Bu dersiniz de Serveti Fünun sanatçıları üzerinde duracağız tabii ki.
Şiir olarak baktığımızda önceliğimiz Tevfik Fikret olacak.
Şimdi peki Tevfik Fikret?
Bakın sanat anlayışı ve eserleri üzerinde duralım.
Bakalım neler var?
Bir kere şiirlerinde eski nazım şekillerini değiştirdiğini söyleyebiliriz.
Bakın serbest üstte zat, sone tarzı rima trio gibi batı edebiyatından alınan nazım şekillerini görmekteyiz.
Ve Tevfik Fikret diyince tabi sizin bakın nazizm akımın etkisindedir.
Şiirlerinde yabancı sözcük ve tanımlamaların oldukça sık kullanıldığını söyleyebiliriz ve arzu Türkçe'ye başarıyla uygulayan nadir sanatçılardan diyebiliriz.
Bakın Cenap Şahabettin, Tevfik Ret, Yahya Kemal, Mehmet Akif Ersoy ve Ahmet Haşim Aruz ju Türkçe'ye başarıyla uygulayan 5.
Büyük şairdir.
Arkadaşlar bunu bilelim.
Beyit bütünlüğünü kırmış.
Bakın Divan daki gibi özellikle de parça bütünlüğüne son vermişlerdir.
Bakın parça güzelliğine ne yapılmış peki?
Bütün konu bütünlüğüne önem verilmiştir ve şiiri düz yazıya çevirmiş.
Peki şiiri düz yazıya çevirmek ne demek?
Aslında manzum hikaye, yani mensur şiir diyebiliriz.
Bakın.
Peki Türk edebiyatında İstanbul'u ilk kez kim eleştirmiştir?
Dersek tabii ki de.
Tevfik Fikret bakın siz şiirinde.
Tevfik Fikret İstanbul'u ilk kez eleştiriyor.
Bakın.
Sanat yaşamının birinci döneminde bireysellik var.
İkinci döneminde de artık o Aşiyan çekildikten sonra oradaki köşkünü, orada toplumsal konuları işlemiştir.
Tabii dönemin siyasi özelliklerinden kaynaklanıyor bu.
Şiirlerinde musiki çok önemlidir.
Bakın karamsarlık yine hakimdir.
Manzum hikaye türünde de yine Türk edebiyatının ünlü isimlerindendir.
Önde gelen isimlerindendir.
Mehmet Akif ile birlikte.
Özellikle yani fakir bir balıkçı ailesini anlattığı Balıkçılar şiiri Nesrin, Ramazan sadakası ve hasta çocuk Tevfik Fikret'in önemli manzum hikayeleri dir.
Bakın peki eserlerine bakalım bağışı kesti kırık saz rubai cevabı, Sazın cevabı Haluk'un Defteri ki bu arada Haluk kendi oğludur.
Tarihi Kadim.
Bununla tabii tarihi kadim şiirinde.
Buna karşılık Mehmet Akif ile bir atışması var.
Yine Şermin onun önemli eserleridir.
Hatta Şermin şiiri hece ölçüsüyle yazmış olduğu çocuklar için yazmış olduğu bir şiir olduğunu da söylemeden geçmeyelim arkadaşlar.
Cenap Şahabettin Bakın aşk ve doğa yani.
Cenap Şahabettin Ana teması bu arkadaşlar.
Özellikle de rıza ve ahenk önem vermiştir.
Seçkin sözcükler ve yepyeni tanımlamalar kullanılmıştır.
Bakın o genel özelliklerini ilk söylediğimizde bundan bahsetmiş.
Mesela Berfin, Zerrin bunlardan bir tanesi, ilk kez kullanılan bir terkip, bir tamlama diyebiliriz.
Nazım biçimi olarak bakın serbest üste ve sone tabii.
Sonrayı söylemeden geçersek olmaz.
Yine en çok kullandığı nazım şekilleri der.
İşte arzu, Türkçe'ye başarıyla uygulayan o beş büyük şairden biridir Cenap Şahabettin.
Hatta Ölsün, küçümseme iştir, hece ölçüsüne parmak hesabı demiştir.
