Büyük Selçuklu Devleti Bölüm 1

Arkadaşlar.
Büyük Selçuk biletiyle beraberiz.
Büyük Selçuk devleti arkadaşlar.
Yani soy olarak Oğuzların Üçok kolundan, Kınık boyuna mensuptur ki ileride biz Bozok da göreceğiz Kayı boyundan da Osmanlıyı göreceğiz arkadaşlar şu an ona diyemiyoruz.
Selçuk Bey, Oğuz Yabgu Devleti'nde subaşı olduğu halde Oğuz yapısıyla ile anlaşamıyor.
Kendisi geliyor, Orta Asya'da Cent bölgesine yerleşiyor.
Zend adını verdiğimiz bir şehre yerleşiyor ve burada da saman oğulları devletiyle anlaşıyorlar.
Saman oglu devletinden etkileniyorlar.
Çünkü onlar Müslümanlar dı ve bunlar da Müslüman oluyor arkadaşlar.
Bu arada şunu söyleyebiliriz Karahanlılar da saman oğullarından etkilenmiş de yine Selçuk Bey'de yani Selçuklular da saman oğullarından etkileniyorlar.
Demek ki saman oğulları önemli bir devlet arkadaşlar.
Ama Karahanlılar saman oğullarına Gazneliler ile ittifak kurup son vermişlerdi.
Şimdi arkadaşlar burada Selçuk beyden sonra devletin başına gelen kişinin arslan yabgu olduğunu görüyoruz.
Arslan yabgu onun soyundan gelenler iste arkadaşlar mikhail ve onun soyundan gelene de Tuğrul ve Çağrı beyler olacaklar.
1 den sonra da geleceğiz onlara.
Arslan Yabgu Gazneliler den ve karışanlardan yurtlu istemiştir arkadaşlar.
Tabii Gazneliler ve kara anlar buna sıcak bakmamıştır ve Gazneliler ile Kara Han'la ittifak kurup Selçuklu Devleti ndeki Arslan Yabgu ya arkadaşlar bir yemek esnasında onu yakalamışlar ve hapse atmışlardır.
Daha sonra zindanlarda kendisi vefat edecek.
Arslan yap bunun kardeşi mi?
Hikayenin soyundan gelenler yani Çağrı ve Tuğrul Beyler ise devletin başına geçecekler arkadaşlar.
Tuğrul Bey yönetimden sorumlu olacak.
Yani ülkeyi eski teşkilat gibi yönetiyorlar ikili teşkilatlar.
Tuğrul Bey yönetimden sorumlu olacak.
Çağrı Bey arkadaşlar doğrudan sorumlu olacak.
Tuğrul.
Doğuya bakıyor, Çağrı batıya bakıyor.
Bu şekilde düşünebiliriz ve devletin de asıl kurucuları arkadaşlar Tuğrul ve Çağrı kardeşler olacaklar.
Evet şimdi biz buraya kadar ne dedik?
Selçuk Bey geldi, Cent şehrine yerleşmişti güzel arkadaşlar.
Arslan Yabgu da Karahanlı ve Gazneli ittifakına yenilmişti.
Çünkü Karahanlı ve Gazneliler arkadaşlar Arslan Yapı'ya toprak ve yurt luk vermek istememişler de onu hapise atmışlardı.
Arslan ya bunun kardeşi Mikhail soyundan gelen Çağrı ve Tuğrul yani Arslan bunu yeğenleri oluyor arkadaşlar.
Çağrı ve Tuğrul bey biraz sonra Gazneliler ile büyük bir savaşa girecekler.
Sultan Mesud döneminde daha önce bahsetmiştik ve bu üç savaş doğacak çağrı ve Tuğrul Bey kazanacaklar.
Yalnız biz bu savaşlara gelmeden önce Çağrı ve Tuğrul Bey'in Karahanlı ve Gazne baskısından kurtulmak için batıya doğru keşif hareketleri yaptığını biliyoruz.
