Yazım kuralları çok önemli konularımız dan biridir.
Her sene bir bazen iki soru gelebiliyor.
8'inci sınıflar için LGS de gelebiliyor.
Yani yazım kuralları bizim her zaman karşımıza çıkabilecek bir konudur.
O yüzden bu kısma çok dikkat etmek gerekiyor.
Şimdi arkadaşlar biz yazım kurallarından ilk olarak büyük harflerin kullanıldığı yerlere bakacağız ki bu sadece bu videoda bitmez.
Bunun devamı da olacak.
Şimdi arkadaşlar bu zaten en basiti.
Cümlelerin ilk sözcüğü tabii ki de büyük harfle başlar.
Bakın arkadaşlar kelebekler konuyor dallarına asmanın dediğim zaman kelebeğin kesitini tabiki de büyük yazdık.
Deniz olup da büyüyor duygularım dediğimde de si büyük yazarı arkadaşlar bu arada tabi ki bakın şu şekilde yazılır bunun yazımının da unutmayın.
Bu da ekstra bir bilgi olsun.
Şimdi arkadaşlar cümle içinde tırnak ya da ayraç içine alınan cümleler, yani ayraç içinde alınan cümleler derken şunu kastediyorum ve bu cümle olmak zorunda.
Yani tırnağın içinde ya da ayracı içinde yüklem olmak zorunda arkadaşlar.
Yani sen sadece ayracı açıp da buraya sıfat yazdığında bunu büyük harfle başlamıyor.
Şunu bunu demek istiyorum.
Bu ifadeler arkadaşlar büyük harfle yazılır ve sonunu uygun noktalama işareti konulur.
Yani şunu demek istiyorum.
Atatürk tırnağı mı açtı mı?
Arkadaşlar büyük harfle başladım.
Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur.
Uygun noktalama işareti mi getirdim tırnağı mı kapattım arkadaşlar.
Bazen hızlı okuduğunuz için şu tırnaktan önce bazen sorularda noktalı bir işareti koymuyorlar.
Yani mesela sadece mevcuttur diyor.
Bu kısmı böyle bırakıyor, tırnağını kapatıyor, bitiyor.
O yüzden benim şu tırnaktan önceki ifadeye nokta nokta, ünlem ise ünlem.
Uygun olan noktalama işaretini getirmem gerekiyor.
Bu kısma dikkat edelim arkadaşlar.
Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra ya da sayıdan sonra büyük harfle asla ben başlamam o cümleyi.
Mesela 1992 yılında diyor ya 1992 yılında yazarsa eğer şuradaki ifade kesinlikle yanlış sayı ya da rakamlardan sonra asla büyük harfle başlamıyor arkadaşlar.
Şu kısım bizim için önemli iki çizgi arasındaki ara söz.
Bu ara sözler arkadaşlar iki çizgi şeklinde de verilebilir.
Virgül şeklinde de verilebilir.
Bu kısma dikkat ediyoruz.
Bunlar kesinlikle büyük harfle başlamıyor arkadaşlar.
Erdem virgül mü koydum?
Kısa boylu olan ne yaptığımı arkadaşlar.
Burada ben özdebir açıkladım.
Yani sen de kısa boylu olan şeklinde devam etseydin şuradaki ki asla büyük harfle yazılmaz.
Arkadaşım buraya virgül de koyabilir dedim.
Bu sefer kısa çizgiyle gösterdim ara cümlemi ya da ara sözümü aklımdan hiç şaşmaz.
Bakın arkadaşlar, şuradaki ayı.
Ben asla ama asla büyük yazamam.
O yüzden bu kısma çok dikkat ediyoruz.
Ve arkadaşlar burası bizim için çok önemli.
Iki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlamaz.
Cümle ne demek arkadaşlar?
Eğer iki noktadan sonra yüklem varsa ben kesinlikle büyük harfle başlarım.
Bak Bilge Kağan Türkleri IŞİD'in diyor.
Şimdi bak işitti yüklem.
Üstten gök çökme dikçe.
Alttan yer dilim ve dikçe vazgeçmek yok.
Yok da.
Yüklem iki noktadan sonra yüklem varsa bu iki noktadan sonra gelen ifade cümle demektir.
Buradaki büyük harfle başlattım ki zaten bu yüklem olmasa bile arkadaşlar Türk özel isim olduğu için her türlü büyük başlayacaktı.
O yüzden diğer cümlelere bakalım.
O başarılı sırrını tek kelimeyle açıklar diyor ya.
Şimdi o başarılı sırrını açıklayacak bana.
Azim bu tek yargı biçimindedir.
Yani bir cümlede sadece bir yüklem olabilir.
Tek bir yargı bildiri bilir.
O yüzden arkadaşlar az zemin asılı, büyük yazdım.
Yani burada aslında bana ne demek istiyor, aziz dir demek istiyor.
Burada düşmüş bir ek fiil vardır.
Yani bu bir ek ciltli cümle değildir.
Buraya dikkat ediyoruz.
Cenap Şehabettin şöyle diyor Şimdi onun sözünü açıklayacağım.
Arkadaşlar güzel fikir ihtiyar olamaz, ihtiyar olamaz.
Yüklem o zaman iki noktadan sonra cümle olduğu için ben buradaki güzel kelimesinin g sini kesinlikle büyük yazdım arkadaşlar ama iki noktadan sonra baktın arkadaşlar cümle yok yani yüklem yok.
