Kazanılmış (Özgül) Bağışıklık

Bir çeşit akyuvar olan B ve T lenfositleri  tarafından oluşturulan bağışıklığa kazanılmış   bağışıklık denir.
Bazı hastalık yapıcı  mikroorganizmaların geliştirdiği adaptasyonlar   birincil savunma hattı olan fagositoz yapan  hücreleri atlatmalarını sağlar.
İşte B ve T   lenfositleri bu durumdaki mikroorganizmalarla  ve toksinlerle savaşır.
Yani bu lenfositler   savunmanın birinci ve ikinci hattını aşan  mikroorganizmalarla savaşıyor.
B lenfositleri   kemik iliğinde, T lenfositleri timüs bezinde  olgunlaşır.
Sonrasında lenf düğümleri, dalak,   bademcik gibi lenf dokularına yerleşirler.
Bu  lenfositlerin ortak hedefi zararlı maddenin   ve organizmanın yok edilmesidir.
Ancak  bunu farklı şekilde yaparlar.
Humoral   bağışıklıkta B lenfositleri görev yapar.
Her  toksin ya da organizma kendine özgül protein   veya polisakkarit yapıda bileşik taşır.  Vücutta yabancı bu maddelere antijen adı   verilir.
İşte B lenfositleri bu antijenlere  karşı antikor adı verilen özel proteinler   üretir ve sonrasında bunları kan plazmasına  verir.
Bu olaya humoral bağışıklık diyoruz.   Üretilen antikorlar antijenle bağlanır ve  antijeni etkisiz hale getirir.
Antikorların   antijenleri etkisiz hale getirdiği bu tepkiye  birincil yanıt denir.
B lenfositlerin bazıları   ise kanda kalarak hafıza hücrelerine dönüşür.  Vücut aynı hastalık etkeni ile tekrar karşılaşırsa   hafıza hücreleri hızlı ve daha güçlü bir  bağışıklık tepkisi oluşturur.
Buna ikincil yanıt   denir.
Hemen grafik üzerinden bunu gösterelim.  Vücut antijenle ilk kez karşılaştığında kandaki   antikor düzeyi hemen yükselmez, belli bir süre  geçer.
Sonrasında kandaki antikor düzeyi yükselir,   antijen antikor kompleksi kurulur ve birincil  yanıt oluşturulur.
Burada antijenle tekrar   karşılaşıldı.
Bu sefer çok hızlı bir şekilde yani  hiç beklemeden ikincil yanıt oluşturuldu.
Antikor   düzeyinin de daha fazla olduğunu görebilirsiniz.  Burada da vücut başka bir antijenle karşılaşsın.   Bu antijeni tanımıyor o yüzden buna karşı bir  hafıza hücresi yok.
Bu nedenle birincil yanıtı   oluşturmadan önce belirli bir süre geçiyor.  İkincil yanıt bazı bulaşıcı hastalıkların bir   kez geçirildikten sonra bireyin tekrar hasta  olmamasını sağlar.
Örneğin kızamık geçirmiş   bir birey tekrar kızamığa neden olan antijenle  karşılaştığında hafıza hücreleri ikincil yanıt   oluşturarak bireyin hastalanması engeller.  T lenfositlerin rol aldığı bağışıklığa ise   hücresel bağışıklık diyoruz.
Antikor salınımına  eş zamanlı olarak çok sayıda aktif T hücreleri   lenf sıvısı yoluyla dolaşıma katılır.
T  hücrelerinin bazıları hafıza T hücresine   dönüşür ve tüm vücuttaki lenf dokularına  dağılır.
T lenfositler antijenlere doğrudan   temas ederek onları yok eder.
T lenfositleri  kanser hücreleri üzerinde de etkilidir.
Dolaşım Sistemleri
İnsanda Savunma ve Bağışıklık 2 / 3
Kazanılmış (Özgül) Bağışıklık
Kazanılmış (Özgül) Bağışıklık