Optik ünitemizde aydınlanma konumuza devam ediyoruz.
Bir önceki dersimiz de Işığın Doğası hakkında konuşmuştuk.
Şimdi Işığın bir yüzeyde aydınlanmaya nasıl oluşturuyor onu hep beraber inceleyelim.
Bazı kavramları mız var.
Birincisi ışık şiddeti.
Işık şiddetini şöyle ışığı harfiyle ifade ediyoruz.
Birimi Kandil'e şöyle kısaca CD ile ifade ediyoruz.
Bir kaynağın, bir ışık kaynağının birim zamanda yaydığı ışık enerjisine ışık şiddeti diyoruz.
Bir ışık kaynağının birim zamanda.
Yaydığı.
Işık enerjisine.
Işık şiddeti denir ifadesini kullanırız.
Işık sınırı şöyle bir fi harfi ile ifade ediyoruz.
Birimi lümen.
Işık acısının tarifi de şu şekilde.
Bir ışık kaynağından.
Çıkan ışınların belirli bir yüzeye, belirli bir yüzeye düşen ışık miktarına, belirli bir yüzeye düşen ışık miktarına, birim belirli bir yüzey alanına düşen ışık miktarını ışık akısı diyoruz.
O halde şurada bir küre miz var.
Küre mizin merkezine ışık şiddeti ışığı olan bir ışık kaynağını yerleştirir isek bu küre bizdeki ışık atkısını yüzeye düşen kürenin yüzeyine düşen ışık akısı nasıl ifade edeceğiz?
Öncelikle kürenin yüzey alanını ifade edelim.
Kürenin yüzey alanını nasıl ifade ediyorduk?
4 Peki yarı çapımızda R kadarsa 4 pi r kareyle ifade ediyorduk.
O halde buradaki ışık açısını ifade edecek olursak.
4 pi çarpı ışığı ile ifade edebiliriz.
Devam edelim.
Aydınlanma şiddetinden bahsedecek olursak aydınlanma istediğimizi E harfi ile gösteririz.
Diğer bir adıyla da aydınlanma enerjisi diyebiliriz.
1 mi lüks?
Birim yüzeye birim yüzeye düşen ışık akısı lığa aydınlanma şiddeti denir.
O halde matematiksel modelimizi ifade edecek olursak, aydınlanma şiddeti için konuşacak olursak, şöyle biraz daha şurada yazalım birim yüzeye düşen ışık akışına Diye ifade etmiştik.
O halde gene Küre üzerinde, yine küre üzerinden konuşacak olursak, küreye düşen ışık akısı ne kadardı?
4 Peki 2 şeklinde ifade etmiştik.
Kürenin yüzey alanı ne kadardı?
4 pi r kare idi.
Burada görmüş olduğunuz gibi dört pilar birbirini götürürse aydınlanma şiddeti ifademiz ne olduğu iyi bölü.
R kareyle ifade etmiş olduk.
O halde ayrılma şiddetini lüks kanadıyla bölü metre kare ile ifade etmiş oluruz.
O halde aydınlanma şiddeti ışık şiddetiyle doğru orantılı iken uzaklık ile ışığın düştüğü yüzeye olan ışık kaynağına olan uzaklığın karesiyle ters orantılı olduğunu ifade edebiliriz.
Dikkat etmemiz gereken hususlardan birisi de şu Merkez kürenin merkezinden yüzeyi düşen hangi ışık olursa olsun bu kürenin yüzeyine nasıl dik, nasıl giriş yapar, ışık nasıl düşer, dik düşer.
O halde bu matematiksel modelimiz de Işığın yüzeye dik düşmesi önemli.
Işık yüzeye dik düşmezse nasıl bir ifade kullanacağız?
Hemen onu da şurada bir ifade edelim.
Şöyle bir müziğimiz olsun, şöyle bir yüreğimiz olsun.