Örnek sıralanmış eş görevli sözcük.
Kampta şu branşlar anlatıldı Matematik, fizik, kimya.
Şimdi sen bu matematiğin isini büyük yazmasın.
Çünkü zaten bunlar özel isim değil.
Çünkü zaten iki noktadan sonra yüklem kullanılmamış cümle yok.
Ama ben burada matematik değil de Türkçe fizik, kimya deseydim Türkçe özel isim olduğu için arkadaşlar zaten istisnası yok.
Her şekilde her durumda Türkçenin tezi büyük yazılır.
Matematik, fizik, kimya, biyoloji, geometri.
Bunların hiçbiri büyük yazılmaz.
Arkadaşlar eğer deseydi ki işte matematik kampta şunları yaptık iki nokta üst üste matematikte üç konu ilerledik diyorum.
Bakın ilerledik burada yüklem olduğu için sen o zaman matematiğin besini büyük yazarsın.
Ama matematik normal şartlarda örnek olarak sıralanmış ise ya da cümlenin başında değil de ortalarında bir kısımda.
Oysa kesinlikle ben ders isimlerini branş isimlerine küçük yazarım.
Türkçe hariç.
Hoca üç şeyi sevmiyordu diyor.
Arkadaşlar bakın saygısızlık küçük, yalan, disiplinsizlik.
Şimdi burada örnekler olduğu için vesaire saygısızlığı, sesini tabi ki büyük yazmadı mı arkadaşlar?
Şimdi branş olarak mesela burada fizik, kimya, biyoloji, geometri küçük dedik ama mesela İngilizce deseydi İngilizce'nin de iyisini ben büyük yazardım.
Arkadaşlar Fransızca deseydi Fransızca'nın da fesli büyük yazardım.
Şimdi İngilizce dersini düşünenler var.
Eeee dil adları büyük yazılır arkadaşlar ama diğer branşlar kesinlikle küçük yazılır.
Bunu zaten ayrıntılı bir şekilde işleyeceğiz arkadaşlar.
Dizeler büyük harfle başlar.
Bakın bir garip rüya rengiyle uyuşmuş gibi her şekil rüzgarda uçan tüyü bile benim kadar hafif değil.
Rüzgarın da aslında şapka olduğunu unutuyoruz arkadaşlar ve arkadaşlar.
Ünlem, nokta, soru işareti ve üç noktadan sonra gelen bütün cümleler bakın istisnasız hepsi büyük harfle başlamak zorunda.
Bu noktalama işaretleri konusunda da işine yarayabilir.
Mesela adam sana böyle boşluk verdi.
Biliyorsunuz ki şu şekilde sana boşluklar koyuyor buraya uygun olan noktalı bir işareti getiriyorsun.
Velevki sen buraya soru işareti geldiğini düşündün ama burada mesela bile kelimesi var attım.
Yani buradaki kelimenin ilk harfi küçük.
O zaman senin buraya soru işareti koyma ihtimali yok arkadaşlar.
Çünkü kesinlikle soru işareti, ünlem, nokta ve üç noktadan sonra arkadaşlar büyük harfle başlamak zorunda.
Bu ne anlam taşır?
Soru işareti.
Bakın büyük harfle başladım.
Siz şimdi o kişinin iç evrenine gereği gibi girdiniz mi soru işareti.
Buradaki kelimeyi büyük harfle başlatmak zorundayım.
Bakın doğayla iç içe iliği uyumu, yerleşim planı, insana saygılı evleri, bal dök yala sokakları ve kent kültürünü simgesi meydanlarıyla üç noktaya koydum.
Eğer ben bunu bu şekilde yazsaydım yazı bir yanlış olacaktı.
Üç noktadan sonra her durumda büyük harfle başlarım.
Bakın insan kendi benliğine bir kere hakim olsun ve düşüne bilsin yeter.
Önlemi mi koydum ünlem.
Sonra büyük harfle başladım.
Ya da arkadaşlar önde.
Bir şu şekilde de yapabilirdik.
Bakın korkma, ünlem koydum.
Şuradaki Sönmez'in sesini büyük harfle başlattım.
Çünkü gündemden sonra büyük harfle başlanır.
Cümlenin sonuna nokta koydum.
Korkma sönmez bu şafak larda yüzen Alsancak.
Ya da şöyle de yazabilirsiniz Bunun iki kullanımı da doğrudur.
Korkma, virgül koydum.
Virgülden sonra özlü isim olmadığı sürece küçük harfle başlanır.
Sönmez.
Bu şafak larda yüzen al sancak önlemini koydum.
Yerli arkadaşlar sen önlemini cümlemi soruna da koyabilirsiniz.
Zaten cümlenin sonda olduğu için gündemden sonra gelen bir kelime yok.
Cümlenin önemini başa koyduğunda ise şuradaki her kelime büyük harfle başlamak zorunda.
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
1. Cümlelerin ilk sözcüğü büyük harfle başlar.
Deniz olup da büyüyor duygularım.
2. Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, soru, ünlem vb.) konur.
Atatürk “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.
UYARI: İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz.
Bir zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir, bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi sınırları uçsuz bucaksız denilecek kadar genişti.
3. İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar.
Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir.
UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz.
Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler…
4. Dizeler büyük harfle başlar.
Ben sana mecburum bilemezsin
Adını mıh gibi aklımda tutuyorum
5. Ünlem, nokta, soru işareti ve üç noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar.