Optik de, küresel.
Aynalar da yeni nesil sorumsuzluğa devam ediyoruz.
Şekil 1'deki gibi hash.
Boyundaki.
Cisim.
Düzlem aynanın önüne X mesafesine yerleştiriliyor ve görüntü elde ediliyor.
Düzlem ayna da görüntü şeklimiz ne idi?
Örneğin cismin önüne 10 santimetre mesafe yerleştirir ise görüntü aynanın arkasına 10 metre mesafede düz, sanal ve cisimle aynı boyda.
Şekil 1 de görüldüğü gibi. Şekil 2'de düzlem ayna küresel ayna şekline getirilirse, yani bükülerek küresel aynaya getirilmiş. Buna göre yargılardan hangileri doğru olur?
Öncelikle getirilen aynanın şekline bakacak olursak bu ayna hepimiz dışbükey kısmı yansıtıcı olduğu için tümsek ayna olmuş olacak.
Peki tümsek aynayı şöyle bir hatırlayalım.
Tümsek aynanın.
Görüntü elde etme şeklimiz şu şekildeydi. Örneğin bir tümsek ayağımız var elimizde.
Tümsek aynada aynanın odak ve merkezi neredeydi?
Aynanın arka tarafında biz cismi nereye yerleştirir isek. Yerleşen örneğin böyle. Bir cisim olsun bunun görüntüsünü elde ederken. Şöyle bir ifade kullanılıp. Işıklı dizimizin tepen odasından ışık. Kaynağı şekilde görüp, gözlemleyip. Aynaya paralel bir ışık gönderip tümsek aynaya paralel gelen ışık ışını uzantısı odaktan geçecek. Şekilde yansıyordu. Bir tane de aynanın tepe noktasına ışık ışını gönderiyorduk. Burada da aynı fay ile gelen ışık yine ne ile yansıyordu, aynı fay yansıyordu. Şimdi yansıyan ışığın bir, yansıyan ışığın iki.
Bunlar kesişme zaman neleri kesişir?
Aynanın arkasında uzantıları kesişir. O halde görüntü nerede oluşuyormuş?
Görmüş olduğunuz gibi. Aynanın arkasında. Odak ile aynı. Arasında küçük, düz ve sanal bir görüntü elde ederiz.
Yani cisim nerede olursa olsun görüntü bu şekilde oluşur.
Özel durumumuz neydi onu da hatırlayalım.
Eğer cisim aynadan x kadar mesafede ise görüntü tam da 0 5 ef noktasında olurdu ki biz buna ki ÖSYM'de çok kullanıyoruz.
Efe 0 5 ev kuralı. O zaman görüntünün buydu nolur aynaya uzaklık yarıya düştüğüne yöreye has bölü 2'ye düşmüş olur o halde sorumuza dönecek olursak.
Sorumuz da.
Cismi tümsek aynayı. Tümsek ayna haline getirdik.
O zaman tümsek, hani odak noktası şu mesafe olduğunu varsayarsak, görüntü kesinlikle. Aynaya daha. Yakın ve daha küçük. Bir boyda oluşmuş olacak.
Yani X mesafesi düşmüş olacak. Haz mezar.
Şuna has üssü. Diyorum, şuna x üssü diyorum o zaman kesinlikle haz haz üstünden büyük olacak.
Ix mesafesi de IX üssünden büyük olacak. O halde çocuklarımızı. İncili öncülleri, lerimiz inceleyecek olursak. Görüntünün boyu hoş artar demiş. Hayır azalır dedik.
O yüzden birinci öngörümüz yanlış oldu. Gerçek görüntü elde edilir demiş.
Hayır. Düz görüntüler neydi arkadaşlar bu önemli bir ayrıntıyı, düz görüntüler, düz görüntüler her zaman nedir?
Sanal dır, ters görüntüler gerçek olur.
O yüzden ikinci öngörümüz yanlış. Oldu, x mesafesi azalır demiş. Evet tümsek aynaya çevirdiğimiz için görüntü aynaya yakınlaşmış oldu.
