruları öğretmenlerim ile paylaşıp biliyorum.
Ayrıca konu anlatım.
Videosu izleye biliyorum.
Soruyorum şimdi cümleye bu.
Cümlede ne anlatılıyor?
Sordum ve cümlenin içinde işlenen öge cevap.
Olarak almam.
Gerekiyor.
Cümlede ne anlatılıyor arkadaşlar?
Kunduz uygulaması anlatılıyor.
O zaman.
Yukarıdaki cümlenin.
Konusu kunduz uygulaması.
Kunduz uygulamasının.
Faydaları.
Gelelim cümlenin.
Ana.
Fikrine.
Cümlenin ana fikri cümlede.
Asıl anlatılmak istenen.
Düşüncedir.
Arkadaşlar cümle okunur ve cümleye.
Burada asıl anlatılmak.
İstenen ne?
Ben bu cümleden ne.
Öğrendim soruları sorulur.
Alınan cevap ana.
Fikirdir.
Ve şunu unutmayalım ana fikir her zaman en.
Genel yargıdır arkadaşlar.
Bakalım ayağını yorganına göre uzat.
Şimdi karşımda şu atasözünün yer aldığı.
Bir cümle verildi Ne.
Yapıyorum?
Önce cümleyi okuyorum.
Ayağını yorganına göre uzat.
Ardından cümle.
Soruyorum.
Burada asıl anlatılmak istenen ne?
Bana verilen dersine çıkardığım mesaj ne?
Buradan diyorum ve cevap veriyorum.
Buradan nasıl bir mesaj çıkarırız arkadaşlar, nasıl bir ders alırız, kulağımıza ne küpe olur?
Burada giderimiz diye.
Gelirin bize göre.
Göre ayarlamak mıyız?
Ben ayağını yorganına göre uzattı.
Okuduğum ve aşağıda yer alan ana.
Fikri çıkardım.
Kulağıma küpe oldu.
Devam ediyorum cümlede anlamda.
Bir diğer baş.
Örtülü anlam dır.
Arkadaşlar.
Şimdi örtülü anlam için şöyle örtü üzerinden ilerleyelim istiyorum.
Herkesin evinde.
Mutlaka masa.
Vardır ve masaların üzerinde genellikle örtüler olur.
Şimdi masanın.
Üzerinde örtü var diye ben o.
Varlığın nasıl olduğunu anlar mıyım, anlamaz mıyım?
Anlarım tabii ki.
Nereden anlarım?
Masanın tamamı.
Örtüyle.
Kaplı.
Olsa bile arkadaşlar.
Bacaklarının, salonun ben masa olduğunu anlarım.
Yani anlayabilmek.
İçin bir yere.
Bakmam.
Yeterli oluyor.
Cümlede anlamdaki örtülü.
Anlam ise cümlede kelimelerle verilmeyen, ancak eklerle.
Ya da bağlı.
Açılarla veya başka kelimelerle.
Çıkardığım anlam örtülü anlam olur.
Ben nasıl varlığın masa olduğunu bacaklarından anla duysam, örtülü anlamı.
Da cümle içindeki.
Kullanılan bazı.
Ekler veya.
Bağlı açılarla anlarım.
Bakalım size yine geliriz.
Bu cümledeki.
Örtülü anlam ne.
Arkadaşlar?
Daha önce gelmişiz.
Peki daha önce gelinmiş olduğu cümle için de verilmiş mi?
Verilmemiş.
Ben bu.
Örtülü anlamı.
Nereden çıkardım?
Yine kelimesinden çıkardım.
Devam ediyorum.
Ahmet de bizimle gelecek.
Bu cümlenin örtülü anlamı nedir?
Başka gelen var.
Hatta başka.
Gelen var.
Onun üzerine.
Ahmet gelecek.
Ben bu örtülü anlamı nerden çıkardım?
B bağlarından çıkardım.
Devam edelim.
Bu hatayı tekrar yapmış.
Daha önce yapmış.
Aynı hatayı daha önce yapmış.
Şimdi yine yapmış.
Yani tekrardan yapmış.
Ben bu örtülü.
Anlamı.
Nereden çıkardım?
Tekrar kelimesinden çıkardım.
Yani masanın üzerinde örtü var.
Ben onun masa olduğunu anlıyorum.
Cümlede kullanılan bazı bağlar.
Veya eklerle de cümlede.
Kullanılan örtülü anlamı bulabilirim.
Bir diğer varlığım.
Anlam.
Da çelişen cümleler.
Şimdi arkadaşlar, anlam da.
Çelişen cümle için benim karşımda iki tane ayrı cümle olacak.
Ben bunların anlamaya çalışıp.
Çelişmediğini şu şekilde.
Anlarım.
Bana verilen birinci cümlenin.
Ana.
Fikrini çıkarırım.
Bana verilen ikinci cümlenin.
Yine ana.
Fikrini çıkarırım.
Bu iki ana fikir.
Birbirinin tam tersi ise bu iki cümle.
Anlamda.
Çelişen.
Cümle olur.
Bakalım ana fikirleri birbirinin tersi olan cümleler midir?
Şimdi örnek üzerinden de görelim.
Başarı için kişi sadece kendine güvenmeli.
Bu cümlenin ana fikrine, yani başarmak için sadece kendine güven.
Ben yeterli başarı için kendine güven.
Ana fikir bu.
Alttaki cümleyi.
Okuyorum.
İnsanlar çevrenin desteğiyle başarılı olur.
Burada başarı için ne gerekiyor arkadaşlar?
Çevre gerekiyor.
