Arkadaşlar bu videomuzda haritanın elemanları, projeksiyon türleri ve kesir ölçek, çizgi ölçekten bahsedeceğiz.
O zaman haritanın tanımını yaparak başlayalım.
Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün kuşbakışı görünümünün bir ölçek dahilinde küçültülerek düzleme aktarılmasıdır.
Buradaki tanımdan da anlaşılacağı üzere bir çizimin harita olabilmesi için kuşbakışı görünümün düzleme aktarma ve ölçek gerekmektedir.
Biz bu durumu kroki ile karşılaştırdığımız zaman krokileri kabataslak ölçeksiz çizimler olduğunu görmekteyiz.
Şimdi harita elemanlarına bakalım.
Başlık bir haritaya baktığımız zaman ilk gördüğümüz durum.
Başlığı Türkiye Fiziki ve Siyasi haritası mı ne olduğunu görürüz.
Ölçek en alt kısımda yer alan ne kadar küçüldüğünü gösteren durum.
Lejant haritanın dili yani buradaki işaretin ne anlama geldiğini buradaki kutucuktaki harflerin anlamlarına bakarak algılayabiliriz.
Koordinat enlem ve boylamlarını ifade eder.
Yön oku ise kuzeyi daima kuzeyi gösteren bir de yön okumuz vardır.
Şimdi projeksiyon türlerine bakalım.
Projeksiyonlar, Dünyamızın şekli küresel olduğu için Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe bozulma artar.
Bu yüzden de bu bozulmaları en aza indirmek için projeksiyonlara ihtiyaç duyarız.
Silindirik projeksiyon ekvator ve çevresindeki hataları en aza indirmeye çalışır.
Konik projeksiyon ortak kuşaktaki hatayı en aza indirmeye çalışır.
Düzlem projeksiyon ise kutup bölgesinin bulunmuş olduğu alandaki hatayı en aza indirmeye çalışır.
Şimdi bakalım o zaman kesir, ölçek ve çizgi ölçek.
Kesir ölçeğin pay kısmı bize haritadaki uzunluğu verirken, paydadaki kısım ise gerçek uzunluğu vermektedir.
Şimdi çizgi ölçeğe baktığımızda ise çizgi ölçeğin şu aralarındaki birimlerin birbirlerine eşit olduğunu görmekteyiz.
Çizgi ölçekteki durum bu şekilde.
Yani buradaki bir haritadaki uzunluğu şu aradaki kısım ise şuradaki kısım ise gerçek uzunluğu bize vermektedir.
O zaman şöyle çizgi ölçek ile kesir ölçeği çevirimi ile ilgili bir örnek yapalım.
Buradaki çizgi ölçeğimizi kesir ölçeğe çevirelim.
En sondaki sayıyı aldım.
15 artı en baştaki sayımı aldım 5 bölü toplamdaki uzunluğa böleceğim.
Baktığımda çentikler arasında bir, iki, üç, dört tane birim var.
O zaman dörde böldüm, yani dört santim.
Buradan da 20'yi dörde böldüğümde ne gelecek?
5 gelecek.
Amacım neydi benim?
Kesir ölçeğe çevirmek.
Kesir ölçek daima santimetre cinsinden olacağı için bize farklı bir şeyle ilgili çevirmemiz istememiş zaten.
1/5, 5 tane sıfır eklemem gerekir.
Bir, iki, üç, dört, beş.
Bu şekilde çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirebiliriz.
O zaman haritanın tanımını yaparak başlayalım.
Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün kuşbakışı görünümünün bir ölçek dahilinde küçültülerek düzleme aktarılmasıdır.
Buradaki tanımdan da anlaşılacağı üzere bir çizimin harita olabilmesi için kuşbakışı görünümün düzleme aktarma ve ölçek gerekmektedir.
Biz bu durumu kroki ile karşılaştırdığımız zaman krokileri kabataslak ölçeksiz çizimler olduğunu görmekteyiz.
Şimdi harita elemanlarına bakalım.
Başlık bir haritaya baktığımız zaman ilk gördüğümüz durum.
Başlığı Türkiye Fiziki ve Siyasi haritası mı ne olduğunu görürüz.
Ölçek en alt kısımda yer alan ne kadar küçüldüğünü gösteren durum.
Lejant haritanın dili yani buradaki işaretin ne anlama geldiğini buradaki kutucuktaki harflerin anlamlarına bakarak algılayabiliriz.
Koordinat enlem ve boylamlarını ifade eder.
Yön oku ise kuzeyi daima kuzeyi gösteren bir de yön okumuz vardır.
Şimdi projeksiyon türlerine bakalım.
Projeksiyonlar, Dünyamızın şekli küresel olduğu için Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe bozulma artar.
Bu yüzden de bu bozulmaları en aza indirmek için projeksiyonlara ihtiyaç duyarız.
Silindirik projeksiyon ekvator ve çevresindeki hataları en aza indirmeye çalışır.
Konik projeksiyon ortak kuşaktaki hatayı en aza indirmeye çalışır.
Düzlem projeksiyon ise kutup bölgesinin bulunmuş olduğu alandaki hatayı en aza indirmeye çalışır.
Şimdi bakalım o zaman kesir, ölçek ve çizgi ölçek.
Kesir ölçeğin pay kısmı bize haritadaki uzunluğu verirken, paydadaki kısım ise gerçek uzunluğu vermektedir.
Şimdi çizgi ölçeğe baktığımızda ise çizgi ölçeğin şu aralarındaki birimlerin birbirlerine eşit olduğunu görmekteyiz.
Çizgi ölçekteki durum bu şekilde.
Yani buradaki bir haritadaki uzunluğu şu aradaki kısım ise şuradaki kısım ise gerçek uzunluğu bize vermektedir.
O zaman şöyle çizgi ölçek ile kesir ölçeği çevirimi ile ilgili bir örnek yapalım.
Buradaki çizgi ölçeğimizi kesir ölçeğe çevirelim.
En sondaki sayıyı aldım.
15 artı en baştaki sayımı aldım 5 bölü toplamdaki uzunluğa böleceğim.
Baktığımda çentikler arasında bir, iki, üç, dört tane birim var.
O zaman dörde böldüm, yani dört santim.
Buradan da 20'yi dörde böldüğümde ne gelecek?
5 gelecek.
Amacım neydi benim?
Kesir ölçeğe çevirmek.
Kesir ölçek daima santimetre cinsinden olacağı için bize farklı bir şeyle ilgili çevirmemiz istememiş zaten.
1/5, 5 tane sıfır eklemem gerekir.
Bir, iki, üç, dört, beş.
Bu şekilde çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirebiliriz.
