Noktalı Virgül

Evet arkadaşlar bu videomuzda noktalı virgül anlatacağız.
Öğrencilerin en fazla karıştırdığı kısım.
2.ve noktalı virgül.
Aslında arkadaşlar bunların hiç hiçbir özelliği birbirine benzemiyor.
Karıştırılmaması gerekiyor.
Şimdi belli başlı özellikleri var.
Onları iyi anladıktan sonra bir daha asla karıştırma sınız.
Benim eğik matter cümle içinde ayrılmış türü veya takımlar, tür veya takımlar ne demek arkadaşlar?
Yani eş görevli sözcük demekte ama bu kısma dikkat et.
Bunları ayırmak için kullanıyorum.
Örnekle bakalım.
Bakın şimdi hikaye, roman, tiyatro, şiir, sanatsal hikaye, virgül, roman, virgül, tiyatro.
Bunların hepsi isim olduğu için arkadaşlar bunlar eş grevli sayılır, yani tür veya takım sayılır.
Bunlar makale, köşe yazısı, deneme, sohbet, öğretici metinler grubuna girer diyor ya şimdi bak makale, köşe yazısı, deneme, şuradaki virgül, nerde eş görevli sözcükler arkadaşlar yani tür veya takımlar şimdi sanatsal ile öğretici birbirinden ayrıldığı için anlam karışmasın diye ben şu kısmı noktalı virgül le ayırdım ya da bak iyi lik çokluk hal ekleri isim bak şuradaki eş grevli sözcüktür bunlar isim çekimi, eskimiş haber, dilek tipleri, şahıs ekleri fiili çekilmek iyiymiş o zaman isim ve fiil çekim eklerini birbirinden ayırmam için ismin sonundan benim burayı noktalı virgül ile ayırmam lazım.
Eğer ben buraya virgül koyarsan bunların hepsi eş görevli sözcük gibi olur, anlam karışır.
E iki nokta koyalım çünkü iki nokta türü veya takımları birbirinden ayırmak için kullanılmıyor.
Sadece açıklama ve örnek verme gibi cümleler için kullanılıyor arkadaşlar.
Ya da bakın noktalı virgül nün bir diğer görevi de ögeleri arasında virgül konmuş sıralı cümleler.
Bakın arkadaşlar buraya karıştırmayın sadece sıralı cümlelere.
Mesela diyorum ki be annem geldi, virgül evden erken çıktı diyorum.
Nokta koydum geldi de yüklem çıktı da yüklem.
Eğer cümlede hiçbir noktalama işareti yoksa, öznesi virgül ayrılmamış ya da hiçbir noktalama işareti yoksa sıralı cümleler virgül ayrılır arkadaşlar.
Ama ögeleri arasında virgül konmuş sıralı cümleler, yani 1'den fazla sıralı cümle varsa şunu demek istiyorum bakın koyduğum yüklem, almadığı yüklem, şu kısım sıralı cümle değil.
Me koydum yüklem dolmadığı yüklem.
Şu kısım da sıralı cümle ögeleri arasında virgül koymuş sıralı cümleyi been n ile ayırırım.
Aktaş'tan noktalı virgül ile bak ölür, yüklem kalır, yüklem ölür, yüklem kalır.
Yüklem Bunlar sıralı cümledir.
Ben sıralı cümleyi neyle ayırdığı noktalı virgül ile bak gel dersin gelmez, gelir ve dersin ve gelmez yüklem dir.
Sıralı cümleleri virgül ile ayırdım.
Git dersin gitmez, bunlar de yüklem dir.
Sıralı cümledir ve virgül ile ayırdım ve arasına virgül konmuş sıralı cümleyi arkadaşlar noktalı virgül ile ayırdım.
Dikkat ediyoruz.
Şimdi bakın şu maddede bizim için önemli.
Şimdi ögeleri arasında virgül bulunan cümlenin özne sinden sonra konulabilir.
Neden?
Şunu demek istiyorum şimdi bak babam kardeşim, annem ve teyzem ile gelecek diyor ya burada arkadaşlar gelecek yük eylemdir.
Gelen ki babam arkadaşlar bak şu kısım özne bak ögeleri arasında virgül bulunan cümlenin özlerinden sonra kullanılabilir.
Kardeşim, virgül, annem ve teyzem.
Şuur olan arkadaşlar eş görevli sözcük.
O zaman ben özdemir ayırmak için noktalı virgül kullanırım.
Eğer oraya da virgül koyarsak şu anlama çıkar.
Babam, kardeşim, annem ve teyzem ile gelecek.
Demek ki başka birini kastediyor.
Ama ben burada babam, kardeşim, annem ve teyzem ile gelecek anlamını vermek istedim.
Bak mavi ve siyah.
Burada öz nedir başarılı olan Kim Mai ve Siyah Özne, Aşkı Memnu, Kırık Hayatlar, Ferdi ve şürekası kadar başarılıdır.
Başka bir eser, Mavi ve Siyah Aşkı, Memnu, Kırık Hayatlar, Ferdi ve şürekası kadar başarılar demek istemiyorum.
O yüzden beni ögeleri arasında virgül bulunan cümlelerde özneyi ayırmak için noktalı virgül kullanmam gerekir.
Bu kısma dikkat edelim arkadaşlar.
Şimdi bakın sorumuza bakalım aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül kullanımı yanlıştır diyor.
Bakıyorum yeni olsun.
Şairimiz zevksiz, köksüz, acemice görünüyordu.
Şimdi biz bunu işledik.
Zevksiz, köksüz, acemice.
Şurası eş görevli sözcük arkadaşlar.
Çünkü hepsi zarf.
Nasıl görünüyordu, zevksiz nasıl görünüyordu?
Köksüz nasıl görünüyordu?
Acemice.
Yani buradaki virgül, tür veya takımları birbirinden ayırmış tüm arkadaşlar.
O zaman eş görevli sözcük varsa bir cümle de, yani tür veya takımlar virgül ayrılmış ise cümlenin.
Öznesi noktalı virgül ayrılabilirdik.
Görünen o ki yeni usul şairimiz burada özne olduğu için benim birinci cümlem doğru oldu.
Bak içim içime sığmıyor.
Bağırmak, haykırmak istiyorum diyor.
Bak, şuradaki bağırmak ve haykırmak eş grevli sözcüktür.
Buraya da virgül koyarsan bu üçünü eş görevli sözcük gibi alırım.
Ama bağırmak ve haykırmak fiili hissidir.
Ama sığmıyor, cahildir.
Bunlar eş görevli sözcük olmuyor.
O yüzden benim buraya ne koymam lazım?
Noktalı virgül koymam lazım.
Bursa'da gitti.
Deyimler düşünce, nesne, kavram ve kişilerin durum ve özelliklerini yansıtır.
Derken bakın yine düşünce, nesne, kavram, tür veya takımı vardır.
Bunlar eş grevi sözcüktür.
Virgül ayrılmıştır ve ben yansıtan kim?
Deyimler özne olduğu için özlemi noktalı virgül ayırdım.
Ceyhan'da doğru cebinden neler çıktı neler.
Şimdi burada arkadaşlar cebinden neler çıktığını anlatacak, bana açıklayacak.
O yüzden buraya noktalı virgül değil, iki nokta koyması gerekiyor.
Tırnak makası, ayna, saat.
Şimdi burayı eş görevli, sözcük görüp de şurayı özne zannedip de buraya noktalı virgül koymayın.
Cebinden neler çıktı neler özne değildir arkadaşlar.
Bizim böyle bir kuralımız yok.
Burada bana cebinden neler çıktığını söyleyeceği için iki nokta gelmesi gerekiyordu.
Varsa pulun herkes kulun dur demek istiyor.
Burada düşmüş bir ek fiil var.
Yoksa pulun dardır.
Yolun yüklem midir arkadaşlar?
E o zaman ben de süreyi neyle ayırırım?
Noktalı virgül ile ayırırım.
O zaman Edirne de gider cevabımız Denizli olur.

