Şimdi gelelim Türkiye hükümeti inkılap tarihi konusuna.
Artık giriş yaptık.
Burada Atatürk'ün hayatıyla ilgili bir kısa bilgi vereceğiz.
Bunları herkes biliyor.
Hemen hemen şimdi burada sıralamaları, yani sıralamasını bilsek yeterli.
Nerede okuduğunu, hangi ülkeye aldığını, hangi ünvanı aldığını bilmemiz yeterli.
Öncelikle ilkokul mahalle mektebi daha sonra Şemsi Efendi'ye gidiyor.
Mahalle mektebinde din eğitimi ve temel ahlak bilgisi verilirken Şemsi Efendi biraz daha modern eğitim veriliyor.
Nerede hocam?
Mustafa Kemal, Selanik'te yine eğitim ve öğretimine Selanik'te de devam ediyor.
Ortaokullar da Mülkiye Rüştiye sini önce gidiyor.
Burada bölgede görmüş olduğu askerlerden etkileniyor.
Komşusundan etkileniyor.
Ne yapıyor?
Askeri sınavlara giriyor, askeri rüştiye giriyor.
Bundan sonra ne olacak?
Arkadaşım burada okurken artık onun kaderi burada şekillenecek.
Çünkü normal bir sivil memur olmak yerine mülkiye, rüştiye ise yerine askeri rüştiye geçmiş oldu.
Artık bundan sonra kariyerini burası edilecek.
Burada önemli bir şey var Mustafa Kemale yani o zaman tabi Kemal diye ama kemal ismini veren matematik öğretmeni.
Ortaokul yıllarında bu bu ismi veriyor.
Yine burada başarısından sonra lise düzeyinde eğitim veren İdadi ye geçecek.
Neresi burası?
Manastır Askeri İdadisi.
Burada da lise eğitimini görüyor.
Lisede gazete çıkartıyor, yazarlık yapıyor.
Hatta bu yüzden de tasfiye edilecek.
Sonra af ediliyorlar.
Manastır Askeri İdadisi'nde tabi bir arkadaşıyla tanışıyor.
Ömer Naci ile burada edebiyata ilgi duyuyor.
Aynı zamanda burada Namık Kemal ve Tevfik Fikret'in eserlerinden etkileniyor.
Namık Kemal vatanperver, vatan cı, Osmanlıcı, Tevfik Fikret Batıcı şimdi bunların eserlerini okuyor.
Tabi ayrıca bunlarla beraber yabancı etkilendiği yazarlar da var.
Onu ileriki konuda bahsedeceğim.
Yine burada lisede Kolağası Tevfik Paşa, Mustafa Kemal'in de tarih öğretmeni de olacak. Onu edebiyattan uzaklaştırıp tekrar askerlik tezleri yönlendirecek diyoruz.
Ayrıca Türk tarihine ilgi duyması da bu zamanlarda başladığını söyleyebiliriz.
Lisans düzeyinde eğitimi ise İstanbul Harp Okuludur.
Arkadaşlar bu okulu kazanıyor.
Burası İstanbul'da, burada okuldan başarıyla mezun oluyor.
Yani teğmen rütbesiyle mezun oluyor.
Burası neresi?
İstanbul, liseyi nerede okumuştu, Manastır nerede?
Makedonya İstanbul Harp Okulu'nda aslında milli mücadeledeki arkadaşlarıyla beraber ilk tanıştığı yer burası oluyor.
Kimler bunlar?
Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Ali Fethi Okyar, Refet Bele gibi önemli isimler var burada.
Onlarla daha bu sıralarda arkadaş oluyor.
Kader onların milli mücadelede birleştirecek diyoruz.
Yine Harp Okulu'nu başarıyla bitirdiği için teğmen rütbesiyle Harp Akademisi'ne başlamıştı.
Burayı da başarıyla bitirip kurmay yüzbaşı olarak mezun oluyor.
Burada ilk görev yeri neresi?
Beşinci ordu şam müdürü arkadaşlar.
Burası Suriye toprakları.
Burada ne yapmıştır?
Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur.
Yani burada siyasi faaliyetlerde de bulunduğunu görüyoruz.
Özellikle vatanın her bölgesinde Arap isyanlarının olduğunu daha bu dönemde öğreniyor, biliyor.
Yine oradan da Manastır Üçüncü Ordu'ya geçiyor.
