Gezi yazısı özellikleri konusu, AYT Edebiyat testinde sorulan konulardan biri. Anlam sorularından farklı olarak bu yazın tür ile ilgili öğrenmen gereken bazı tanımlar, kavramlar mevcut. Destan özellikleri, Doğal ve Yapay Destan, İslamiyet Öncesi Türk Destanları gibi konuları öğrenmen gerekiyor. Bu konu ile ilgili notlara göz attıktan sonra rahatlıkla soru çözebileceğine eminiz! Şimdi birlikte Gezi Yazısı ve Özellikleri konusunu keşfedelim!
Bu konu anlatımı, Kunduz eğitmenlerimizden Buğrahan Hoca tarafından hazırlanmıştır.
Gezi Yazısı Özellikleri
Gezi yazısı nedir :
Bir kimsenin seyahat sırasında gördüğü mekanları, insanları, yaşayış biçimlerini, gelenekleri, doğal ve tarihi mirası ve o bölgenin ilgi çekici yönlerini anlattığı yazılara gezi yazısı veya seyahatname denir.
- Gezi/seyahat yazılarında amaç okuyucunun da anlatılan yeri geziyormuş hissine kapılmasıdır. Bu yüzden sıklıkla betimlemelere yer verilir.
- Yazar, seyahat ettiği yerlerle ilgili bilgileri aktarırken kendi yorumlarını da katar. Yazarın görüşleri gezi yazısının en önemli unsurlarından biridir. Çünkü yazarın eşsiz gözlem, yorumlama ve karşılaştırma gücü gezi yazısını zaman içinde tarihi ve toplumsal bir belge haline getirir.
- Gezi yazısı konu aldığı bölgeyle ilgili daha önce yazılan yazılardan farklı olmalıdır. Bu nedenle yazarın o bölgeyi tanıması ve gördüklerini yorumlayacak genel kültüre sahip olması önemlidir.
- Gezi yazısı gözlemlere dayanan, seyahat edilmiş bölgeyi yazarın penceresinden anlatan bir türdür. Öznel bir tür olsa da; doğru, mantıklı ve tutarlı olmak zorundadır.
- Seyahat yazılarında yazar sadece gördüğü şeyleri okuyucuya aktarmaz. Yörenin kendine has özelliklerini yazıya dahil eder. Kültür, tarih, insanlık yapısı gibi. Bu unsurları başka coğrafyalarla karşılaştırabileceği gibi güncel toplumsal ve siyasi meseleler ekseninde de yorumlarda bulunabilir.
Dünya Edebiyatında ve Türk Edebiyatında Gezi Türü
Türk edebiyatında ilk seyahat yazısı örneği Seydi Âli Reis’in Mir’atü’l-Memalik adlı eseridir.
Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eseri ise en bilindik gezi yazılarından biridir.
Dünya edebiyatında ise Marco Polo’nun Uzak Doğu gezisini konu alan seyahatnamesi bu türden bir örnektir.
İbn Batuta’nın özellikle İslam coğrafyasında yaptığı gezileri anlatan Tahfetü’n Hüzzari fi Garaib’il – emsal ve Acaib’l- Estar adlı eseri seyahat yazısı türünde verilen önemli eserler arasında gösterilir.
Seyahatname Türü ve Özellikleri konu anlatımımızın sonuna geldik! Türk Dili ve Edebiyatı eğitmenimiz Buğrahan Hoca, bu konuyla ilgili bilmen gereken temel bilgileri bu yazıda özetlemeye çalıştı. Bilgileri, tanımları ve önemli ipuçlarını öğrendikten sonra, soruların içinde nasıl yer aldığını görmen gerekli. Konu anlatımı yazılarımıza göz attıktan sonra, kendi kaynaklarına ek olarak MEB Kaynaklarını da incelemen faydalı olabilir. Kunduz’da şu ana kadar, Gezi Türü konulu binlerce soru alanında uzman Türk Dili ve Edebiyatı eğitmenleri tarafından çözüldü. Şimdi o sorulardan birkaçı senin için burada. Daha fazla Gezi Yazısı sorusu ve detaylı çözümlerini görmek istersen, aşağıdaki butona tıklayabilirsin!
☀️☀️☀️
Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerinden faydalanabilirsin.