Noktalı Virgül-İki Nokta

Kunduz, Türkçeye noktalı virgül ve iki nokta konu anlatım videosundan herkese merhaba arkadaşlar.
İlk olarak noktalı virgül maddelerine bakalım.
Noktalı virgül ilk kullanım alanı.
Tür ve takımları ayırmak için kullanılmasıdır.
Şimdi örnek üzerinden giderek maddeyi açıklayalım.
Dolapta elma, armut, muz, tere, roka var.
Şimdi arkadaşlar bakalım madde üzerinden açıklayalım.
Dolapta bulunan varlıklar elma, armut, muz, tere ve roka.
Şimdi hepsine baktığımızda sanki eş görevli kelime yemiş gibi görülüyor.
Bakalım elma, armut, muz, eş görevli kelime aralarına virgül getirdim.
Tere ve roka da dolapta bulunan yeşillikler olduğu için eş görevli kelime arasına virgül getirdim.
Ancak elma, armut, muz, meyve, tere ve roka yeşillikler.
Şimdi hepsi dolabın içinde bulunan yiyecekler.
Ancak aralarında tür ve takımlara ayrıldılar.
Ayrıldıkları için de ben bu meyve ve yeşilliklerin arasına noktalı virgül getirmeliyiz.
Yani dediğim gibi noktalı virgül ilk kullanım alanı türü takım cins cinsiyetleri ayırmak için kullanılmasıdır.
Hemen bir tane yapalım, bir tane daha yapalım.
Bizim sınıfta Ayşe, Fatma öne, Ali, Hasan arkaya oturur.
Şimdi bakın Ayşe ve Fatma öne oturuyormuş.
Ayşe ve Fatma önde oturan kızları olduğu için.
Eş görevli kelime olduğu için virgül kullandım.
Ali ve Hasan arkaya oturan erkek öğrencileri olduğu için arada virgül kullandım.
Ancak Ayşe, Fatma öne oturan kız, Ali, Hasan arkaya oturan erkek öğrenciler olduğu için tür ve takım ayırdığım için bunların arasına noktalı virgül getiririm.
Noktalı bir günün bir diğer kullanım alanı ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümlelere ayırmak için kullanılır.
Yani arkadaşlar birden fazla sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır. Şimdi sıralı cümlenin içinde kaç cümle vardı?
İki birden fazla sıralı cümle varsa, minimum üç cümleden bahsediyorum.
Dur ben bakalım.
At ölür, meydan kalır.
Yiğit ölür.
Şan kalır.
Şimdi arkadaşlar at ölür, meydan kalır, at ölür, birinci cümlem meydan kalır, ikinci cümlem.
Bakın normalde nokta getirmem.
Girip gerekip büyük harfle başlamam gerekirken küçük harfle başlamışım.
Demek ki bunlar sıralı cümle ve ben sıralı cümleleri ayırmak için virgül kullanırım.
Yiğit ölür, birinci cümlem şan kalır, ikinci cümlem normalde iki ayrı cümle iken birleştirmiş.
Tüm sıralı cümle yapmışım.
Sıralı cümleyi ayırmak için virgül kullandım.
Ancak birden fazla sıralı cümleyi ayırmak için noktalı virgül kullandım.
Ee hocam burada üç cümle olsaydı, hangilerinin arasında noktalı virgül kullanacaktır derseniz.
Anlam bağı bulunmayan cümleyi ayırmak için noktalı virgül kullanın.
Bakın şimdi at ölünce meydan kaldığı için ben burada virgül kullandım.
Sıralı cümle birbirlerinin arasında anlam bağı var.
Yiğit ölünce şan kalırmış.
Sıralı cümle Birbirinin arasında anlam bağı var.
Peki meydan kalınca mı yiğit oluyormuş?
Hayır, aralarında anlam bağı yok.
Bu yüzden ben bu anlam bağı bulunmayan sıralı cümlenin arasında noktalı virgül kullandım.
Bir diğer madde, ikiden fazla eşdeğer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneyi ayırmak için kullanılır.
Şimdi ne demek istiyorum?
Örnek üzerinden açıklayalım arkadaşlar.
Ali, Ayşe, Ömer, Faruk ile gitti.
Şimdi arkadaşlar ben bunların hepsinin arasında insan ismi olduğu için, eş görevli kelime oldukları için virgül kullanacağım.
Şimdi bir cümlenin verdiği anlama bakalım istiyorum.
Ali, Ayşe, Ömer, Faruk ile gitti.
Kim gitmiş arkadaşlar?
Gizli bir kişi var o. Yani o ismindeki şu kişi Ali, Ayşe, Ömer, Faruk ile gitmiş.
Ancak benim dediğim kişi Ali ise.
