Herkese merhaba.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dördüncü ünite.
Kil tabletlerden akıllı tabletlere konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bugün sizlerle birlikte tarihte yazının gelişim sürecini detaylı bir şekilde işleyeceğiz.
Hazırsanız hemen başlayalım.
Sevgili arkadaşlar, bildiğiniz gibi tarihte kullanılan ilk yazı milattan önce üç 1200'lü yıllarda Mezopotamya'da yaşayan Sümerlerin ait çivi yazısıdır.
Önemli bilgimiz dir.
Buraya yıldız koyalım.
Çivi yazısı tarihin ilk yazısı olarak bilinmektedir.
Peki Sümer Sümerler bunu neye yazmışlar?
Arkadaşlar çamurdan yaptıkları kil tabletlere, çivi ve benzer cisimlerle şekiller çizdikleri için bu ismi almıştır.
Çivi yazısı denilmesinin sebebi budur.
Sonraki süreçte Mısırlılar resimleri simge eleştirerek bir yazı türü ortaya koyuyorlar arkadaşlar.
Mısırlıların resimsel yazısına hiyeroglif denilmektedir.
Mısır rejim resimsel yazısı hiyeroglif dir.
Arkadaşlar yedi yüzden fazla işaret den oluşmaktadır.
Günümüzde kullanılan yazı sisteminin oluşmasında Fenike lilerin büyük rolü vardır.
Bu dediğimiz uygarlık olan Fenikeliler, Sümer yazı sistemini geliştirerek Fenike alfabesini oluşturmuşlardır.
Bu alfabe zaten şu anda kullandığımız Latin alfabesinin de temeli sayılmaktadır.
Yunanlar Fenike alfabesine ünlü harfleri yerleştirmişler ve bugünkü yazı sistemini oluşturmuşlardır.
Arkadaşlar.
Yunanların geliştirdiği bu alfabeyi daha sonra Romalılar ne yapıyorlar, alıyorlar ve geliştiriyorlar.
Ve bugün şu anda A'dan Z'ye kadar olan tüm dünyanın yaygın olarak kullandığı Latin alfabesine dönüştürüyorlar.
Burada şu yorumu yapmamız gerekiyor sevgili arkadaşlar gerçekten çok önemli.
Yazının tarihsel gelişimine baktığımızda birçok uygarlığın yazıya katkısının olduğunu söyleyebiliriz.
Bakın biraz önceki sayfada ne gördük.
Sümerler ile yazı başladı.
Sonra Mısırlılar, sonra Fenikeliler, sonra Romalılar, Yunanlar derken yazının tarihsel gelişmesinde birçok uygarlığın katkısı olmuştur.
Yazı aynı zamanda tarihin de başlangıcı kabul edilmektedir.
Tarih çağların başlangıcı yazının icadıdır.
Çünkü yazının icadından önce herhangi bir şey kayıt altına alınmamıştı.
Yazının icadı aynı zamanda tarih çağlarında başlangıcı kabul edilir.
Yazının icadı aynı zamanda ilk çağın da başlangıcı kabul edilmektedir.
Yani çağ başlatan bir olaydır.
Yazının icadı bu kadar önemli bir konumdadır.
Arkadaşlar, insanlar tarih boyunca bilgiyi kaydetmek ve saklamak için çeşitli araçlar kullanmışlardır.
Şimdi hep birlikte bu araçlara bakacağız.
Öncelikle kil tablet diyeceğiz. Sayfaların, kağıtların atası diyebileceğimiz şey aslında tarihin bilinen ilk kitap örneği.
Kil tabletler nedir?
Sümerler tarafından kullanılıyor.
Nasıl bir yapıda bu kil çamurlar?
Kil dediğimiz çamurlar sivri cisimlerle yazılıp kurutuluyor.
Sonrasında bu yazı yazılan tabletler okullarda tablet evi denilen okullarda okutulmuş.
Ancak takdir edersiniz ki kil tabletlerin hazırlanması ve ağır olmasından dolayı da kullanımı zordu ve çok çabuk da bozulabiliyor ordu.
Yıllar ilerlediği papirüs denilen bir kağıt türü ortaya çıktı arkadaşlar.
Mısırlılar tarafından papirüs bitkisi kullanılarak icat edilen bir kağıt da bu bitkiyi şeritler halinde ince şeritler halinde soyu diyordu.
Hasır şeklinde örülerek elde edilen bir kağıt türünden bahsediyoruz.
Tabii ki kil tablete göre çok kullanışlı olmuştu.