Bakın yukarıdaki sadece kendi mesajını vermişti.
Aşağıdaki ana.
Fikir.
Aşağıdaki mesaj ise çevre oldu.
E kendine güvenmek ile çevre desteği birbirinin tam tersi olduğu için bu iki cümle.
Anla amca.
Çelişen cümle olur.
Devam ediyorum.
Anlam daş, yakın, anlamlı veya özdeş cümleler.
Üçü de aynı şeydir arkadaşlar bunu önce bilelim.
Anlamda şu yakın, anlamlı veya.
Özdeş cümle şudur.
Bana.
Yine iki tane ayrı cümle verecek.
Bunların yakın anlamlı anlamda eş veya özdeş olup olmadığını soracak.
Ne yapmam gerekiyor?
Bana verilen ilk cümlenin.
Ana fikrini.
Buluyorum.
Bana verilen ikinci cümlenin ana fikrini yine buluyorum.
Bu iki ana.
Fikir birbirine çok yakınsa, aynı mesajı.
Veriyorsa.
Bu iki.
Cümle anlamda şu yakın anlamlı.
Özdeş cümle olur.
Ana fikirleri aynı mesajı içeren, aynı mesajı veren cümleler midir?
Bakalım yaşamak.
Karanlıkta bile.
Beyazı düş demektir.
Buradaki ana fikir.
Ne?
Çok zor zamanlarda.
Bile iyiyi hayal etmeliyiz ki böyle yaşarız.
Diyor.
Aşağıdaki cümleye bakıyorum.
Zor zamanlarda umudumuzu.
Kaybetmemeliyiz.
Şimdi zor zamanlarda umut etmeliyiz.
Böyle atlatacağız.
Böyle yaşayacağız diyor.
Bu iki ayrı.
Verilen cümlenin.
Ana fikirleri aynı.
Doğrultuda.
İkisi de umut etmekten bahsediyor.
O zaman bu iki.
Cümle.
Anlamda yakın, anlamlı.
Özdeş cümle kabul edilir.
Şimdi arkadaşlar bir diğer bakalım cümle.
Tamamlama nasıl sorulacak bana cümle.
Yazacak, geri.
Kalanını.
Üç noktayla verecek.
Diyecek ki Bu cümleyi tamamlayın.
Nasıl tamamlamak.
Gerekiyor?
Eksik, verilen.
Cümleler anlama uygun tamamlanacak.
Yani cümlenin.
Bana verilen kısmının anlamını, konusunu, ana.
Fikrini çıkaracağım.
Kalan kısmı da ona uygun tamamlamak gerekir.
Bakalım bu.
Dizi çok eğlenceli duruyor.
Ama ama bakın.
Eğlenceli duruyor derken olumlu bir şey söyledim.
Ama.
Diyerek karşıya geçmem gerekiyor.
Yani olumsuz bir şey söylemem gerekiyor.
Tamamlayalım.
Bu dizi çok eğlenceli.
Duruyor ama.
Ben sevmedim.
Ya da ama ben eğlenceli bulmadım diyebilirim.
Bana verilen cümle.
Tamamlama sorularında kullanılan.
Bağlantılara çok dikkat etmeliyim.
Cümlenin önü yani Bağlıca ın önü olumlu.
Ama bağlayıcı karşıt anlam.
Verdiği için.
Olumsuz.
Da devam etmeli.
Devam ediyorum cümle oluşturma.
Burada da karışık.
Kelimeler verecek.
Bu karışık verilen kelimeleri.
Anlamlı ve kurallı.
Bir cümle.
Olarak yazmamı isteyecek.
Bakalım karışık verilen kelimeler.
Arasındaki ifade bağlarını.
Dikkat ederek cümle oluşturulur, deneyelim.
Adana'ya gitti, kardeşini arkadaşım görmek için yazmış.
Şimdi ne yapmam gerekiyor?
Karışık Verilen bu cümleyi.
Anlamlı ve kurallı oluşturmamız.
Gerekiyor.
Oluştururken kelimeler.
Arasındaki.
İfade bağlarını dikkat etmem gerekiyor.
Türkçe'nin cümle diziliş kuralına göre önce.
Özne kullanılır.
Arkadaşlar.
Yani işi yapan, ardından kalan tümüne çiler gelir.
Ve en son kurallı bir cümle yapabilmek için de yüklem yani cümledeki iş bildiren kelime kullanılmalıdır.
Şimdi kurallı bir cümle oluşturacak isem şu.
Sıralamaya dikkat etmem gerekir.
Burada benim iş bildiren kelime hangisi gitti?
Demek ki bu en son kelime olacak.
Gitme işini kim yapmış?
Yani işi yapan özne.
İlk sırada olacak olan öge.
Kim?
Arkadaşım o zaman benim arkadaşımı ilk sıraya yazmam gerekiyor.
Arkadaşım En sona gittiği yazacağım arkadaşlar.
Arkadaşım kardeşini görmek için.
Adana'ya.
Gitti.
Arkadaşım kardeşini görmek için.
Adana ya.
Gitti.
Şimdi arkadaşlar bazen farklı.
Şekillerde de çıkarabiliyoruz biz bunu.
Şöyle de diyemez miydik?
Arkadaşım Adana'ya kardeşini görmek için gitti diyebilirdik.
Benim için cümle oluştururken en önemli.
Sıralama ilk sırada işi yapan kişinin olması.
Son sırada.
Yükleme in, yani iş bildiren kelimenin.
Bulunması.
Aradaki tüm net dediğimiz bu ögeler.
Anlam bağlantısına göre.
Yer değiştirebilir.