Büyük Selçuklu Devleti Bölüm 2

Büyük Selçuklu devletiyle devam ediyoruz.
Oğuzlar dan arkadaşlar, büyük devletler çıkıyor.
Biliyorsunuz Büyük Selçuklu Devleti, Türkiye Selçuklu Devleti, Osmanlı Devleti ve en son da Türkiye Cumhuriyeti.
Bu Oğuzlar toplamda 24 boy Türklerin en kalabalık boyu.
Peki Oğuzların Selçuklu olanına bakalım.
Bir de burada kısmen Osmanlı'ya da bir değinelim.
Onların da boyu var çünkü burada.
Şimdi arkadaşlar Oğuzların Bozoklar ve Üçoklar diye iki tane ana kolu var.
Burada Bozoklar dediğimiz zaman aklımıza Osmanlı gelir arkadaşlar.
Hemen onu çizelim şuraya.
Gün Han'dan Kayı boyu arkadaşlar bu Osmanlı aittir.
Selçuklu Devleti'nin boyu ise arkadaşlar.
Üç kollardan Deniz Han kolunun Kınık boyuna mensuplar arkadaşlar.
Biz burada Kınık ile yolumuza devam edeceğiz.
Büyük Selçuklu akabinde Türkiye Selçuklu.
Evet şimdi Selçuklular adını veren Selçuk ve Oğuz Yabgu devletinde bir subaşı aslında.
Ve bu subaşı sı onlarla anlaşamıyor.
Ne yapıyor arkadaşın bu geliyor cennet şehrine yerleşiyor.
Burada saman oğullar devleti var.
Orta Asya'da saman oğulları devletine etkileniyor ve boyu ile beraber İslamiyeti kabul ediyor.
Tamam, burada duralım.
Hazarlar dan yani Hazar bölgesinden gelmişlerdi.
Bunlar belki Musevi karakterli olabilirler ama saman oğullarıyla işte daha fazla zaman geçirince Müslim anlaşmaya bakıyorlar.
Selçuklular ve buradan sonra tahtın başına Selçuk Bey'den sonra Arslan Yapı geçiyor.
Arkadaşlar şu kişi geçiyor tahta.
Bundan sonrasını biz göreceğiz.
Zaten Büyük Selçuklu heyetinde gizli bir taht kavgası olduğunu da bileceğiz ileride göreceğiz bunu.
Arslan yapıyla Mikhail'in oğulları arasında gizli bir yapı bulup meselesi var.
Şimdi Hocam demek ki Selçuklular kimmiş?
O Oğuzların Üçok kolunun Kınık boyuna mensup varmış.
Bunu zaten söyledik.
Devlete adını veren kim hocam?
Selçuk Bey nasıl Müslüman olmuştu?
Samani oğullarıyla daha fazla zaman geçirmişler ve o bölgede, Saman oğullarının bölgesinde, Orta Asya'da, Gent şehrinde Müslümanlığı kabul etmişler.
Selçuk Bey'in ölümüyle beraber ne olmuş arkadaşlar?
Arslan Yabgu tahta çıkıyor, Arslan Yabgu da arkadaşlar ne olacak?
Gazneliler den toprak isteyecek, Karahanlılar dan toprak isteyecek ama ne Gazneliler ne de kara anlar.
Arslan Yabgu toprak vermeyecek.
Zaten ben bunu Gazneliler ve Kara Hanlar döneminde bahsetmiştim.
Peki Arslan Yabgu bir gün Gazneli hükümdar tarafından yemeğe davet edilecek.
Bir yemek esnasında arkadaşlar yakalanıp tutuklanıp Kalınacak Kalesi'ne hapse atılacak.
Şimdi Arslan Yakup'un hapse girmesi ile beraber devreye Mikail in oğulları girecek.
Ki̇m hocam o Mikail in oğulları Tuğrul ve Çağrı kardeşler.
Arkadaşlar Tuğrul ve Çağrı Bey dönemi Büyük Selçuklu ın asıl kuruluş dönemi olarak adlandırılır.
Neden?
Çünkü Gazneliler toprak vermiyordu Büyük Selçuklu'ya.
Arslan Yabgu da arkadaşları tutuklanmışlardı, hapse atmışlardı.
Ve Arslan yapının kardeşinin oğulları.
Yani Mikail, yapının oğulları Tuğrul ve Çağrı tahta geçmişler de.
Tuğrul ve Çağrı tahta geçince ne olacak?
Gazneliler ile savaş başlayacak hocam.
Gazneliler ile yapılan savaş, toprak mücadelesi, büyüklük mücadelesi.
Arkadaşlar burada ne savaşı?
Serhas savaşı nihayetinde damdan akan savaşıyla hocam gazneliler yıkılma sürecine girecek.
Bakın yıkılmayacak.
Büyük Selçuklu'nun artık kuruluş yılı diyoruz zaten arkadaşlar bakın tarihe bakın.
1040 onların kuruluş yılı olarak geçiyor tabii bu savaşlardan arkadaşlar.
Serhas savaşından sonra biz Tuğrul Bey'in kendi adına hutbe okuttuğunu biliyoruz ama dan dana can savaşında ne oluyor?
Artık devletin kuruluşu tamamlanmış oluyor arkadaşlar.
Şimdi bundan sonra ne olduğuna bakalım.
Anadolu'ya ilk keşif hareketlerini yapıldığını görüyoruz.