Bir diğer kağıt çeşidimiz ise yazı aracımız ise parşömen de arkadaşlar.
Bergamalı lar tarafından hayvan derisi kullanılarak icat edilen bir yazı aracıdır.
Koyun ve keçi derilerinin yumuşatılması ve i̇ncel itilmesi ile oluşturulmuştur.
Bu yazı aracı da gelelim artık günümüzde en sık kullanılan yazı aracına.
Kağıt arkadaşlar kağıdı kimin ürettiğini, kimin icat ettiğini biliyoruz.
Çinliler tarafından icat edilen bir araçtır.
Ağacın içerisinde bulunan selüloz maddesi ince itilerek yazı için en kullanışlı ve en faydalı araç üretilmiştir.
Gelelim son olarak yazı kullanılınca nasıl sonuçlar ortaya çıkmış?
Yani yazının kullanılmasının sonuçlarına bakacağız.
Arkadaşlar.
Yazı sayesinde bilgiler toplanabilir, saklanabilir ve aktarılabilir hale gelmiştir.
Yani şu anda yazdığınız bir sayfayı korunaklı bir şekilde sanır.
Varsanız yüzyıllar sonra bile bu yazı bulunabilir.
Yani aktarılabilir hale geliyor.
Aynı zamanda bilgilerimiz saklanabilir hale yazıyla birlikte geliyor.
Eğitim ve öğretim faaliyetleri yazının kullanılmasıyla birlikte kolaylaşmıştır.
Bakın şu anda kullandığımız bu yazı, ekranda gördüğünüz yazı eğitim öğretim faaliyetlerini kolaylaştıran bir durum olarak karşımıza çıkıyor.
Aynı zamanda yazının kullanılması, kültürler arası etkileşimi de artırmıştır.
Bakın ne dedik?
Sümerlerin yazısı başka bir uygarlık tarafından geliştiriliyor.
İşte Yunan harflerini.
Yunanların ortaya çıkarttığı harfleri Romalılar alıp geliştiriyor.
Yani yazı ile birlikte kültürel etkileşimde artmıştır.
Aynı zamanda bilgiler gelecek kuşaklara yazı sayesinde kolay bir şekilde aktarılmaya başlanmıştır.
Kunduz'un yedinci sınıf sosyal bilgiler dördüncü ünite.
Kil tabletlerden akıllı tabletlere konusuna hepiniz hoş geldiniz.
Bugün sizlerle birlikte tarihte yazının gelişim sürecini detaylı bir şekilde işleyeceğiz.
Hazırsanız hemen başlayalım.
Sevgili arkadaşlar, bildiğiniz gibi tarihte kullanılan ilk yazı milattan önce üç 1200'lü yıllarda Mezopotamya'da yaşayan Sümerlerin ait çivi yazısıdır.
Önemli bilgimiz dir.
Buraya yıldız koyalım.
Çivi yazısı tarihin ilk yazısı olarak bilinmektedir.
Peki Sümer Sümerler bunu neye yazmışlar?
Arkadaşlar çamurdan yaptıkları kil tabletlere, çivi ve benzer cisimlerle şekiller çizdikleri için bu ismi almıştır.
Çivi yazısı denilmesinin sebebi budur.
Sonraki süreçte Mısırlılar resimleri simge eleştirerek bir yazı türü ortaya koyuyorlar arkadaşlar.
Mısırlıların resimsel yazısına hiyeroglif denilmektedir.
Mısır rejim resimsel yazısı hiyeroglif dir.
Arkadaşlar yedi yüzden fazla işaret den oluşmaktadır.
Günümüzde kullanılan yazı sisteminin oluşmasında Fenike lilerin büyük rolü vardır.
Bu dediğimiz uygarlık olan Fenikeliler, Sümer yazı sistemini geliştirerek Fenike alfabesini oluşturmuşlardır.
Bu alfabe zaten şu anda kullandığımız Latin alfabesinin de temeli sayılmaktadır.
Yunanlar Fenike alfabesine ünlü harfleri yerleştirmişler ve bugünkü yazı sistemini oluşturmuşlardır.
Arkadaşlar.
Yunanların geliştirdiği bu alfabeyi daha sonra Romalılar ne yapıyorlar, alıyorlar ve geliştiriyorlar.
Ve bugün şu anda A'dan Z'ye kadar olan tüm dünyanın yaygın olarak kullandığı Latin alfabesine dönüştürüyorlar.
Burada şu yorumu yapmamız gerekiyor sevgili arkadaşlar gerçekten çok önemli.