Yani Şam'dan, Suriye'den tekrar Makedonya'ya gidiyor.
Üçüncü orduda görev alıyor.
Daha sonra 1909'da Hareket Ordusu'nun kurmay başkanı oluyor.
Selanik bölgesinde, Makedonya, Selanik bölgesinde.
Şimdi bu hareket ordusu ne işe yarayacak?
Böylece 31 Mart ayaklanması meydana geliyor.
İstanbul'da ileride bunu detaylı anlatacağım.
31 Mart atanmasında Mustafa Kemal'in başında bulunduğu Hareket Ordusu İstanbul'a geliyor.
31 Mart isyanlarını bastırıyor.
Burada görevi yine kurmay yüzbaşı, meşrutiyet yanlısı olduğu için arkadaşlar Mustafa Kemal meşruiyete karşı olanların isyanlarını önlemiştir.
Hareket ordusuyla yine Mustafa Kemal'in ilk savaş tecrübesini kazandığı yer Trablusgarp olarak geçiyor. Burası günümüzdeki Libya toprakları.
O zaman Trablusgarp diye geçiyor.
Burada Enver Paşa ile beraber ve diğer arkadaşlarıyla da Trablus'a geçiyorlar.
Gönüllü subaylar Derne ve Tobruk'ta başarılı mücadeleler yapılıyor.
Özellikle Mustafa Kemal'in bulunduğu yerler Derne ve Tobruk bölgesidir.
İtalyanlara karşı halkı örgütlüyor.
İtalyanlar Trablusgarp'a giremiyor, ileride yine bu konuyu atacağız.
Daha sonra ise Birinci Dünya Savaşı'nda katıldığı üç cephe var.
Burada ilk cephesi Çanakkale sırayla, daha sonra Kafkas Cephesi'ne gönderiliyor.
Sonra Suriye Cephesi'ne gönderiliyor.
Buraya iki defa gönderildi.
Daha sonra da Birinci Dünya Savaşı'na, sonra da Milli Mücadele, yani Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'i göreceğiz.
Yani onun kısaca hayatını bu şekilde özetlemiş olalım.
Zaten bunlar daha önce herkesin bildiği bilgiler.
Kısa bir özetini vermemiz de fayda var diye düşünüyorum.
Artı Mustafa Kemal'i burada biz Selanik ve Makedonya orada okumuş, İstanbul'da okumuş dedi.
Yalnız bütün bu topraklar Osmanlı toprağı.
Yani Mustafa Kemal başka bir ülkede okumuş falan değil.
Buralar Osmanlı toprağı.
Bunu da dipnot olarak verelim.
Şimdi buradan Mustafa Kemal'in vatanseverliği, açık sözlü, çok gönüllü, eğitimci, idealist, ileri görüşlülüğü ilgili bazı.
Kavramlar ve cümleler var.
Anahtar kelimeleri var.
Bunları gördüğümüz zaman biz bunları diyeceğiz.
Aslında bu paragrafta çıkan sorular okuduğunu anlama gibi.
Bir de Mustafa Kemal eserleri var ve etkilendiği yazar ve düşünürler var.
Bunlardan bahsedeceğiz.
Öncelikle vatanseverliği, herhangi bir savaş durumunda vesaire lise yıllarından beri biliyoruz.
Hemen ön plana atılmış olması onun vatanseverliği gösterir.
Yine vatan savunmasını her şeyden üstün tutmuştur.
O da onu vatanseverliği gösterir.
Biz burada vatan için yaptığı her şeyi vatanseverlik olarak görebiliriz.
Biz burada içinde vatan kelimeleri, ülke kelimelerini gördüğümüz zaman onun vatanseverliği diyebiliriz. Ülkesi için katılmış olduğu savaşlar, vatanseverliği gösteriyor.
Mesela Trablusgarp Savaşı'na katılmış olması, Çanakkale savaşlarına katılmış olması, milli mücadeleye katılmış olması vatanseverliği örnektir.
Yine mesela halka milli egemenlik unsurunu getirmiş olması yine onu vatan sever gibi gösterir.
Açık sözlü Burada Atatürk doğruyu söylemekten asla çekinmez dedi.
Yanlış söyleyecek olursam halk bari tekzip eder derdi.
Bu şekilde açık sözlü yünden bahsedebiliriz.
Bunun birçok örneği var.
Mesela lise yıllarında gazete basıldığında suçunu yalanla bastırmıştır.