Hocam Çağrı Bey önce bu işlerle uğraşıyordu.
Yani biliyorsunuz Çağrı Batı'dan sorumlu kişi, Tuğrul Doğudan sorumlu kişi.
Tabi zaman zaman aynı yöne doğru hareket etmişlerdir.
Iki kardeş özellikle Anadolu'ya keşif hareketleri yapıyorlar.
Bunu önce Çağrı Bey yapıyordu arkadaşlar, daha sonra beraberce Tuğrul ve Çağrı Bey'in de katılımıyla büyük bir sefer yaptılar Anadolu'ya.
Burada da Pasinler Savaşı gerçekleşti.
Gazneliler ve Karahanlılar tehlikesi hala Orta Asya'da devam ediyor.
Bir bu yüzden de Tuğrul ve Çağrı Beyler hocam ne yapacaklar?
Anadolu'ya doğru yani batıya doğru keşif hareketleri yaptılar.
Burada bir Anadolu coğrafyası karşılarına çıkıyor.
Buranın da önemli yaşanacak bir yer olduğunu görüyorlar ve burada da Bizans bunu haber alıyor.
Bizans büyük bir orduyla doğuya geliyor.
Selçuklular da büyük bir orduyla geliyorlar ve burada Doğu Anadolu bölgesinde Pasinler savaşı yaşanıyor.
1048 hocam bu savaşın önemini yani artık doğu anadolu bölgesinde denetim sağlanmış oluyor.
Arkadaşlar bu savaşla burada bizans türklerin büyük bir güç olduğunu görmüş oldu.
Arkadaşlar Gürcü ve Ermenilerle yapılan savaşlarda da Ermenilerin ve Gürcülerin çok da böyle Bizans'ı aman aman yardım ettiğini söyleyemeyiz.
Çünkü Bizans halkına kötü davranıyor.
Zaten biz bunun meyvesini Malazgirt'te yiyeceğiz.
Arkadaşlar Bizans kendi halkına kötü doğal.
Andığı için Türklerin Anadolu'ya girmesini kolaylaştırmıştır bu unsurlar onu bilelim.
Yine Pasinler Savaşı dönüşünde bir halife miz var.
Abbasi halifesi.
İslam dünyasının lideri arkadaşlar.
Bu Abbasi halifesi.
Şii birey oğullarına karşı artık kendini savunamayan ve Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey'den yardım istiyor.
Daha önce Gazneli hükümdarlarından yardım istiyordu.
Ama artık Gazneliler yenen ve ondan daha güçlü bir devlet var.
Büyük Selçuklu Devleti işte bu yüzden de Tuğrul Bey'den yardım isteyecek.
Kime karşı Şii bu üvey oğullarına karşı?
Peki Tuğrul Bey, Şii Bibi yollarına karşı büyük bir mücadele verecek ve Bağdat seferini yapacak.
Tuğrul Bey, Bağdat seferini yaparak Şii güvey yollarına karşı büyük bir mücadele verecek ve onların Abbasi halifesi üzerindeki etkisini ve baskısını kıracak.
İşte Tuğrul Bey Bağdat seferini yapmıştır.
Abbasi halifesi böyle bir tehlikeden kurtarmıştır ve ona doğunun ve Batının Sultanı ünvanı verilmiştir.
Arkadaşlar halife tarafından daha önce Gazneli hükümdarı Mahmut'a Sultan ünvanı verilmişti.
Şimdiyse Tuğrul Bey'e Sen hem doğunun hem batının büyük sultanı sın diyor.
Tuğrul Bey de Arkadaşlar İslam dünyasındaki etkinliğini arttırmış oluyor.
Peki burada şunu görüyoruz.
Tuğrul Bey diyor ki Halifeye yani sen artık kendini koruyamıyor sun, seni ben koruyun.
Yani dünyevi işlere, ben bakayım dini işlere.
Sen bak diyor ona.
Hatta onun kızıyla da evleniyor, akrabalık da kuruyor.
Bu İslam dünyasında etkinliğimizi arttırdığı gibi islamın koruyuculuğu Türklere geçiyor diyebilir miyim?
Evet deriz.
Burada kısmi bir laiklikten bahsedebiliriz.
Çünkü hocam dini işleri Tuğrul Bey halifenin yapmasını, siyasi işlerin ise kendine bırakılmasını istiyor.
Burada da hocam bağdat seferinden sonra kısmi bir laiklik olduğunda görebiliriz.
O zaman bağdat seferinden sonra artık islamın koruyuculuğu türklere geçmiştir.
Türkler bu işi hem dini hem siyasi yönün ayrımını yapabilmiş midir?
Diyebilir miyim?
Derim.
Evet arkadaşlar, Tuğrul ve Çağrı beyler dönemi bunlardan ibaret.
Biz şunu unutmayalım.
Tuğrul bey devleti kurduğu zaman arkadaşlar para bastırmıştır, vezir ataması yapmıştır, hutbe okutmuş dür hocam.
Devlet teşkilatını oluşturuyorlar mı bunlar?
Evet oluşturuyor.
Böyle sorular gelir devlet teşkilatını oluşturma sorularında.
Işte para bastırmak işte vezir ataması yapmak ya da kurum açmak yani devlet kurumları açmak.
Bunlar neyin göstergesi.
Devlet olmanın göstergesi arkadaşlar.
Tuğrul ve çağrı beylerin ölümünden sonra artık dağa takim geçiyor.
Alparslan geçiyor gençler.