Evet arkadaşlar bu videomuzda da haber metni haber yazısının özellikleri üzerinde duracağız.
Şimdi arkadaşlar haber metni, haber yazısı ne demek?
Şimdi habere konu olan olay güncel ve etkileyici olmalıdır.
Arkadaşlar kesinlikle bakın güncel ve etkileyici.
Hatta şuraya yazıyorum benim haberi arkadaşlar kesinlikle güncel ve etkileyici olması gerekir.
Toplumun geniş kesimini ilgilendiren konuları öncelik verilmelidir.
Arkadaşlar haber kaynağını yaşamdan alır.
Bir olay ya da olgu üzerine edinilen bilgiye haber denir.
Bak.
Olay ya da olgu üzerine edindiğim bilgi haberdir.
Bir bilginin görsel kaynaklardan faydalanılarak, yani gazete, dergi gibi yayın organlarıyla ya da radyo, televizyon gibi iletişim araçlarıyla topluma sunulmak üzere hazırlanan metne haber metni deniliyor.
Yani benim toplumun geniş kesimini ilgilendiren bir konuya öncelik vermem gerekiyor arkadaşlar.
Şimdi anlatılanlar kamera görüntüleri ve fotoğraflarla destekleniyor arkadaşlar.
Haber metninin başlığındaki ifadeler anlatılanları uygun olmalı ve ilgi uyandırma malıdır.
Çünkü en önemli bilgiler ilk paragrafta yer alır.
Arkadaşlar.
Haber metni kesinlikle açık ve anlaşılır bir dille yazılır, ilgi çekici özellik taşımalıdır.
Her olay haber değeri taşımaz.
Hem ilgi çekici olmalı hem de toplumun genelini ilgilendirmektedir.
Arkadaşlar.
Kelimeler yan ve mecaz anlamlarında değil, bilinen ilk anlamlarında kullanılır.
Dil gönder, görsel dilin gönder, görsel işlevinden yararlanılır.
Arkadaşlar yani okuyucuya bilgi vermek esastır.
Anlatılanlar kamera görüntüleri ve fotoğraflarla desteklenir.
Bunu söylemiştik.
Haber metninde hangi anlatımdan yararlanılır?
Mesela arkadaşlar okuyucuya bilgi verdiğim için açıklayıcı anlatım.
Bir kere banko arkadaşlar öğreticilik de esastır çünkü.
Neden açıklayıcı anlatım?
Çünkü öğretmek esaslı ama öyküler yiyici anlatımdan da faydalanılır.
Gördüğünüz zaman yanlıştır demeyin arkadaşlar.
Bu bizim için önemli.
Bakın toparlı yorum.
Görsellik den yararlanılır, yararlanılır.
Tüm haber yazısında özellikten kesinlikle uzağım.
Objektif.
Hem tarafsızım nesne elim beş hem bir K.
İlkesi hakim arkadaşlar onu şimdi anlatacağım ilgi çekici özellik taşımak zorunda ve gazete, dergi, radyo, televizyon ve haber sitelerinde yer alır.
Bunlar bizim için önemlidir.
Şimdi arkadaşlar haberin bütününde 5 hem bir k kuralına uygun davranılmalı dır.
Bu ne demek şimdi arkadaşlar kim ne zaman, nerede, nasıl ve neden ilkeleri hakimdir?
Yani haberin yazımı açısından günümüzde kullanılan en geçerli yöntem 5 ten bir k yöntemidir.
Arkadaşlar kim ne, nasıl, neden, nerede ve ne zaman sorularına göre haberin oluşturulması anlamına gelir.
Bu nedenle arkadaşlar gazete haberini yazarken bu 6 sorunun cevabını haber metninde yer vermeye çalışmalıyız.
En çok da arkadaşlar kim ve ne soruları bizim için önemlidir.
Okuyucular kim ne yaptı, kimin başına ne geldi ve ne oldu sorularının cevabını haberde görmek istiyorlar.
Bu nedenle öncelikle bu iki soru cevaplandırılması.
İlk paragraftan itibaren okuyucuların merak duygusu giderilmelidir.
Ne zaman, nerede ve nasıl?
Soruları da okuyucular açısından önemlidir arkadaşlar.
Bu sorularda haber metninin devamında cevaplandırılması.
Muhabir haber yazımında öncelikle bu unsurlara yer verilmelidir.
Aksi halde okuyucu arkadaşlar haberi okumayı yarıda bırakır, habere olan ilgisini kaybeder.