Bakın kesinlikle kabul etmiyor.
Özellikle de sembolizm başta olmak üzere.
Bakın tabii en çok sembolizm etkisindedir ama patrona sizin akımından da etkilenmiştir diyebiliriz.
Ve sanat için sanat anlayışı vardır şiirlerinde.
Nasıl ki Tevfik Fikret de musiki varsa.
Cenap Şahabettin ın şiirlerinde de müzikalite ön plandadır ve yine oldukça ağır ve sanatlı bir dili olduğunu söyleyebiliriz.
Bakın şiir kitabının ismi tam addır.
Daha sonra ölümünden sonra bütün şiirleri diye tek bir kitap olarak bütün şeyleri bir kitapta toplanmıştır ve Servet i Fünun sanatçılarından göreceğimiz son şairimiz, sanatçımız Süleyman Nazif bir kere kendisi Namık Kemal'in etkisinde kalarak Vatan ve Millet Sevgisi konulu şiirler yazmıştır.
İlk dönem şiirlerinde bireysel duygulu anılar işlenirken, 1908'den sonra artık milli ve sosyal konulara değinmiştir.
Ve tabii ki diğer Servet i Fünun sanatçıları şiirlerinde olduğu gibi onun da süslü bir dili vardır.
Gizli fidanlar, Fil, Rakı, Irak ve Irak'ın özelikle elden çıkarılışı üzerinde duruluyor.
Orada Malta geceleri onun önemli şiirleri dir, önemli eserlerdir.
Bunları mutlaka bilmeliyiz.
Şimdi konumuzla ilgili örnek sorunuzu çözebiliriz.
Aşağıdakilerden hangisi Servet i Fünun şiiriyle ilgili olarak söylenemez.
A seçeneğine bakalım.
Servet i Fünun şairleri, şiirde Namık Kemal'den çok, Abdülhak Hamit ile Recaizade Mahmut Ekrem'in en etkilenmiştir.
Evet, hatta Servet i Fünun şiirinin kurucusu Recaizade Mahmut hakemdir diyebiliriz.
Çünkü Tevfik, Fikret'i derginin başına getirince Serveti Fünun edebiyatı da başlamış olur.
Dolayısıyla Namık Kemal dense, yeniliklerden yeniliklerin öncülerinden olan Abdülhak Hamit, Recaizade Mahmut Ekrem e Servet i Fünun şairleri üzerinde etkilidir.
B seçeneğine bakalım.
Divan, şiirinin imge ve biçim yapısını tümüyle değiştirmiş eder.
Evet, Divan şiirini aslında tümüyle yıkmış dardır.
Yepyeni Batı edebiyatından alınan şekiller, imgeler ve biçimler kullanılmıştır.
O zaman beş sene içinde doğrudur diyebiliriz.
Şeye bakalım.
Şiirde noktalama işaretlerini ilk kez kullanmışlardır.
Evet.
Bakın düzyazı da, Tanzimat döneminde Şinasi ama şiirde noktalama işaretleri.
Serveti Fünun döneminde o zaman C seçeneğini deriz.
Her güzel şeyin şiirin konusu olabileceğini belirtmişlerdir.
Bakın her güzel şey şiirin konusudur diyen sanatçımız Recaizade Mahmut Ekrem dir.
Peki Recaizade hangi dönem?
Tanzimat dönemi bakın.
Dolayısı ile Zerre den küreye kadar her şey şiirin konusu olabilir diyen sanatçımız Recaizade Mahmut Ekrem, O da Tanzimat dönemidir.
Dolayısıyla biz bunu Servet i Fünun dönemi için diyemeyiz.
Soracağımız de seçenek olacak ama eğer de bakalım.
Karamsarlık, bıkkınlık, gerçeklerden kaçma gibi temalara yer vermişlerdir.
Tabii bunları anlatımlarının, yani bu karamsarlığın bıkkınlık ın olması, dönemin şartlarından dolayı, özellikle de Tevfik Fikret başta olmak üzere bu temaların yoğun olarak işlendiğini görüyoruz.
Dolayısı ile EY seçeneği de Serveti Fünun şiiri için söylenebilir.
Cevabımız D olacak.