Sıkça Sorular Sorular

Noktalı Virgül Nedir?

 

Noktalı virgül (;), iki bağımsız cümleyi birbirine bağlamak, bir cümlede uzunca bir ara noktası koymak ya da bir cümle içinde kullanılan virgüller arasında ayrım yapmak gibi durumlarda kullanılan bir noktalama işaretidir.


Noktalı Virgül ile Virgül Arasındaki Farklar Nedir?

 

Noktalı virgül (;) ve virgül (,) iki farklı noktalama işareti olup, farklı amaçlar için kullanılırlar.

Noktalı virgül, bağımsız iki cümleyi birbirine bağlamak, bir cümle içindeki öğeleri virgüllerle ayrılmış gruplara ayırmak ve cümleler arasında uzun bir ara noktası koymak için kullanılır. Örneğin:

İstanbul'a gitmek istiyorum; ancak bütçem yeterli değil.

Bu ürünler marketlerde satılıyor; marketlerde satılan diğer ürünlere de bakabilirsiniz.

Bugün arkadaşlarımla sinemaya gideceğim; eğer önceden haber verirseniz siz de bizimle gelebilirsiniz.

Virgül ise, cümle içindeki öğeleri ayırmak için kullanılır. Örneğin:

Bugün hava çok güzel, ama maalesef dışarı çıkamıyorum.

Yarın okula gitmek için, defterlerimi ve kalemlerimi hazırlamalıyım.

Kırmızı, yeşil, mavi ve sarı renkleri seviyorum.

Özetle, noktalı virgül bağımsız cümleleri bağlamak ve bir cümleyi daha net hale getirmek için kullanılırken, virgül ise cümle içindeki öğeleri ayırmak için kullanılır.


Noktalı Virgül ile İki Nokta Arasındaki Farklar Nedir?

 

Noktalı virgül, cümleler arasında ilişki kurmak için kullanılır. Özellikle iki bağımsız cümle arasında kullanılarak, bağımsız cümleler arasındaki bağlantıyı daha net hale getirir. Ayrıca, uzun cümleleri virgüllerle ayırmak yerine noktalı virgül kullanarak cümleler arasındaki ilişkiyi daha belirgin hale getirebiliriz.

İki nokta ise, bir şeyin açıklamasını yapmak veya örneklendirmek için kullanılır. Örneğin, bir liste yaparken, bir konuda açıklama yaparken veya bir söyleşide konuşmacının sözlerini aktarırken kullanabiliriz.

Örnek olarak:

İstanbul'da yaşayanlar: Büyükada'ya mutlaka gitmeliler.

Bugün yapmamız gerekenler: evi temizlemek, alışveriş yapmak, ödevlerimizi bitirmek.

Arkadaşım şöyle dedi: "Ben seninle gelebilirim ama saati tam olarak söyleyebilirim."

Özetle, noktalı virgül cümleler arasındaki bağlantıyı kurmak için kullanılırken, iki nokta bir şeyin açıklamasını yapmak veya örneklendirmek için kullanılır.


Noktalı Virgül Kullanımı

 

  1. Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur.

Erkek çocuklara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir.

  1. Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.

Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.

  1. İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir.

Ayşe; Fatma, Zeliha Gül ile eğlenmeye gitti.