Bunlar bizim için önemlidir arkadaşlar.
Haberler bazen reyting amacıyla da kullanılabilir.
Şiddet içerikli haberler ise daha fazla kişiye ulaşmak için kullanılabilmektedir.
Tüm dünyada artan kriz ve savaşlar, şiddetin yaşandığı bölgede şiddeti yaşayan ve şiddete tanık olan kişilerin olduğu kadar, dünyanın bir diğer ucunda haber kanalları ve sosyal medya üzerinden şiddete tanıklık eden kişilerin de ruhsal dünyalarında yıkıma sebep olur.
Yani ben savaşı yaşamasa da ona tanık olmasam da haberler sayesinde benim de ruhsal dünyamda yıkıma sebep olmaktadır.
Bu bakımından haber metinleri önemli.
Arkadaşlar, çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler tüm bu şiddet içeriğinden en fazla etkilenecek kişilerdir.
Bu sebeple şiddet içerikli haberler arkadaşlar reyting aracı olarak kullanılmamalıdır.
Yapılan haberlerin kitlenin ve bireylerin ruh sağlığı üzerinde ciddi etkileri olabileceği için bu tür haberleri.
Yapılırken bu türler, bu tür haberler yapılırken titiz davranmak zorundayız.
Çünkü arkadaşlar haberler toplumu yansıtır.
Toplumdaki sorunlar ve ilginç olaylar haberlere konu olur.
Yazarlar da eserlerinde içinden çıktıkları toplumu anlatırlar.
Haberlerdeki olaylar, yazarların edebi eserlerine de kaynaklık eden arkadaşlar.
Mesela dünya edebiyatında önemli eserlerden Dostoyevski'nin Suç ve Cezası var.
Ya da Orhan Kemal'in Adana ve Çukurova bölgesinin sıkıntılarına de değinen Vukuat Var adlı bir eseri var.
Bunlar da haberden yola çıkılarak yazılmış eserlerdir.
Hatta onları şuraya yazalım arkadaşlar bakın.
Dostoyevski diyorum.
Buraya ne dedik?
Suç ve ceza.
Bir de Orhan Kemal'in bir eseri var.
Arkadaşlar devlet kitabında geçer.
Bunu bilelim.
Orhan Kemal'in Vukuat Var adlı eseri bizim için önemli.
Adana ve Çukurova bölgesinin sıkıntılarına değiniyor.
Bu eserde bizim arkadaşlar, bazı habercilik terimleri miz var.
Bunlar bizim için önemlidir.
Devlet kitabında da geçer.
Okul sınavında da sizin karşınıza gelebilir.
Mesela arkadaşlar ajans ne demek?
Ajans haber toplama, yayma ve üyelerine dağıtma işiyle uğraşılan kuruluş demek arkadaşlar.
Asparagas ne demek?
Bunlar asparagas haberler deriz ya.
Asparagas arkadaşlar uydurma demek.
Manşet gazetelerin ilk sayfasını iri puntolarla konulan başlık demek.
Bunu biliyoruz zaten.
Muhabir, basın ve yayın organlarına haber toplayan, bildiren veya yazan kimse demek.
Sansasyonel ne demek arkadaşlar?
Bakın bu çıkabilir.
Hani ajans nedir, muhabir nedir çıkacağını düşünmüyorum.
Ama asparagas çıkabilir, sansasyonel çıkabilir.
Sansasyonel, çarpıcı demek arkadaşlar.
Spot haber metninden daha büyük harfli puntolarla dizilen başlıktan sonra yer alan haber ayrıntısı demek.
Arkadaşlar bakın şu başlıktan sonra yer alıyor.
Sür manşette.
Gazetelerin birinci sayfasındaki logonun üzerinde kullanılan başlık demek.
Sütun arkadaşlar, gazete ve dergilerde yukarıdan aşağı doğru ayrılmış dar bölüm demek.
Şu yani şöyle düşünün, sütun şu demek arkadaşlar.
Eee tekzip arkadaşlar şu çıkabilir bunu bilelim.
Yalanlama demek tekzip, yalanlama demek.
Tiraj da arkadaşlar baskı sayısı demek.
Tiraj da çıkabilir.
Buna da dikkat edelim.
Tiraj da.
Arkadaşlar ne demek?
Baskı sayısı demek.
Bunlar bizim için önemli arkadaşlar.
Bakın haber metni bu şekilde.