Konu çalışmalarını tamamladıktan sonra, zaman zaman notlarına ve formüllere bakmaya ihtiyaç duyabilirsin. Tekrar yaparken ya da soru çözerken notlara göz atmak ve gerekli ipuçlarını almak, öğrenme aşamasında sana epey yardımcı olacaktır. Kunduz ekibi olarak, alanında uzman eğitmenlerimizin de desteğiyle, her konuda mutlaka görmen gereken ipuçlarını, formülleri, ders notlarını senin için derliyoruz!? Bu yazımızda Denge Sabiti Nasıl Bulunur? , Denge Şartları, Tepkime Verimi, Denge Sabiti ve Denge Kesri, Dengeye Etki Eden Faktörler hakkında bilmen gerekenler ile Kimyasal Denge konusuna ait soruları çözerken işine yarayacağını düşündüğümüz ipuçları yer alıyor. Umarız bu notlar sana yardımcı olur. İyi okumalar!
Bu notlar, Kunduz eğitmenimiz Mustafa Hoca tarafından hazırlandı. Mustafa Hoca, 10 yıllık kimya öğretmenliği hayatında hazırladığı bu notlar sayesinde herkesin Kimya’yı anlamasını ve soru çözerken keyif almasını istiyor.
KİMYASAL DENGE
DENGE SABİTİ NEDİR?
???
İpuçlarıyla Kimyasal Denge Soru Çözümü
Kimyasal Denge: Denge Sabiti – Dengeye Etki Eden Faktörler
Denge Olayı
Kapalı kaplarda çift yönlü olarak sabit sıcaklıkta gerçekleşen tepkimelere denge tepkimesi denir.
- Denge dinamiktir. Durağan olmaz.
- Denge olayının gözlemlenebilmesi için kabın kapalı, ortam koşullarının sabit olması gerekir.
- Denge anında hem ürünler hem de girenler bir arada olmak zorundadır.
- Denge anında derişimi değişken olan maddelerin derişimi sabit olur.
- Denge olaylarında ürün ve girenler bir arada olduğu için verim %1oo olamaz.
- Denge anında ileri yönde tepkime hızı geri yöndeki tepkime hızına eşittir: THi = THg
Denge bağıntısı yazılırken:
- Ürün derişimi giren derişimine oranlanır.
- Önündeki katsayılar üs şeklinde yazılır.
- Hız bağıntılarında olduğu gibi derişimi değişken olmayan saf katı ve saf sıvılar denge bağıntısında yazılmaz.
Her tepkime denge tepkimesi olmaz. Bir tepkimenin denge tepkimesi olabilmesi için, maksimum düzensizliğe eğilim ve minimum enerjiye eğilim durumlarına bakılır.
Maksimum Düzensizliğe Eğilim:
- Fiziksel denge olatlarında maksimum düzensizliğe eğilim katıdan gazın olduğu yöne doğrudur.
- Çözünme olaylarında çözünen madde sıvı içinde katı ise maksümum düzensizliğe eğilim çözünme tarafına doğrudur. Çözünen madde sıvı içinde gaz ise maksimum düzensizliğe eğilim gaza doğrudur.
- Atomlar molekülüne göre, moleküller daha büyük bileşiklere göre daha düzensizdir.
- Gaz fazında gerçekleşen tepkimelerde maksimum düzensizliğe eğilim her zaman molekül sayısının fazla olduğu yöne doğrudur.
Minimum Enerjiye Eğilim:
- Kimyasal tepkimelerde minimum enerjiye eğilim her zaman ısının olduğu yönü destekler.
- Endotermik bir tepkimede minimum enerjiye eğilim girenler yönünü, ekzotermik tepkimede ise ürünler yönünü destekler.
Tepkime Verimi
Tepkime Verimi = 100 * Deneysel (Uygulamalı) Verim / Teorik (İşlemsel) Verim
???
Kısmı Basınçlar Türünden Denge Sabiti
Kısmi basınçlar türünden denge sabiti yazılırken sadece gazlar yazılır. Kısmi basınçlar türünden denge sabiti bulunurken bu gazların denge anındaki kısmi basınçları denge bağıntısında yerine konur:
Kp = Ürünlerdeki gazların kısmi basınçları / Girenlerdeki gazların kısmi basınçları
Denge Kesri (Yalancı Denge Sabiti)
Denge kesri (Q) herhangi bir anda olayın dengede olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
Q = Kc ise tepkime dengededir.
Kc > Q ise sistemin dengeye gelmesi için dengenin ürünler tarafında kayması gerekir.
Kc < Q ise sistemin dengeye gelmesi için dengenin girenler tarafında kayması gerekir.
???
Dengeye Etki Eden Faktörler
La Chatelier İlkesi: Denge olaylarına dışarıdan herhangi bir etki uygulandığında bu etkiye denge her zaman ters yönde tepki gösterir.
Derişim Etkisi:
2 X (g) + 3 Y (g) <=> 2 Z (g) + T (k)
Kc = [Z]^2 / {[X]^2 * [Y]^3}
Ortama X gazı eklenirse X gazının derişimi artar. Denge X gazının derişimini azaltmak için ürünler yönüne kayar.
[X] artar
[Y] azalır
[Z] artar
[T] saf katı değişmez.
Hacim azaldığı için tüm gazların denge derişimleri artar.
Katalizör Etkisi:
Katalizör: Tepkimeyi hızlandıran, tepkimeye girdiği gibi çıkan maddelere katalizör denir.
Dengedeki tepkimeye katalizörün bir etkisi yoktur. Dengede olmayan tepkimerin dengeye ulaşmasını hızlandırır. Kc’yi etkilemez.
???
Kimyasal Denge Soru Çözümü
Kimyasal Denge konusunda bolca soru çözerek pratik yapabilirsin. Kimyasal Denge konusu, Kimya dersi için ilk ve temel konulardan biri olduğu için iyice pekiştirmen önemli. Denge Olayı, Denge Şartları, Tepkime Verimi, Denge Sabiti ve Denge Kesri, Dengeye Etki Eden Faktörler gibi alt başlıklar pek çok bilgi ve kavram içeriyor. Bu da daha çok soru tipini barındırdığı anlamına gelir. Bu konudan direkt soru gelebildiği gibi, farklı konuların da içinde sıkça geçtiğini görüyoruz. TYT ve AYT Kimya’da sıklıkla sorulması tercih edilen konulardan biri.
Bilgileri, tanımları ve önemli ipuçlarını öğrendikten sonra, soruların içinde nasıl yer aldığını görmen gerekli. Kimya konu anlatımı yazılarımıza göz attıktan sonra, kendi kaynaklarına ek olarak MEB Kaynaklarını da incelemen faydalı olabilir. Kimya netleri yükseltmedeki anahtar bolca soru çözmek ve yapılamayan soruların doğrusunu öğrenmek. Kunduz’da şu ana kadar, Kimyasal Denge konulu binlerce soru alanında uzman Kimya eğitmenleri tarafından çözüldü. Daha fazla Kimyasal Denge sorusu ve detaylı çözümlerini görmek istersen, aşağıdaki butona tıklayabilirsin! Uygulamamız içerisinden ücretsiz erişebileceğin soru ve detaylı çözümler ile, bu konudaki hakimiyetini arttırman mümkün!
☀️☀️☀️
Sınava hazırlık uzun bir maraton. Kunduz ekibi olarak bu yolculukta yanında olmayı çok isteriz! Alanında uzman Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.