Doğruyu söylemiştir.
Artı Birinci Dünya Savaşı'nda Suriye cephesinde general iken hain karşı merkeze doğru raporlar göndermiştir.
Yani Almanların Türkleri oyaladığı, onları savaşta kullandığını açık ve net söylemiştir.
Koymamıştır kimseden.
Çok yönlülük.
Mustafa Kemal hem siyasetçidir, hem askerdir, hem öğretmendir.
Yani bunu her yönüyle görebiliyoruz.
Kitapları var vesaire.
Eğitimci aynı zamanda aynı zamanda iyi bir asker.
Savaşta savaşa gitmiş, çoğu savaşta başarılı olmuş.
Eğitimcileri ise Mustafa Kemal'in de devrimlerin de saklıdır.
Çünkü devrimler de daha çok eğitime önem veriyor.
Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, harf inkılabı bunu yapmış olması yine onun eğitimci kimliğini ön plana çıkartıyor.
Hatta hukuk kıtasını bile araştırmış lığı vardır.
Türklerin tarihin çok derinlere gittiğini ve sadece araştırılmasını sağlamıştır.
İdeal mesleği ise Mustafa Kemal Atatürk, Türk milletinin çağdaşlaşması için önünde çıkan tüm engelleri aşmayı bilmiştir.
Kendi dönemine göre çok radikal sayılabilecek devrimler yapmıştır.
Mesela Cumhuriyeti getirmiştir.
Türkiye'yi hilafeti kaldırmış, saltanatı kaldırmış, saltanatı kaldırmış, hilafeti kaldırmış, bu onun ideal çizdiğini gösteriyor.
Sadece bunlar değil, okul yıllarından beri kurmuş olduğu meşrutiyet fikirleri, Fransa devriminden görmüş olduğu, etkilendiği yazarlar, aydınlardan esinlenerek yapmış olduğu icraatlar onun idealist dinini gösterir. Yine diğer bir özelliği ileri görüşlü olması, olayları takip edip onların sonuçlarına değinmek.
Atatürk olayların gidişini değerlendirerek sonucu tespit ederdi.
Özellikle mesela örnek örnek verecek olursak buna Çanakkale muharebeleri sırasında düşmanın donanmasını nereden çıkarma yapacağını bile bilmiş, Trablusgarp savaşlarında İtalyanların nereden saldırı yapacağını Ünver'e bilmiştir.
Yine Kızılay'da, Ankara'da yol yapımında geniş yollar yapılmasını emrediyor.
Tabii o dönemin insanları bunu anlamlandıran diyor.
Niye böyle geniş yollar yapıyoruz diyor Mustafa Kemal'in.
Bakın günümüzde Kızılay Ankara da yetmiyor mesela.
O cadde bunu bile öne gelebilmiştir.
Yani bu da idealist bir devlet adamı olduğunu, ileri görüşlü olduğunu gösteriyor.
Daha birçok özelliği var arkadaşlar, iyi kalpli insan ve millet sevgisi gibi özelliklere de.
Burada genelde paragraf sorularında okuduğunuzu anlama soruları karşınıza çıkabilir.
Bu yüzden bunlardan bahsettim.
Mustafa Kemal eserlerine baktığımız zaman zabıt ve kumandan ile hasbi.
Bunu genelde Alman generallerden çeviri yapmıştır.
Takımın muharebe eğitimi, cumalı, ordu dahî vatandaş için medeni bilgiler ileride bu fikirlerini hayata geçirecek.
Nutuk geometri en büyük eseri arkadaşlar nutuk ilk eseri geometri dir.
Bunu bilelim.
Etkilendiği yazara düşünürler işte.
Yabancı bir yerde olacak söylersek yabancı ve yerli olarak ayıracak olur.
Mehmet Emin Yurdakul onu milliyetçilik ruhunu geliştirmesini yol açmış, Namık Kemal vatan özelliği kazandırmış, ta Tevfik Fikret Batıcı fikirler aşılamış.
Ziya Gökalp de Türkçülüğü, Mustafa Kemal'e aşılamış.
Yine can kurusu Montesquieu gibi düşünürler de Fransız Devrimi'ne giden öncüler olduğu için.
Meşrutiyet'in Cumhuriyetin demokrasi kavramlarını, yasama yürütme kavramlarının Mustafa Kemal'e ödenmesinde önemli etkileri olan yazarlar diye, aydınlar diye geçiyor.
