15'inci yüzyılda Avrupa'da gelişmelerde reforma devam ediyoruz.
Reform Almanya'da ortaya çıkmıştır.
Yine Rönesans anlattığımız gibi Rönesans belirli ülkelerde farklı biçimlerde kendini göstermişti.
İşte Almanya'da da kendini dini alanda göstermiştir.
Zaten Almanya dediğimiz yer Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu.
Ben anlayın diye Almanya diye söylüyorum.
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nda yani Almanya'da bir iç savaş var.
Yani Alman prensleri bir tarafta, Alman kraliyeti bir tarafta ve bu reform hareketlerinde tuzu biberi oluyor bu işin.
İleride anlatacağım bunu.
Şimdi bakalım.
Almanya'da reform hareketi neden başlamış?
Bir Katolik kilisesinin bozulması.
Arkadaşlar ciddi anlamda Katolik kilisesi Ortaçağ'dan beri insanları sömürüyor.
Şimdi uyanma zamanı.
Özgür düşüncenin artması.
Evet, insanlar daha fazla uyarıyorlar.
Çünkü Rönesans dediğimiz bir olay yaşanıyordu.
İncil milli yani ulusal dillere çevrildi ve burada herkes artık İncil'den bir şeyler öğreniyor, yeni şeyler öğreniyor.
Peki Papa'nın yaptıklarının yanlış olduğunu, bunu da öğreniyorlar.
Kilisenin halkı sömürülmesi, eve cesur din adamlarının olması mesela Martin Luther ve Erasmus gibi.
Bunlar gerçek anlamda Katolik Kilisesi'ni ve Papa'yı eleştiren işlerdir.
Zaten bu yüzden de aforoz edilmişlerdir.
Ve Martin Luther ile Musa Kutsal Roma Germen de kim destek oluyor Alman prensleri.
Peki Alman Kralı kim tarafından destekleniyor?
O da Katolik Papa tarafından destekleniyor.
Yani siyasi bir savaş, dini bir savaşa dönüşüyor.
Bu da mezhep savaşlarına yol açacak.
Bunları göreceğiz.
Şimdi birincisi şu Avrupa'da mezhep birliği bir kere bozuluyor, Katolik dünyası parçalanıyor.
Burada yeni mezhepler ortaya çıkıyor.
Zaten Hristiyanlık dünyasında iki tane mezhep vardı.
Katolikler ve Ortodokslar.
Şimdi bir de Protestanlık ortaya çıkar.
Arkadaşlar bu önemli.
Şöyle söyleyebiliriz.
Almanya'da Protestan, Fransa'da Kalben Jim adını alıyor. İskoçya'da Presbyterian, İngiltere'de ise Jim adını almıştır.
Genelde bunların tamamı Protestanlık dır.
Kendi ülkelerinde kültürlerine göre değişik mezhepler adını almıştır.
Peki kilisenin denetimindeki birçok kurum öz birleşmeye başlıyor.
Bu çok önemli.
Eğitim, sanat, mimari, siyaset.
Bunlar ortaçağ boyunca papanın hakimiyetinde idi.
Şimdi artık özgür yetişiyorlar.
Yani sekülerizm, yani laiklik artık ortaya çıkıyor.
Burada din ve devlet işlerinin yavaş yavaş ayrıldığını görüyoruz.
Reform hareketi de zaten bunu amaç edinmiş.
Peki Avrupa'da artık iç savaşlara sebep olduğunu göreceğiz mi?
Evet, bir tarafta Katolik dünyası oluşuyor, bir tarafta Protestan dünyası oluşuyor ve bunlar Avrupa'da birbirlerine girecekler, iç savaş, mezhep savaşları.
Tabii bu da Osmanlı'nın ömrünü uzatıyor.
Kutsal Roma Cermen İç Savaşı diyoruz biz bu savaşa.
Çünkü bir tarafta Alman prensler ile Alman kralları var.
Burada bir dipnot vermek istiyorum.
Alman Krallığı Katolik olduğu için Papa tarafından destek görüyor.
Alman prensleri ise Protestanların destekliyor ve onlardan destek alıyor.
Burada şunu bilmemiz gerekiyor.
Osmanlı Devleti Alman prensiplerine yani Protestan lara destek oluyor.
Sırf Katoliklere karşı güç oluşturabilmek için Osman dini de Avrupa'da böyle bir siyaset izlemiştir diyoruz.
Burada 30 yıl savaşları'nı göreceğiz.
Yani önce kendi aralarında bir okçuluk anlaşması, daha sonra 30 yıl savaşlarını göreceğiz.
Çok çok savaş yapılıyor.
Alman prensleri ile Alman Krallığı arasında bin 500'den 1555 yılına kadar savaşlar ayrı yaşanmıştır.
Bu daha sonra dışarıya yansımış, diğer Avrupa ülkelerine de sıçramıştır.
Sonra da mezhep savaşları olarak adını alıp 30 Yıl Savaşları'na dönüşmüştür.
Yani bu savaşta 1600 18'de, 1640 8'e kadar olmuştur.
Diyeceğim o ki bin 500'den bin 640 8'e kadar mezhep savaşları yaşanmıştır diyoruz.