O yüzden de önce şu tarafa bakacağız yani sol tarafa bakacağız.
Anadoluya keşifler yapılır arkadaşlar.
Çünkü Orta Asya'da bir baskı var.
Karahanlı gazete baskısı var.
Çar beyde ne yapacak?
Arkadaşım bu bölgede fetih ve keşif hareketleri yapacak.
Tabi buna zaman zaman Tuğrul Bey de katılacak.
Göreceğiz bu keşif hareketlerinde Anadolu'ya keşifler yaptı.
Dedi ki arkadaşlar.
Yani Çağrı Bey'in 1015 1021 yılları arasında arkadaşlar ciddi bir şekilde Anadolu'ya girdiğini görüyoruz.
Anadolu'nun siyasi yapısını, coğrafi yapısını görüyor ve abisi turla bunu anlatıyor.
Tabi o dönemlerde Anadolu'da kim var, Doğu Roma İmparatorluğu var ve Doğu Roma İmparatorluğu yani Bizans.
Oradaki arkadaşlar Gürcü, Ermeni ve Rumlarla da sorunlar yaşıyor.
Özellikle Ermenilerle sorunları yaşıyor.
Çünkü Bizans, Ermeni halklarına ciddi baskı uygulamış, mezheplerinden dolayı.
Peki hocam Türkler için avantajlı olacak mı bu durumlar?
Evet.
Yani Anadolu'daki Rumların, Ermenilerin, Gürcülerin, Doğu Roma'dan memnun olmaması Türkler için bir avantaj olacak ki zaten bu keşif amaçların da bunlar hepsi ortaya çıkıyor ve görülüyor.
Peki Karahanlı ve Gazne baskısı gittikçe şiddetleniyor, artıyor Orta Asya'da.
Tuğrul ve Çağrı beyler arkadaşa.
Özetle Gazneliler de savaşlara giriyorlar.
Neydi hocam bu savaşların adı ne ise Serhas ve damdan akan savaşlarıyla arkadaşlar.
En sonunda damdan akan savaş'la arkadaşlar.
Selçuklu Devleti Büyük Selçuklu Devleti kurulma sürecine girerken Gazneliler yıkılma sürecine girmiştir.
Peki Gazneliler daha sonra nasıl yıkıldı?
Arkadaşlar kendi içindeki bir millet tarafından yıkılıyor.
Yani Gur halkı tarafından yıkılacaktı.
Burada Sultan Mesud vardı.
Hatırlayalım.
Yine şunu tekrar söylüyorum.
Büyük Selçuklu Gazneli deri çıkmamıştır.
Yıkılma sürecine sokmuştur.
Damdan akan savaşı iki Türk, iki Müslümanın savaşıdır arkadaşlar.
Bu da önemli.
Peki Serhat Zaferi'nden sonra Tuğrul Bey'in kendi adına hutbe okuttuğunu biliyoruz.
Bakın kendi adına hutbe okutuyor arkadaşlar.
Artık bu devlet kurulacağının bir işareti.
Hükümdarlık alameti arkadaşlar.
Para bastırma, hutbe okutmak.
Bunlar da ileride bahsedeceğiz.
Damdan akan savaşlarda artık bu devlet tamamlanıyor arkadaşlar yani.
O yüzden de Büyük Selçuk devletinin kuruluşu bin 40 Prag'da Saddam'dan akan savaş ile alakalıdır.
Peki damdan akan savaşından sonra devletini kurmuştur.
Peki ne olmuştur bundan sonra arkadaşlar vezirlik makam oluşturuyor.
Tuğrul bey kendi adına arkadaşlar para bastırmaya başladı.
Evet hutbe okutmak.
Para bastırması yine az önce söylediğimiz gibi hükümdarlık alametidir.
Arkadaşlar önemli.
Peki bundan sonra ne oluyor hocam?
Artık Orta Asya'daki baskılardan dolayı böyle büyük savaşlar yaşandığından dolayı arkadaşlar yine yokluk arayışları devam ediyor bitmiyor.