Artık giriş yaptık.
Burada Atatürk'ün hayatıyla ilgili bir kısa bilgi vereceğiz.
Bunları herkes biliyor.
Hemen hemen şimdi burada sıralamaları, yani sıralamasını bilsek yeterli.
Nerede okuduğunu, hangi ülkeye aldığını, hangi ünvanı aldığını bilmemiz yeterli.
Öncelikle ilkokul mahalle mektebi daha sonra Şemsi Efendi'ye gidiyor.
Mahalle mektebinde din eğitimi ve temel ahlak bilgisi verilirken Şemsi Efendi biraz daha modern eğitim veriliyor.
Nerede hocam?
Mustafa Kemal, Selanik'te yine eğitim ve öğretimine Selanik'te de devam ediyor.
Ortaokullar da Mülkiye Rüştiye sini önce gidiyor.
Burada bölgede görmüş olduğu askerlerden etkileniyor.
Komşusundan etkileniyor.
Ne yapıyor?
Askeri sınavlara giriyor, askeri rüştiye giriyor.
Bundan sonra ne olacak?
Arkadaşım burada okurken artık onun kaderi burada şekillenecek.
Çünkü normal bir sivil memur olmak yerine mülkiye, rüştiye ise yerine askeri rüştiye geçmiş oldu.
Artık bundan sonra kariyerini burası edilecek.
Burada önemli bir şey var Mustafa Kemale yani o zaman tabi Kemal diye ama kemal ismini veren matematik öğretmeni.
Ortaokul yıllarında bu bu ismi veriyor.
Yine burada başarısından sonra lise düzeyinde eğitim veren İdadi ye geçecek.
Neresi burası?
Manastır Askeri İdadisi.
Burada da lise eğitimini görüyor.
Lisede gazete çıkartıyor, yazarlık yapıyor.
Hatta bu yüzden de tasfiye edilecek.
Sonra af ediliyorlar.
Manastır Askeri İdadisi'nde tabi bir arkadaşıyla tanışıyor.
Ömer Naci ile burada edebiyata ilgi duyuyor.
Aynı zamanda burada Namık Kemal ve Tevfik Fikret'in eserlerinden etkileniyor.
Namık Kemal vatanperver, vatan cı, Osmanlıcı, Tevfik Fikret Batıcı şimdi bunların eserlerini okuyor.
Tabi ayrıca bunlarla beraber yabancı etkilendiği yazarlar da var.
Onu ileriki konuda bahsedeceğim.
Yine burada lisede Kolağası Tevfik Paşa, Mustafa Kemal'in de tarih öğretmeni de olacak. Onu edebiyattan uzaklaştırıp tekrar askerlik tezleri yönlendirecek diyoruz.
Ayrıca Türk tarihine ilgi duyması da bu zamanlarda başladığını söyleyebiliriz.
Lisans düzeyinde eğitimi ise İstanbul Harp Okuludur.
Arkadaşlar bu okulu kazanıyor.
Burası İstanbul'da, burada okuldan başarıyla mezun oluyor.
Yani teğmen rütbesiyle mezun oluyor.
Burası neresi?
İstanbul, liseyi nerede okumuştu, Manastır nerede?
Makedonya İstanbul Harp Okulu'nda aslında milli mücadeledeki arkadaşlarıyla beraber ilk tanıştığı yer burası oluyor.
Kimler bunlar?
Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Ali Fethi Okyar, Refet Bele gibi önemli isimler var burada.
Onlarla daha bu sıralarda arkadaş oluyor.
Kader onların milli mücadelede birleştirecek diyoruz.
Yine Harp Okulu'nu başarıyla bitirdiği için teğmen rütbesiyle Harp Akademisi'ne başlamıştı.
Burayı da başarıyla bitirip kurmay yüzbaşı olarak mezun oluyor.
Burada ilk görev yeri neresi?
Beşinci ordu şam müdürü arkadaşlar.
Burası Suriye toprakları.
Burada ne yapmıştır?
Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur.
Yani burada siyasi faaliyetlerde de bulunduğunu görüyoruz.
Özellikle vatanın her bölgesinde Arap isyanlarının olduğunu daha bu dönemde öğreniyor, biliyor.
Yine oradan da Manastır Üçüncü Ordu'ya geçiyor.
Yani Şam'dan, Suriye'den tekrar Makedonya'ya gidiyor.
