Bakın bu kısım bizim için önemli.
Şu iki noktayı, ifadesini öğrenci çok karıştırıyor, iki nokta ya da noktalı virgülden sonra hep büyük harfle başlar diye yanlış bir bilgi söz konusu.
Burada arkadaşlar belli ayrımlar var.
Şimdi bakın iki noktadan sonra bir cümle geliyorsa, yani bir açıklama yapılmışsa, iki noktadan sonraki yerde bir yüklem varsa kesinlikle büyük harfle başlar arkadaşlar.
Tam pınar şöyle der, iki nokta üst üste koydu.
Ne dediğini bize açıklayacak.
Sabır insanoğlunun tek kalesidir.
İnsanoğlunun kalesi isim tamlaması olduğu için hepsine yüklem dedik arkadaşlar.
Yani iki noktadan sonraki kısım bir cümle niteliğinde.
Yükle mi var?
O zaman ben buradaki S.
Yi nasıl yazdım arkadaşlar büyük yazdım ama iki noktadan sonra açıklama değil de yüklem değil de örnekler sıralanmış ise yüklem yoksa bu iki noktadan sonraki kelime kesinlikle küçük harfle başlamak zorunda.
Kampta bir çok ders işledik.
İki nokta üst üste koyduğu hangi dersleri işlediklerinin örneklerini verecek biz arkadaşlar.
Matematik m küçük kimya zaten küçük biyoloji b küçük.
Bakın iki noktadan sonra kesinlikle küçük harfle başladım.
E Türkçe bir dil adı olduğu için zaten iki noktadan sonra da yazı saydı.
Buraya Türkçe gelseydi Türkçe cümlenin başında, sonunda ortasında her zaman her şekilde büyük harfle yazılır zaten arkadaşlar.
Özel adların yazımı ile ilgili bilgilere geçecek olursak zaten şu kısım kolay kişi isimleri ve soy isimleri büyük harfle başlar arkadaşlar.
Yaşar Sürmen ye büyük, s.
Büyük, Münevver Karakoç M.
Büyük ve büyük Mustafa Kemal Atatürk dediğimde hepsini büyük yazarım.
Ama şu ifade de bizim için daha önemli.
Arkadaşlar şu bir soru kalıbı olarak karşımıza gelmez.
Kişi adlarından önce ya da sonra gelen unvan.
Bakın unvanın yazımına da dikkat edin.
Üçü ile değil, rütbe, lakap adları ile saygı bildiren sözcükler büyük harfle başlar.
Şimdi arkadaşlar İbrahim'in unvanı ya da lakabı Pargalı.
Ya ben park alanının payesini büyük yazarım Sayın Erdem Bey diyorum.
Bakın Sayın'ın sesini büyük yazdım.
B Bir unvan olduğu için büyük yazdım.
Ya da Arkadaşlar ne diyebilirim?
Mesela Rabia Hanım dedim.
Hanım ve B kelimeleri her zaman her şekilde büyük yazılır.
Özel isme bağlıysa.
Bak Doktor Murat dediğimde de doktorun diyesi büyük olur.
Ben Murat doktor deseydim de yine de doktorun derdini büyük yazarım.
Arkadaşlar öğretmen Selin Öge büyüktür, S.D büyüktür.
Selin öğretmen dediğimde yine S.
Büyüktür, övgü büyüktür arkadaşlar.
Bakın unvanı Albay Yaser Türkmen albayın A.
Sını kesinlikle büyük yazdım.
Ya da arkadaşlar.
Mesela Prof.
Dedim kıs attım.
Prof.
P testini büyük yazdım.
Ne diye?
Okan Yılmaz Okan'ın unvanı profesör olduğu için profesörün payesini de nasıl yazdık?
Büyük harfle yazdık.
Şimdi arkadaşlar şu kısım soru kalıbı şeklinde bizim karşımıza gelebilir.
Özel ismin yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle başarı arkadaşlar.
Ama özel adın yerine kullanılması gerekir.
Mesela bu sene vali seçimleri erken yapılacak diyor ya, ben şuradaki valiyi küçük harfle yazarım.
Çünkü burada ben vali yazarken herhangi bir özel ismi kastetmedim.
Özel ismin yerine kullanmadım.
Bunun yazımı doğrudur.
Ama haftaya okulumuza vali gelecek derken burada bir kişiden bahsettiğim için mesela Vali Ömer Aksoy, Ömer Aksoy demedim de sadece vali dedim.
Mesela işte Eda Hoca geliyor demiyorsunuz da hoca geliyor diyorsunuz.
Kimi kastediyorsunuz?
Adayı kastediyorsunuz.
Bunun gibi vali de burada kişi kastedildiği için ben kesinlikle büyük yazarım.
Küçüklüğünden beri Cumhur Başkanı olmak istiyor dediğimde buradaki cumhurbaşkanı küçük yazılır.
Çünkü bir özel ismin yerine kullanılmamıştır.
Ankara'dan gelen heyet Cumhur Başkanı ile görüştü derken burada bir kişiyi özel ismi kastettiği için Cumhur başkanın jesti büyük yazılır.
Arkadaşlar ve arkadaşlar bu kısım da çok fazla çıkar çık başlığı da vardır.
Akrabalık bildiren sözcükler kesinlikle büyük harfle başlamaz.
Hatice Yenge m yemeğe gidiyoruz dediğimde Yenge niye seni küçük yazarım?
Kadir Amcam dan telefon bekliyorum dersem amcamın anasını küçük yazarım.
Serpil Teyzem bile tatile gittim dersem teyzenin teyzesini küçük yazarım.
Birol Dayım.
Ne soruyor dediğimde dayının diyesi büyük yazılır.
Filiz halam da kalacağım bu akşam dediğimde Arkadaşlar halamın heyeti kesinlikle küçük yazılır.
Ama arkadaşlar bu unvanlar bir lakap ise daha doğrusu akrabalık bildiren sözcükler.
Bir unvan İsa bir lakap İsa.
Kesinlikle büyük yazmak zorundasın.
Normlarda ne ne küçük yazılır.
Ama Nene Hatun 93 Harbi'nin kahramanı olduğu için, o onun unvanı olduğu için, lakabı olduğu için ben Nene Neslini büyük yazmak zorundayım.
Müslüm Baba bakın yine lakabı Hacı Baba'ya tatlı yemeğe gidelim.
Bakın yine bu nedir lakap dır.
O yüzden bu kısımlara çok dikkat ediyoruz.
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
İki noktadan sonra bir cümle geliyorsa büyük harfle başlar
Tanpınar şöyle der: Sabır insanoğulunun tek kalesidir.
İki noktadan sonra örnek sıralandığında bu örnekler büyük harfle başlamaz.
Kampta birçok ders işledik: fizik, matematik, geometri…
Özel Adların Yazımı
1. Kişi isim ve soyisimleri büyük harfle başlar.
Mehmet Rauf / Ara Güler
2. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar.
Kaymakam Erol Bey / Mustafa Efendi / Zeynep Hanım / Mimar Sinan / Genç Osman
UYARI: Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar.
Güzin ablama gittim.
NOT: Bu akrabalık bildiren sözcükler bir unvansa veya lakapsa büyük harfle başlar.
Nene Hatun, Müslüm Baba