Şöyle değil kadar mesafede ışık şiddeti iyi olan bir kaynağımız olsun, şu da şu açımızı alfa kadar dersem görmüş olduğunuz gibi yüzeyi düşmedi.
Şu noktaya da K noktası diyelim.
K noktasındaki aydınlanma şiddetini ifade edecek olursak iyi bölü yani ışık şiddeti ışığı uzaklığa müjdeye kadar o zaman uzaklığın karesi ters orantılıdır.
Yalnız işimiz buraya dik düşmüyor.
Bu ışığın, hızın şu şekilde ifade edecek olursak şu şekilde sanki düşey ve yatay doğrultuda parçalıyor muyuz gibi koordinatlarını ayırıyor muş gibi düşünecek olursak, görmüş olduğunuz gibi yüzeyi düşen Işık şu doğrultuda olmuş oldu.
Yani Alfa'nın karşısı olduğu için buraya sinüs alfa şeklinde ifade edebiliriz.
Eğer ki şu açımızı kullanacak olsaydık, şehir açıya TT olarak nitelendirilecek olsaydı K noktasındaki Aybala TT açısını kullanarak nasıl yazardık iyi bölü dekarı çarpı kenar açının kenar komşusu olduğu için de Kosal fayda da ifade etmiş oluruz.
O halde aydınlanma şiddeti ışık şt de doğru orantılı uzaklığın karesiyle ters orantılı ve ışığın yüzeye dik düşmesi ile de orantılı olduğunu söylüyoruz.
Yeri geldiğinde sin ve kotu kullanabiliriz.
O halde uzaklık değişmeden uzaklık sabit kalacak şekilde ışık şiddeti sabit uzaklık sabit kalacak şekilde.
Siz ışıkla yüzey arasındaki açıyı eğimi artırırsa anız o halde aydınlanma şiddeti ne olur azalır ifadesini de burada aklımızın bir kere arasında kenarında tutabiliriz.
Yani yüzeyi ile Işık arasına açı girdiğinde aydın ama şiddeti azalır ifadesini kullanabiliriz.
Bir önceki dersimiz de Işığın Doğası hakkında konuşmuştuk.
Şimdi Işığın bir yüzeyde aydınlanmaya nasıl oluşturuyor onu hep beraber inceleyelim.
Bazı kavramları mız var.
Birincisi ışık şiddeti.
Işık şiddetini şöyle ışığı harfiyle ifade ediyoruz.
Birimi Kandil'e şöyle kısaca CD ile ifade ediyoruz.
Bir kaynağın, bir ışık kaynağının birim zamanda yaydığı ışık enerjisine ışık şiddeti diyoruz.
Bir ışık kaynağının birim zamanda.
Yaydığı.
Işık enerjisine.
Işık şiddeti denir ifadesini kullanırız.
Işık sınırı şöyle bir fi harfi ile ifade ediyoruz.
Birimi lümen.
Işık acısının tarifi de şu şekilde.
Bir ışık kaynağından.
Çıkan ışınların belirli bir yüzeye, belirli bir yüzeye düşen ışık miktarına, belirli bir yüzeye düşen ışık miktarına, birim belirli bir yüzey alanına düşen ışık miktarını ışık akısı diyoruz.
O halde şurada bir küre miz var.
Küre mizin merkezine ışık şiddeti ışığı olan bir ışık kaynağını yerleştirir isek bu küre bizdeki ışık atkısını yüzeye düşen kürenin yüzeyine düşen ışık akısı nasıl ifade edeceğiz?
Öncelikle kürenin yüzey alanını ifade edelim.
Kürenin yüzey alanını nasıl ifade ediyorduk?
4 Peki yarı çapımızda R kadarsa 4 pi r kareyle ifade ediyorduk.
O halde buradaki ışık açısını ifade edecek olursak.
4 pi çarpı ışığı ile ifade edebiliriz.
Devam edelim.
Aydınlanma şiddetinden bahsedecek olursak aydınlanma istediğimizi E harfi ile gösteririz.