Üçüncü orduda görev alıyor.
Daha sonra 1909'da Hareket Ordusu'nun kurmay başkanı oluyor.
Selanik bölgesinde, Makedonya, Selanik bölgesinde.
Şimdi bu hareket ordusu ne işe yarayacak?
Böylece 31 Mart ayaklanması meydana geliyor.
İstanbul'da ileride bunu detaylı anlatacağım.
31 Mart atanmasında Mustafa Kemal'in başında bulunduğu Hareket Ordusu İstanbul'a geliyor.
31 Mart isyanlarını bastırıyor.
Burada görevi yine kurmay yüzbaşı, meşrutiyet yanlısı olduğu için arkadaşlar Mustafa Kemal meşruiyete karşı olanların isyanlarını önlemiştir.
Hareket ordusuyla yine Mustafa Kemal'in ilk savaş tecrübesini kazandığı yer Trablusgarp olarak geçiyor. Burası günümüzdeki Libya toprakları.
O zaman Trablusgarp diye geçiyor.
Burada Enver Paşa ile beraber ve diğer arkadaşlarıyla da Trablus'a geçiyorlar.
Gönüllü subaylar Derne ve Tobruk'ta başarılı mücadeleler yapılıyor.
Özellikle Mustafa Kemal'in bulunduğu yerler Derne ve Tobruk bölgesidir.
İtalyanlara karşı halkı örgütlüyor.
İtalyanlar Trablusgarp'a giremiyor, ileride yine bu konuyu atacağız.
Daha sonra ise Birinci Dünya Savaşı'nda katıldığı üç cephe var.
Burada ilk cephesi Çanakkale sırayla, daha sonra Kafkas Cephesi'ne gönderiliyor.
Sonra Suriye Cephesi'ne gönderiliyor.
Buraya iki defa gönderildi.
Daha sonra da Birinci Dünya Savaşı'na, sonra da Milli Mücadele, yani Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'i göreceğiz.
Yani onun kısaca hayatını bu şekilde özetlemiş olalım.
Zaten bunlar daha önce herkesin bildiği bilgiler.
Kısa bir özetini vermemiz de fayda var diye düşünüyorum.
Artı Mustafa Kemal'i burada biz Selanik ve Makedonya orada okumuş, İstanbul'da okumuş dedi.
Yalnız bütün bu topraklar Osmanlı toprağı.
Yani Mustafa Kemal başka bir ülkede okumuş falan değil.
Buralar Osmanlı toprağı.
Bunu da dipnot olarak verelim.
Şimdi buradan Mustafa Kemal'in vatanseverliği, açık sözlü, çok gönüllü, eğitimci, idealist, ileri görüşlülüğü ilgili bazı.
Kavramlar ve cümleler var.
Anahtar kelimeleri var.
Bunları gördüğümüz zaman biz bunları diyeceğiz.
Aslında bu paragrafta çıkan sorular okuduğunu anlama gibi.
Bir de Mustafa Kemal eserleri var ve etkilendiği yazar ve düşünürler var.
Bunlardan bahsedeceğiz.
Öncelikle vatanseverliği, herhangi bir savaş durumunda vesaire lise yıllarından beri biliyoruz.
Hemen ön plana atılmış olması onun vatanseverliği gösterir.
Yine vatan savunmasını her şeyden üstün tutmuştur.
O da onu vatanseverliği gösterir.
Biz burada vatan için yaptığı her şeyi vatanseverlik olarak görebiliriz.
Biz burada içinde vatan kelimeleri, ülke kelimelerini gördüğümüz zaman onun vatanseverliği diyebiliriz. Ülkesi için katılmış olduğu savaşlar, vatanseverliği gösteriyor.
Mesela Trablusgarp Savaşı'na katılmış olması, Çanakkale savaşlarına katılmış olması, milli mücadeleye katılmış olması vatanseverliği örnektir.
Yine mesela halka milli egemenlik unsurunu getirmiş olması yine onu vatan sever gibi gösterir.
Açık sözlü Burada Atatürk doğruyu söylemekten asla çekinmez dedi.
Yanlış söyleyecek olursam halk bari tekzip eder derdi.
Bu şekilde açık sözlü yünden bahsedebiliriz.
Bunun birçok örneği var.
Mesela lise yıllarında gazete basıldığında suçunu yalanla bastırmıştır.
Doğruyu söylemiştir.
