Mitokondri

Canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye  ihtiyaç duyar.
İşte bu enerjiyi ökaryot hücrelerde   mitokondri üretir.
Mitokondri çift zarlı bir  organeldir.
ATP üretimini oksijenli solunum   reaksiyonları ile gerçekleştirir.
Mitokondriye  enerji santralidir de diyebiliriz.
Mitokondrilerin   iç ve dış zarı içerisine protein moleküllerinin  gömülü olduğu çift sıralı yağ tabakasından oluşur.   Dış zar düz bir yüzeye sahiptir.
İç zar kıvrımlı  yapıdadır.
Krista adı verilen bu kıvrımlar   mitokondrinin üç yüzeyinin genişlemesini sağlar.  Oksijenli solunum sonucunda açığa çıkan ATP'nin   büyük kısmı kristalar üzerinde sentezlendiği  için yüzeyinin genişlemiş olması birim zamanda   üretilen enerji miktarının da artmasını sağlar.  Krista üzerinde ETS yani elektron taşıma sistemi   elemanları bulunur.
Oksijenli solunumun ETS  evresi kristada gerçekleşir.
Mitokondrinin iç   kısmını dolduran yarı akışkan sıvıya matriks  adı verilir.
Matrikste oksijenli solunumda   görev alan bazı enzimler bulunur.
Ayrıca  matrikste mitokondriye özgü halkasal DNA,   RNA ve ribozomlar da bulunur.
Bu nedenle  mitokondri enerji ihtiyacı artan hücrelerde   hücre bölünmesini beklemeksizin çekirdek  kontrolünde çoğalır.
Yani kendi DNA'sı bulunmasına   rağmen yine de çekirdek DNA'sına bağımlıdır.  Ribozomu bulunduğu için kendi proteinini kendisi   sentezleyebilir.
Özellikle enerji tüketiminin çok  olduğu kas, sinir, böbrek ve sperm gibi hücrelerde   mitokondri sayısı fazladır.
Matriks sıvısında  oksijenli solunuma ait olan krebse hazırlık   ve krebs evreleri gerçekleşir.
Mitokondri hem  substrat düzeyinde fosforilasyon hem de oksidatif   fosforilasyon yapar.
Dış zar ile iç zar arasında  kalan kısmına ise zarlar arası bölge adı verilir.