Diğer bir adıyla da aydınlanma enerjisi diyebiliriz.
1 mi lüks?
Birim yüzeye birim yüzeye düşen ışık akısı lığa aydınlanma şiddeti denir.
O halde matematiksel modelimizi ifade edecek olursak, aydınlanma şiddeti için konuşacak olursak, şöyle biraz daha şurada yazalım birim yüzeye düşen ışık akışına Diye ifade etmiştik.
O halde gene Küre üzerinde, yine küre üzerinden konuşacak olursak, küreye düşen ışık akısı ne kadardı?
4 Peki 2 şeklinde ifade etmiştik.
Kürenin yüzey alanı ne kadardı?
4 pi r kare idi.
Burada görmüş olduğunuz gibi dört pilar birbirini götürürse aydınlanma şiddeti ifademiz ne olduğu iyi bölü.
R kareyle ifade etmiş olduk.
O halde ayrılma şiddetini lüks kanadıyla bölü metre kare ile ifade etmiş oluruz.
O halde aydınlanma şiddeti ışık şiddetiyle doğru orantılı iken uzaklık ile ışığın düştüğü yüzeye olan ışık kaynağına olan uzaklığın karesiyle ters orantılı olduğunu ifade edebiliriz.
Dikkat etmemiz gereken hususlardan birisi de şu Merkez kürenin merkezinden yüzeyi düşen hangi ışık olursa olsun bu kürenin yüzeyine nasıl dik, nasıl giriş yapar, ışık nasıl düşer, dik düşer.
O halde bu matematiksel modelimiz de Işığın yüzeye dik düşmesi önemli.
Işık yüzeye dik düşmezse nasıl bir ifade kullanacağız?
Hemen onu da şurada bir ifade edelim.
Şöyle bir müziğimiz olsun, şöyle bir yüreğimiz olsun.
Şöyle değil kadar mesafede ışık şiddeti iyi olan bir kaynağımız olsun, şu da şu açımızı alfa kadar dersem görmüş olduğunuz gibi yüzeyi düşmedi.
Şu noktaya da K noktası diyelim.
K noktasındaki aydınlanma şiddetini ifade edecek olursak iyi bölü yani ışık şiddeti ışığı uzaklığa müjdeye kadar o zaman uzaklığın karesi ters orantılıdır.
Yalnız işimiz buraya dik düşmüyor.
Bu ışığın, hızın şu şekilde ifade edecek olursak şu şekilde sanki düşey ve yatay doğrultuda parçalıyor muyuz gibi koordinatlarını ayırıyor muş gibi düşünecek olursak, görmüş olduğunuz gibi yüzeyi düşen Işık şu doğrultuda olmuş oldu.
Yani Alfa'nın karşısı olduğu için buraya sinüs alfa şeklinde ifade edebiliriz.
Eğer ki şu açımızı kullanacak olsaydık, şehir açıya TT olarak nitelendirilecek olsaydı K noktasındaki Aybala TT açısını kullanarak nasıl yazardık iyi bölü dekarı çarpı kenar açının kenar komşusu olduğu için de Kosal fayda da ifade etmiş oluruz.
O halde aydınlanma şiddeti ışık şt de doğru orantılı uzaklığın karesiyle ters orantılı ve ışığın yüzeye dik düşmesi ile de orantılı olduğunu söylüyoruz.
Yeri geldiğinde sin ve kotu kullanabiliriz.
O halde uzaklık değişmeden uzaklık sabit kalacak şekilde ışık şiddeti sabit uzaklık sabit kalacak şekilde.
Siz ışıkla yüzey arasındaki açıyı eğimi artırırsa anız o halde aydınlanma şiddeti ne olur azalır ifadesini de burada aklımızın bir kere arasında kenarında tutabiliriz.
Yani yüzeyi ile Işık arasına açı girdiğinde aydın ama şiddeti azalır ifadesini kullanabiliriz.