Artı Birinci Dünya Savaşı'nda Suriye cephesinde general iken hain karşı merkeze doğru raporlar göndermiştir.
Yani Almanların Türkleri oyaladığı, onları savaşta kullandığını açık ve net söylemiştir.
Koymamıştır kimseden.
Çok yönlülük.
Mustafa Kemal hem siyasetçidir, hem askerdir, hem öğretmendir.
Yani bunu her yönüyle görebiliyoruz.
Kitapları var vesaire.
Eğitimci aynı zamanda aynı zamanda iyi bir asker.
Savaşta savaşa gitmiş, çoğu savaşta başarılı olmuş.
Eğitimcileri ise Mustafa Kemal'in de devrimlerin de saklıdır.
Çünkü devrimler de daha çok eğitime önem veriyor.
Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, harf inkılabı bunu yapmış olması yine onun eğitimci kimliğini ön plana çıkartıyor.
Hatta hukuk kıtasını bile araştırmış lığı vardır.
Türklerin tarihin çok derinlere gittiğini ve sadece araştırılmasını sağlamıştır.
İdeal mesleği ise Mustafa Kemal Atatürk, Türk milletinin çağdaşlaşması için önünde çıkan tüm engelleri aşmayı bilmiştir.
Kendi dönemine göre çok radikal sayılabilecek devrimler yapmıştır.
Mesela Cumhuriyeti getirmiştir.
Türkiye'yi hilafeti kaldırmış, saltanatı kaldırmış, saltanatı kaldırmış, hilafeti kaldırmış, bu onun ideal çizdiğini gösteriyor.
Sadece bunlar değil, okul yıllarından beri kurmuş olduğu meşrutiyet fikirleri, Fransa devriminden görmüş olduğu, etkilendiği yazarlar, aydınlardan esinlenerek yapmış olduğu icraatlar onun idealist dinini gösterir. Yine diğer bir özelliği ileri görüşlü olması, olayları takip edip onların sonuçlarına değinmek.
Atatürk olayların gidişini değerlendirerek sonucu tespit ederdi.
Özellikle mesela örnek örnek verecek olursak buna Çanakkale muharebeleri sırasında düşmanın donanmasını nereden çıkarma yapacağını bile bilmiş, Trablusgarp savaşlarında İtalyanların nereden saldırı yapacağını Ünver'e bilmiştir.
Yine Kızılay'da, Ankara'da yol yapımında geniş yollar yapılmasını emrediyor.
Tabii o dönemin insanları bunu anlamlandıran diyor.
Niye böyle geniş yollar yapıyoruz diyor Mustafa Kemal'in.
Bakın günümüzde Kızılay Ankara da yetmiyor mesela.
O cadde bunu bile öne gelebilmiştir.
Yani bu da idealist bir devlet adamı olduğunu, ileri görüşlü olduğunu gösteriyor.
Daha birçok özelliği var arkadaşlar, iyi kalpli insan ve millet sevgisi gibi özelliklere de.
Burada genelde paragraf sorularında okuduğunuzu anlama soruları karşınıza çıkabilir.
Bu yüzden bunlardan bahsettim.
Mustafa Kemal eserlerine baktığımız zaman zabıt ve kumandan ile hasbi.
Bunu genelde Alman generallerden çeviri yapmıştır.
Takımın muharebe eğitimi, cumalı, ordu dahî vatandaş için medeni bilgiler ileride bu fikirlerini hayata geçirecek.
Nutuk geometri en büyük eseri arkadaşlar nutuk ilk eseri geometri dir.
Bunu bilelim.
Etkilendiği yazara düşünürler işte.
Yabancı bir yerde olacak söylersek yabancı ve yerli olarak ayıracak olur.
Mehmet Emin Yurdakul onu milliyetçilik ruhunu geliştirmesini yol açmış, Namık Kemal vatan özelliği kazandırmış, ta Tevfik Fikret Batıcı fikirler aşılamış.
Ziya Gökalp de Türkçülüğü, Mustafa Kemal'e aşılamış.
Yine can kurusu Montesquieu gibi düşünürler de Fransız Devrimi'ne giden öncüler olduğu için.
Meşrutiyet'in Cumhuriyetin demokrasi kavramlarını, yasama yürütme kavramlarının Mustafa Kemal'e ödenmesinde önemli etkileri olan yazarlar diye, aydınlar diye geçiyor.