Yani ben Ali'nin Ayşe, Ömer Faruk ile gittiğini söyleyecek isem, yani şunlar bir şu ayrı olacaksa ben bu Ali'yi ayırmak için noktalı virgül kullanırım.
Yani Ali diye bir arkadaşım var.
Ayşe, Ömer Faruk ile gidiyor.
Yani toplamda 4 kişi var.
Az önce o kişiyi de ekleyince 5 kişi vardı.
Ben Ali'yi ayırdım.
Ve toplamda 4 kişi var.
Yani Ali, Ayşe, Ömer, Faruk ile gitmiş oluyor.
Bir diğer noktalama işareti iki nokta.
Bu arada arkadaşlar noktalı virgülden sonra küçük başlanır.
Bunu unutmayalım.
Burada Ayşe'yi büyük başlatmanın nedeni özel isim.
Bir diğer noktalama işareti iki nokta.
İki noktanın da en çok karıştırılan iki maddesi şurada 6 6 arkadaşlar zaten bir adet uyarım var, onu da söyleyeceğim.
Kendisi ile ilgili açıklama yapılacak cümlenin sonuna getirilir.
Hemen örneğimiz verelim.
Insanlar da var olan.
İki özellik vardır dedim.
Ben şimdi bu 2 özelliğin ne olduğunu açıklama yapacağım.
Arkadaşlar açıklama.
O zaman iki nokta kullanırım.
Insanlarda var olan şu iki özellik düşünmek.
Ve konuşmak.
Şimdi bakın iki özellik dedim bir ve ikinci özelliği yazdım.
Bittiği için nokta kullandım.
Şimdi şuraya dikkat edelim arkadaşlar.
Büyük harfle başladım.
Bir sonraki maddeyi de bir açıklayayım.
Kendisinden sonra örnek verilecek cümleden sonra getirilir.
Bakalım bahçemizde.
Çok çeşitli çiçekler var.
Ne yapacağım?
Ben şimdi bu çok çeşitli olan çiçeklere biraz örnek vereceğim.
O zaman iki nokta kullandığım lale, gül, sümbül bitti mi?
Hayır çok çeşitli dedim. O yüzden gitmediğinden dolayı üç nokta kullandım.
Peki şurada bir şey dikkatinizi çekti mi?
Küçük başladım hemen.
Madde mi okuyorum?
İki noktanın açıklama ve örnekleme görevine dikkat etmeliyiz.
Çünkü iki nokta eğer açıklama görevinde kullanılacaksa büyük harfle başlanır, iki noktadan sonra iki nokta örnek verme amacıyla kullanılacaksa iki noktadan sonra küçük harfle başlanır.
Buna dikkat edelim.
İki noktanın bir diğer kullanım alanı karşılıklı konuşmalarda konuşan kişinin isminden sonra kullanılması.
Mesela Ayşe konuşsun.
Konuşmasından önce iki nokta kullandığım Oğlum neredesin?
Desin.
Şimdi Deniz de cevap versin.
Şimdi Deniz konuşacak.
Karşılıklı bir diyalog var, konuşma var.
İki nokta kullandım.
Anne oda dayım.
Dedi.
Şimdi arkadaşlar aşağıda bir matem daha var.
Konuşma çizgisinden önce kullanılır dedim.
Şimdi konuşma çizgisini kullanabilmek için ne yapmam gerekiyordu?
Konuşan kişinin ismini belirtip alt satıra inmem gerekiyordu.
Hemen bakalım.
Zira çık konuşsun.
Konuşacak ne yapmam gerekiyor?
İki nokta.
Alt satıra indim.
Uzun çizgi kullandım.
Zira açık konuşacak buğdayları.
Suçlamayın.
Bakın arkadaşlar şu iki madde de çok karıştırılıyor.
Nasıl karıştırılıyor?
Ben burada Ayşe'ye 2 nokta getirdim ve Ayşe'yi konuşturdu.
Burada da zira açıyı konuş.
Durduğum iki nokta getirdim ama burada konuşma çizgisi kullandım.
Dikkat edin burada diyolog var arkadaşlar.
Karşılıklı konuşma var.
Ancak burada konuşan kişinin adını belirttim.
Kim olduğunu belirttim ve konuşmayı alt satırı indirdiği için konuşma çizgisi kullandım.
İki noktanın son kullanım alanı matematikte bölme sembolü olarak kullanılır.
Bakalım 20 iki nokta iki eşittir 10 yapacak arkadaşlar yani bölme sembolü olarak kullandım.
Yazım Kuralları ve Noktalama İşaretleri
Noktalama İşaretleri 3 / 8
Noktalı Virgül-İki Nokta
Noktalı Virgül-İki Nokta