O yüzden cevabımız ne oldu?
Yalnız üç olmuş oldu.
Düzlem ayna da görüntü şeklimiz ne idi?
Örneğin cismin önüne 10 santimetre mesafe yerleştirir ise görüntü aynanın arkasına 10 metre mesafede düz, sanal ve cisimle aynı boyda.
Şekil 1 de görüldüğü gibi. Şekil 2'de düzlem ayna küresel ayna şekline getirilirse, yani bükülerek küresel aynaya getirilmiş. Buna göre yargılardan hangileri doğru olur?
Öncelikle getirilen aynanın şekline bakacak olursak bu ayna hepimiz dışbükey kısmı yansıtıcı olduğu için tümsek ayna olmuş olacak.
Peki tümsek aynayı şöyle bir hatırlayalım.
Tümsek aynanın.
Görüntü elde etme şeklimiz şu şekildeydi. Örneğin bir tümsek ayağımız var elimizde.
Tümsek aynada aynanın odak ve merkezi neredeydi?
Aynanın arka tarafında biz cismi nereye yerleştirir isek. Yerleşen örneğin böyle. Bir cisim olsun bunun görüntüsünü elde ederken. Şöyle bir ifade kullanılıp. Işıklı dizimizin tepen odasından ışık. Kaynağı şekilde görüp, gözlemleyip. Aynaya paralel bir ışık gönderip tümsek aynaya paralel gelen ışık ışını uzantısı odaktan geçecek. Şekilde yansıyordu. Bir tane de aynanın tepe noktasına ışık ışını gönderiyorduk. Burada da aynı fay ile gelen ışık yine ne ile yansıyordu, aynı fay yansıyordu. Şimdi yansıyan ışığın bir, yansıyan ışığın iki.
Bunlar kesişme zaman neleri kesişir?
Aynanın arkasında uzantıları kesişir. O halde görüntü nerede oluşuyormuş?
Görmüş olduğunuz gibi. Aynanın arkasında. Odak ile aynı. Arasında küçük, düz ve sanal bir görüntü elde ederiz.
Yani cisim nerede olursa olsun görüntü bu şekilde oluşur.
Özel durumumuz neydi onu da hatırlayalım.
Eğer cisim aynadan x kadar mesafede ise görüntü tam da 0 5 ef noktasında olurdu ki biz buna ki ÖSYM'de çok kullanıyoruz.
Efe 0 5 ev kuralı. O zaman görüntünün buydu nolur aynaya uzaklık yarıya düştüğüne yöreye has bölü 2'ye düşmüş olur o halde sorumuza dönecek olursak.
Sorumuz da.
Cismi tümsek aynayı. Tümsek ayna haline getirdik.
O zaman tümsek, hani odak noktası şu mesafe olduğunu varsayarsak, görüntü kesinlikle. Aynaya daha. Yakın ve daha küçük. Bir boyda oluşmuş olacak.
Yani X mesafesi düşmüş olacak. Haz mezar.
Şuna has üssü. Diyorum, şuna x üssü diyorum o zaman kesinlikle haz haz üstünden büyük olacak.
Ix mesafesi de IX üssünden büyük olacak. O halde çocuklarımızı. İncili öncülleri, lerimiz inceleyecek olursak. Görüntünün boyu hoş artar demiş. Hayır azalır dedik.
O yüzden birinci öngörümüz yanlış oldu. Gerçek görüntü elde edilir demiş.
Hayır. Düz görüntüler neydi arkadaşlar bu önemli bir ayrıntıyı, düz görüntüler, düz görüntüler her zaman nedir?
Sanal dır, ters görüntüler gerçek olur.
O yüzden ikinci öngörümüz yanlış. Oldu, x mesafesi azalır demiş. Evet tümsek aynaya çevirdiğimiz için görüntü aynaya yakınlaşmış oldu.
O yüzden cevabımız ne oldu?
Yalnız üç olmuş oldu.