Reform Almanya'da ortaya çıkmıştır.
Yine Rönesans anlattığımız gibi Rönesans belirli ülkelerde farklı biçimlerde kendini göstermişti.
İşte Almanya'da da kendini dini alanda göstermiştir.
Zaten Almanya dediğimiz yer Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu.
Ben anlayın diye Almanya diye söylüyorum.
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nda yani Almanya'da bir iç savaş var.
Yani Alman prensleri bir tarafta, Alman kraliyeti bir tarafta ve bu reform hareketlerinde tuzu biberi oluyor bu işin.
İleride anlatacağım bunu.
Şimdi bakalım.
Almanya'da reform hareketi neden başlamış?
Bir Katolik kilisesinin bozulması.
Arkadaşlar ciddi anlamda Katolik kilisesi Ortaçağ'dan beri insanları sömürüyor.
Şimdi uyanma zamanı.
Özgür düşüncenin artması.
Evet, insanlar daha fazla uyarıyorlar.
Çünkü Rönesans dediğimiz bir olay yaşanıyordu.
İncil milli yani ulusal dillere çevrildi ve burada herkes artık İncil'den bir şeyler öğreniyor, yeni şeyler öğreniyor.
Peki Papa'nın yaptıklarının yanlış olduğunu, bunu da öğreniyorlar.
Kilisenin halkı sömürülmesi, eve cesur din adamlarının olması mesela Martin Luther ve Erasmus gibi.
Bunlar gerçek anlamda Katolik Kilisesi'ni ve Papa'yı eleştiren işlerdir.
Zaten bu yüzden de aforoz edilmişlerdir.
Ve Martin Luther ile Musa Kutsal Roma Germen de kim destek oluyor Alman prensleri.
Peki Alman Kralı kim tarafından destekleniyor?
O da Katolik Papa tarafından destekleniyor.
Yani siyasi bir savaş, dini bir savaşa dönüşüyor.
Bu da mezhep savaşlarına yol açacak.
Bunları göreceğiz.
Şimdi birincisi şu Avrupa'da mezhep birliği bir kere bozuluyor, Katolik dünyası parçalanıyor.
Burada yeni mezhepler ortaya çıkıyor.
Zaten Hristiyanlık dünyasında iki tane mezhep vardı.
Katolikler ve Ortodokslar.
Şimdi bir de Protestanlık ortaya çıkar.
Arkadaşlar bu önemli.
Şöyle söyleyebiliriz.
Almanya'da Protestan, Fransa'da Kalben Jim adını alıyor. İskoçya'da Presbyterian, İngiltere'de ise Jim adını almıştır.
Genelde bunların tamamı Protestanlık dır.
Kendi ülkelerinde kültürlerine göre değişik mezhepler adını almıştır.
Peki kilisenin denetimindeki birçok kurum öz birleşmeye başlıyor.
Bu çok önemli.
Eğitim, sanat, mimari, siyaset.
Bunlar ortaçağ boyunca papanın hakimiyetinde idi.
Şimdi artık özgür yetişiyorlar.
Yani sekülerizm, yani laiklik artık ortaya çıkıyor.
Burada din ve devlet işlerinin yavaş yavaş ayrıldığını görüyoruz.
Reform hareketi de zaten bunu amaç edinmiş.
Peki Avrupa'da artık iç savaşlara sebep olduğunu göreceğiz mi?
Evet, bir tarafta Katolik dünyası oluşuyor, bir tarafta Protestan dünyası oluşuyor ve bunlar Avrupa'da birbirlerine girecekler, iç savaş, mezhep savaşları.
Tabii bu da Osmanlı'nın ömrünü uzatıyor.
Kutsal Roma Cermen İç Savaşı diyoruz biz bu savaşa.
Çünkü bir tarafta Alman prensler ile Alman kralları var.
Burada bir dipnot vermek istiyorum.
Alman Krallığı Katolik olduğu için Papa tarafından destek görüyor.
Alman prensleri ise Protestanların destekliyor ve onlardan destek alıyor.
Burada şunu bilmemiz gerekiyor.
Osmanlı Devleti Alman prensiplerine yani Protestan lara destek oluyor.
Sırf Katoliklere karşı güç oluşturabilmek için Osman dini de Avrupa'da böyle bir siyaset izlemiştir diyoruz.
Burada 30 yıl savaşları'nı göreceğiz.
Yani önce kendi aralarında bir okçuluk anlaşması, daha sonra 30 yıl savaşlarını göreceğiz.
Çok çok savaş yapılıyor.
Alman prensleri ile Alman Krallığı arasında bin 500'den 1555 yılına kadar savaşlar ayrı yaşanmıştır.
Bu daha sonra dışarıya yansımış, diğer Avrupa ülkelerine de sıçramıştır.
Sonra da mezhep savaşları olarak adını alıp 30 Yıl Savaşları'na dönüşmüştür.
Yani bu savaşta 1600 18'de, 1640 8'e kadar olmuştur.
Diyeceğim o ki bin 500'den bin 640 8'e kadar mezhep savaşları yaşanmıştır diyoruz.
