İlk Çağ Uygarlıkları Önemli Notlar

Şimdi önemli notlarla konumuza devam edelim.
Burada ilk çağ uygarlıkları ile ilgili merkeziyetçi otorite nedir?
Genelde çok çıkar.
Eğer ülke birimlerine merkezden yönetici ataması yapılıyorsa yani merkezden prens atanıyor sa vali atanıyor ama merkezden.
O zaman bu ne demek?
Merkezi otoriteyi sağlama almaya çalışıyor.
Her yere merkezdeki kanunların uygulanması.
Yani ülkenin her yerinde bir merkezdeki kanunların uygulanması.
Kimse kafasına göre kanun çıkarmaması gibi.
Ülkenin her bölgesine sağlam ulaşım ve haberleşme ağının kurulması, yine merkeze bağlı kolluk kuvvetlerinin, yani güçlü bir ordusunun bulunması önemli.
Bunun tam tersine hocam, mesela Sümerler de görülen site, şehir dedikleri Yunanlar da görülen şehir devletleri yapısı.
Buna feodal yönetimler de eklenebilir.
Ve bizdeki adı ademi merkeziyetçilik de.
Nedir hocam?
Şunların bir çoğu nedir?
Siyasi birliğin boz olabileceği anlamına geliyor.
Yani siyasi birlik burada çok çabuk bozulabilir.
Devlet çok çabuk yıkılabilir ama şurada devlet çok çabuk yıkılamaz arkadaşlar.
Mesela burada ademi merkez.
Burada ademi merkeziyetçilik soracaksınız.
Merkeziyetçi, merkeziyetçi olan ama adem getirdiğiniz zaman yani yokluk, ademi merkeziyetçilik, merkeziyetçi olmayan demektir.
Arkadaşlar bunda bilirim.
Peki paranın bulunması neyi, neyi sağladı?
Ticareti geliştirir ve kolaylaştırır.
Arkadaşlar bunda hem ticaret gelişmiştir hem de kolaylaşmıştır.
Takasın ortaya çıkardığı zorluğu kaldırmıştır.
Gençler kolonize, aksiyon yani ticari faaliyetler ve sömürgeciliğe doğru giden bir anlam taşır.
Hocam burada ticaret gelişmiştir.
Evet doğru ama sömürgecilik de başlamıştır.
Mesela en ilkel sömürge şekli, kodun imzası yok mudur?
Etkileşim burada çok hızlı artmaya başlar.
Çünkü ticaret var, içinde sömürgecilik var ve yeni ticari yollar bulunmuştur.
Arkadaşlar mesela bu kolonize sorun diyince aklımıza kimler geliyor?
Asur, Fenike, Yunan, Roma, Pers hocam bunlar hep kolonize, misyon değil mi?
Devletleri, gittikleri yerleri, sömürü, müşteri vesaire vesaire.
Hocam, medeni hukuk varsa orada ben aile kavramının geliştiğini bilirim.
Ona önem verildiğini bilirim.
Gelişmiş bir toplumsal yapıya sahip olduklarını bilirim.
Evlenme, boşanma, miras, borç kanunları gibi.
Demek ki gelişmiş bir toplumla karşı karşıya deriz.
Hocam damga ve mühür kullanılıyorsa burada kesinlikle özel mülkiyet var deriz arkadaşlar ve hukuk kuralları da tıkır tıkır işliyordu.
Toplumlar kağıt kullanıyorsa.
Hocam o toplum tarihi çağlara geçmiş, yani yazıyı kullanıyor demektir ve kültürel faaliyetlerde bulunuyor demektir.
Arkadaştır.
Bunların kütüphanesi vesaire de olur.
Dinsel inançlar, bilimsel gelişmeleri arkadaşlar tetiklemiştir.
Ama bu bir toplumda farklı istisna.
Mesela iyi, onlarda böyle değil.
Biraz sonra değineceğim hocam.
Nasıl yani?
Mesela örnek verelim.
Mısır'dan, Mısır'da ölen krallar için yapılan piramitler, hocam onların pi sayısını ve geometride gelişmesine sebep olmuş olabilir.
Güneş tanrısına inanmaları ama onura, hocam astronomiye inanmış olabilir ve bu da neyi getirir hocam?
Takvimin bulunmasını ki takvimin bulunmasını bir diğer sebebi ne idi?
Nil nehrinin taşması ve azalma saydı.
Ölülerin mum yağlanması.
Tıp, eczacılık, kimya gibi.
Mesela Sümerler de XIII.
Kurallara getirilen tarımsal ürünlerin kayıt altına alınması gibi.
Mesela Ziraat bir mabet, dini bir tapınak, oraya bağış yapılıyor vesaire.
Yani ilk çağın, toplumların da medeniyetlerin de dinsel inançlar bilimsel gelişmelere yol açmış diyoruz.
Ama bunun istisnası nedir?
Hocam iyi, onlar mesela bunu bilim için bilim yapmışlardır diyoruz.
O yüzden de bunlar pozitif bilimlerin mirasçısı, ilk çıkan yeri ana babası.
O yüzden buraya biz ne diyoruz?
Pozitif bilimlerin kurulduğu yer iyi onlar diyoruz.
Yani Yunan medeniyeti niye peki?
Burada farklı.
Çünkü burada bir özgür düşünce var.
Yani demokrasinin hakim olması sebebiyle bilime kaynak ayırmışlar.
Fazla başka bir çok milletle etkileşim halindeler.
Yani ticari sayede, ticaret sayesinde zengin olmuşlar.
Bu da neyi sağlamış hocam?
İyi onların gerçekten bilim için bilim yaptığının ortaya çıkması.
Yani diğer toplumlar gibi ihtiyaçlardan değil.
Peki burada coğrafi şartlar, yani bir toplumun coğrafi şartları değişik ise hocam mimari yapının şekillenmesinde çok etkili hale geliyor.
Yani kalıcı mimari eserler bırakmışlar mı, bırakmamışlar mı bulutları, yerler.
Düz toprak var mı, taş var mı yok mu mimari?
Yapılarında ne kullanmışlar gibi.
Nereye yerleşmişler?
Neyi, kenarlarına mı, dağlara mı?
Tarım yapamıyorlar mı, yapamıyorlar mı?
Deniz kenarında mı?
Değiller mi hocam?
Coğrafi şartlar toplumların ekonomik yapılarını inanılmaz belirliyor.
Peki mimari yapının şekillenmesi dedik.
Yani mesela dini inançları onların tapınak mimarisini ve mezarlarını şekillendiriyor.
Savunma ihtiyaçları, su ve kalemi hallediliyor.
Tarımsal ihtiyaçları, sulama kanalları yapması gibi özellikler kazandırıyor.
Ticaretle uğraşan bir toplumsal hocam.
Gittikleri birçok yere ticari merkezler kuruyorlar.
Mesela AA o surların yaptığı gibi, Karun ve Batum gibi ya da pazar yerleri gibi diyoruz arkadaşlar.
Kültürel hayatın geliştiğine kanıtlar neler olabilir?
Mesela yazının icadı birçok toplumda var.
Bu matematik, felsefe, tıp, eczacılık, astronomi, birçok bilim dalının ortaya çıkması, kütüphanelerin kurulması, sağlık merkezlerinin kurulması, alfabenin ortaya çıkması, takvimlerin ortaya çıkması, heykel cilik alanında ilerleme kaydedilmesi ve birçok mimar eserin ortaya çıkmasını bu da kültürel hayatların geliştiğine kanıttır arkadaşlar.
Evet ilk çağ konularımız tamamen bitmiştir diyoruz.
Kendinize iyi bakın arkadaşlar.