Bu sefer yine yönlerini batıya çeviriyorlar.
Pasinler savaşını yapacaklar biz asla.
Hocam bu büyük selçuklu da bizansın ilk savaşı olacak.
1048 yılında Pasinler savaşı.
Peki bu savaşın önemi ne?
Doğu Anadolu'nun denetimi Pasinler savaşıyla Türklere geçmiştir arkadaşlar ve ilk defa Bizans Türkleri bir güç olarak kabul etti arkadaşlar.
Pasinler savaşıyla artık biz de Bizans'ın gücünü görmüş olduk.
Bu da bizim için önemli.
Peki yerleşme oldu mu?
Hayır olmadı.
Biz 1048 Pasinler savaşı dönüşünde arkadaşlar Abbasi Halifesi nin de bizden yardım istediğini görüyoruz.
Abbasi halifesi Şii tehlikesine karşı daha önce kimden yardım istiyordu?
Gazneliler den yardım istiyordu.
Peki Abbasi halifesi şimdi kimden yardım istiyor?
Gazneliler kim?
Büyük Selçuklu dan dana kan savaşında gaz neleri sırtın yere getirmiş?
Artık o bölgenin en güçlüsü kim hocam?
Büyük Selçuklu.
O zaman da kimden yardım isteyecek?
Büyük Selçuklu Hükümdarı Tuğrul Bey'den yardım isteyecek ki, 1055 yılında da Tuğrul Bey Bağdat'a bir sefer düzenleyecek ve ne yapacak hocam?
Burada Abbasi halifelerinin Şii Fatımî İli'ne karşı ve Şii güvey oğullarına karşı koruyacaklar.
Bu da Bağdat Seferi diye geçiyor Tuğrul Bey'in.
O zaman Tuğrul Bey'in Bağdat seferinden sonra aldığı ünvanları da söyleyebiliriz.
Doğunun ve batının sultanı ünvanını alıyor değil mi arkadaşlar?
O zaman şöyle diyelim.
Gazneli hükümdarı Sultan ünvanını almıştı.
Ama şimdi Tuğrul Bey Doğunun ve batının sultanı ünvanını alıyor.
Hangi seferden sonra?
Bağdat seferinden sonra hangi olay?
İşte Abbasi halifesi şii fatımiler ye karşı şii bir ve yollarına karşı korumuş olduğundan dolayı.
Değerli arkadaşlar Tuğrul bey doğunun ve batının sultanı ünvanını aldıktan sonra halifenin kızıyla denecek onunla bir akrabalık kuracak artık.
Arkadaşlar Tuğrul bey halife edecek.
Yine sen kendini koruyamıyor yiyorsun o zaman siyasi dedi bana.
Ver dini işleri sen yap.
Yani burada laik bir yönetimden de bahsedebiliriz.
Tuğrul Bey ne yapmış oldu?
Burada halifenin dini ve siyasi gücünü birbirinden ayırmış oldu arkadaşlar.
Bu da önemli bir gelişme.
Tuğrul Bey için şuna da değinelim arkadaşlar doğunun ve batının sultanı demek ne demek bir hocam?
Türklerin İslam dünyasına saygınlığı artacak mı?
Evet.
2 İslamiyetin koruyucusu artık bundan sonra Türkler mi?
Evet.
Peki halife siyasi olarak Selçuklulara, Selçuklular da dini olarak halifeye bağlı hale gelmiş mi?
Evet.
Bu da Tuğrul Bey'in yapmış olduğu ayrımdan dolayı bölünmüştü arkadaşlar.
O zaman doğunun ve batının sultanının da üç tane önemli özelliği olduğunu bilirim.
Arkadaşlar Tuğrul ve Çağrı beyler öldükten sonra Tuğrul da erkek çocuğu olmadığı için Çağrı'nın erkek çocuğu olacak.
Yani bunlardan da Alparslan artık devletin başına gelecek.
Alparslan devletin başına geldiğinde yaptığı işler şu.
