Konu çalışmalarını tamamladıktan sonra, zaman zaman notlarına ve formüllere bakmaya ihtiyaç duyabilirsin. Tekrar yaparken ya da soru çözerken notlara göz atmak ve gerekli ipuçlarını almak, öğrenme aşamasında sana epey yardımcı olacaktır. Kunduz ekibi olarak, alanında uzman eğitmenlerimizin de desteğiyle, her konuda mutlaka görmen gereken ipuçlarını, formülleri, ders notlarını senin için derliyoruz! Kimya öğretmenimiz Serap Hoca; bu yazımızda Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri, Nötralleşme, Aktif Metal ve Pasif Metal hakkında bilmen gerekenleri ve örnek soru çözümleri hazırladı. Umarız bu konu anlatımı sana yardımcı olur. İyi okumalar!
Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri
Nötralleşme Tepkimeleri
Asitler ve bazlar tepkimeye girerek tuz ve su oluştururlar. Asit anyonu ve baz katyonundan tuz oluşurken; asitten gelen H+ iyonu ile bazdan gelen OH iyonu H2O oluşturur.
Asit + Baz → Tuz + Su
HBr (asit) + LiOH (baz) → LiBr (tuz) + H2O (su)
2 H3PO4 (asit) + 3 Ca(OH)2 (baz) → Ca3(PO4)2 (tuz) + 6 H2O (su)
Bileşik formülleri yazılırken yüklerin çaprazdan geldiğini unutmayalım. Bu bilgiyi oluşacak tuzun formülünü bulurken kullanacağız.
Amonyak ve Asit Tepkimeleri
NH3 asitlerle etkileştiğinde sadece tuz oluşur. Tepkime asit – baz tepkimesidir.
NH3 + Baz → Tuz
NH3(g) + HCl(g) → NH4Cl(k)
CO3-2 Bileşikleri Tepkimeleri
CO3-2 bileşikleri baz karakterlidir. Asitlerle tepkimeleri sonucunda CO2 gazı açığa çıkar.
CO3-2 + Asit → CO2(g)
CaCO3(k) + 2HCl(suda) → CaCl(suda) + CO2(g) + H2O(s)
Metallere Etkisi
Elektron verme eğilimi (aktifliği) hidrojenden büyük olan metallere “aktif metal” , hidrojenden küçük olanlara “pasif metal” denir. Aktif metaller asitlerle tepkimeye girerek tuz ve H2 gazı açığa çıkarırlar. Amfoter metaller ise hem asitlerle hem de kuvvetli bazlarla tepkimeye girerek tuz ve H2 gazı açığa çıkarırlar. (Be, Sn, Cr, Pb, Al, Zn)
Aktif metaller + Asit → Tuz + H2(g)
Amfoter metaller + Asit/ K.Baz → Tuz + H2(g)
Aktif Metaller: Na, K, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Pb
Soymetaller (Pasif Metaller): Cu, Hg, Ag, (yarı soymetaller) Au, Pt (tam soymetaller)
Yarı soymetaller sadece kuvvetli oksijenli asitlerle reaksiyon verirler. H2SO4 ile SO2(g), HNO3 ile NO(g) ya da NO2(g) açığa çıkar. (H2 gazı açığa çıkamaz!)
Oksitler
Bazik Oksit
Aktif metal oksitleridir: Na2O, K2O, MgO, CaO
Su ile tepkimelerinde bazlarına dönüşürler: CaO(k) + H2O(s) → Ca(OH)2(suda)
Amfoter Oksit
Amfoter metallerin oksitleridir: ZnO, Al2O3…
Su ile tepkime vermezler.
Asit Oksit
Oksijence zengin ametal oksitleridir: CO2, SO3, N2O5…
Su ile tepkimelerinde asitlerine dönüşürler: CO2(k) + H2O(s) → H2CO3(suda)
Nötr Oksit
Oksijence fakir ametal oksitleridir: CO, NO, N2O…
Asitlerle, bazlarla ve su ile tepkime vermezler.
Diğer Oksit Tepkimeleri:
Asit Oksit + Baz → Tuz + Su: CO2(g) + Ca(OH)2(suda) → CaCO3(suda) + H2O(s)
Asit + Baz Oksit → Tuz + Su: H2SO4(suda) + CaO(k) → CaSO4(suda) + H2O(s)
Asit Oksit + Baz Oksit → Tuz: CO2(g) + MgO(k) → MgCO3(k)
Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri konusunu tam olarak anlamak için bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Kimya konu anlatımı yazılarımıza göz attıktan sonra, kendi kaynaklarına ek olarak MEB Kaynaklarını da incelemen faydalı olabilir. Soru çözerek bu türün özellikleri, tanınan yazar ve eserleri hakkında alıştırma yapıp konuyu pekiştirebilirsin!
Sınava hazırlık uzun bir maraton. Kunduz ekibi olarak bu yolculukta yanında olmayı çok isteriz! Alanında uzman Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.