Yazının tarihsel gelişimine baktığımızda birçok uygarlığın yazıya katkısının olduğunu söyleyebiliriz.
Bakın biraz önceki sayfada ne gördük.
Sümerler ile yazı başladı.
Sonra Mısırlılar, sonra Fenikeliler, sonra Romalılar, Yunanlar derken yazının tarihsel gelişmesinde birçok uygarlığın katkısı olmuştur.
Yazı aynı zamanda tarihin de başlangıcı kabul edilmektedir.
Tarih çağların başlangıcı yazının icadıdır.
Çünkü yazının icadından önce herhangi bir şey kayıt altına alınmamıştı.
Yazının icadı aynı zamanda tarih çağlarında başlangıcı kabul edilir.
Yazının icadı aynı zamanda ilk çağın da başlangıcı kabul edilmektedir.
Yani çağ başlatan bir olaydır.
Yazının icadı bu kadar önemli bir konumdadır.
Arkadaşlar, insanlar tarih boyunca bilgiyi kaydetmek ve saklamak için çeşitli araçlar kullanmışlardır.
Şimdi hep birlikte bu araçlara bakacağız.
Öncelikle kil tablet diyeceğiz. Sayfaların, kağıtların atası diyebileceğimiz şey aslında tarihin bilinen ilk kitap örneği.
Kil tabletler nedir?
Sümerler tarafından kullanılıyor.
Nasıl bir yapıda bu kil çamurlar?
Kil dediğimiz çamurlar sivri cisimlerle yazılıp kurutuluyor.
Sonrasında bu yazı yazılan tabletler okullarda tablet evi denilen okullarda okutulmuş.
Ancak takdir edersiniz ki kil tabletlerin hazırlanması ve ağır olmasından dolayı da kullanımı zordu ve çok çabuk da bozulabiliyor ordu.
Yıllar ilerlediği papirüs denilen bir kağıt türü ortaya çıktı arkadaşlar.
Mısırlılar tarafından papirüs bitkisi kullanılarak icat edilen bir kağıt da bu bitkiyi şeritler halinde ince şeritler halinde soyu diyordu.
Hasır şeklinde örülerek elde edilen bir kağıt türünden bahsediyoruz.
Tabii ki kil tablete göre çok kullanışlı olmuştu.
Bir diğer kağıt çeşidimiz ise yazı aracımız ise parşömen de arkadaşlar.
Bergamalı lar tarafından hayvan derisi kullanılarak icat edilen bir yazı aracıdır.
Koyun ve keçi derilerinin yumuşatılması ve i̇ncel itilmesi ile oluşturulmuştur.
Bu yazı aracı da gelelim artık günümüzde en sık kullanılan yazı aracına.
Kağıt arkadaşlar kağıdı kimin ürettiğini, kimin icat ettiğini biliyoruz.
Çinliler tarafından icat edilen bir araçtır.
Ağacın içerisinde bulunan selüloz maddesi ince itilerek yazı için en kullanışlı ve en faydalı araç üretilmiştir.
Gelelim son olarak yazı kullanılınca nasıl sonuçlar ortaya çıkmış?
Yani yazının kullanılmasının sonuçlarına bakacağız.
Arkadaşlar.
Yazı sayesinde bilgiler toplanabilir, saklanabilir ve aktarılabilir hale gelmiştir.
Yani şu anda yazdığınız bir sayfayı korunaklı bir şekilde sanır.
Varsanız yüzyıllar sonra bile bu yazı bulunabilir.
Yani aktarılabilir hale geliyor.
Aynı zamanda bilgilerimiz saklanabilir hale yazıyla birlikte geliyor.
Eğitim ve öğretim faaliyetleri yazının kullanılmasıyla birlikte kolaylaşmıştır.
Bakın şu anda kullandığımız bu yazı, ekranda gördüğünüz yazı eğitim öğretim faaliyetlerini kolaylaştıran bir durum olarak karşımıza çıkıyor.
Aynı zamanda yazının kullanılması, kültürler arası etkileşimi de artırmıştır.
Bakın ne dedik?
Sümerlerin yazısı başka bir uygarlık tarafından geliştiriliyor.
İşte Yunan harflerini.
Yunanların ortaya çıkarttığı harfleri Romalılar alıp geliştiriyor.
Yani yazı ile birlikte kültürel etkileşimde artmıştır.
Aynı zamanda bilgiler gelecek kuşaklara yazı sayesinde kolay bir şekilde aktarılmaya başlanmıştır.