Ermenilerin bu zamana kadar alınamayan kalesi, Ani kalesini ele geçirecek Kafkasya seferi var.
Arkadaşlar Azerbaycan, Gürcistan üzerlerine seferler yapacak.
Yine 1071'de Malazgirt Zaferi ile Anadolu'nun kapılarını Türklere açacak.
Şimdi birden başlayalım Ani Kalesi'ni aldığını.
Arkadaşlar Bizans'ın elinde bulunan Kars'taki Ani Kalesini ele geçirecek ve bundan dolayı o zamana kadar kimsenin alamadığı kale olduğundan dolayı arkadaşlar Halife Abbasi Halifesi Alparslan'a Ebul Fetih fetihlerin babası ünvanını ona verecek.
Yine bu bölgelerde Azerbaycan Kafkasya seferlerini de yapacak.
Burada bir çok yeri ele geçirecek.
Daha sonra arkadaşlar bu Malazgirt'ten önce de ne yapacak hocam?
Suriye ve Mısır üzerine yürüyor.
Şii Fatımiler üzerine yürürken Suriye bölgesini ve Mısır'ı ele geçirecek bir haber geliyor.
Romen Diyojen.
Doğu Roma İmparatorluğu büyük bir orduyla Doğu Anadolu'ya doğru gittiğini haber alıyor ve yön değiştiriyor.
Mısır ve Suriye seferi yarıda kalıyor.
Hemen Anadolu'ya yöneliyor.
İki ordu Muş Malazgirt ovasına karşı karşıya geliyor.
1071 yılında ve iki ordunun da arkadaşlar karşılaşmasından sonra Malazgirt zaferi Türklerin oluyor.
Bu savaşı yenmemiz de önemli faktörler var arkadaşlar.
Yani Bizans ordusunda bulunan Türklerin yani Peçenek lerin, Oğuzlar'ın, Hristiyan Türk bunlar.
Ne olacak hocam?
Bunlar paralı askerler.
Savaş zamanında yer değiştiriyorlar arkadaşlar.
Peçenekler, Oğuzlar gibi bunun bize katkısı oldu.
1 2.
Anadolu'dan memnun olmayan bir halk kitlesi var arkadaşlar.
Bizans'tan memnun olmayan bir kitle var mesela Ermeniler gibi.
Bunlar da arkadaşlar kılını kıpırdatmadı, işler çok fazla.
Hatta Türkleri kurtarıcı olarak görmüşlerdir.
Bu da etkili.
Malazgirt zaferinde Doğu Roma'nın eski gücünde olmaması, yani Bizans'ın eski gücünde olmaması da etkili.
Bu da önemli bir faktör ama çok da güçsüz değiller.
Yani bunu önemsedim.
Artı Türkleri yıldırma ve yıpratma harekatı, yani gerilla savaşları yapmış olması.
Karşımızda düzenli bir ordu var ve İstanbul'dan gelene kadar arkadaşlar bu orduya sürekli bir yıpratma harekatı yapılmış.
Bu da önemli bir faktör.
Yani sonuçta Malazgirt'te Türkler kazanmıştır.
Bu büyük bir zaferdir ve Malazgirt zaferinden sonra hocam Alparslan'a yeni bir ünvan daha geliyor.
İslam ülkelerinin sultanı.
Peki hocam Malazgirt'te ne oldu?
Artık Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı.
Yani yerleşmeye başlıyoruz.
Artık diyoruz Alparslan.
Yanında bulunan komutanlara kılıç hakkı verdi arkadaşlar.
Yani Saltuk Gazi, Mengücek Gazi, Artuk Gazi gibi komutanları dedi ki Ne gidin Anadolu'ya, Allah bildiğiniz yere kadar alın dedi.
Onlara kılıç hakkı yani ihtar verdi.
Arkadaşlar Büyük Selçuklu Devleti'nin de birinci bölümü bu kadar.
Arkadaşlar ikinci bölümde görüşmek üzere.