Ünsüz Benzeşmesi

Evet arkadaşlar bu videomuzda da ünsüz benzetmesi konusunu işleyeceğiz.
Ses bilgisinde diğer isimlere de dikkat edin arkadaşlar.
Çünkü ÖSYM diğer isimleri de kullanabiliyor.
Aşağıdaki yerin hangisinde ünsüz benzetmesi vardır da diyebilir.
Aşağıdakilerden hangisinde ünsüz sertleşmesi de vardır diyebilir.
Şu ifadeyi unutmayın arkadaşlar.
Aşağıdaki lerin hangisinde ünsüz uyumu vardır da diyebilir.
Bu üç şeyde bize aslında aynı şeyi anlatıyor.
Şimdi ünsüz benzetmesi ne demek arkadaşlar?
Benim fıstık çı şahap diye kolladığı f.s tekel ç.
Ş hp dediğimiz sert tüysüz derim arkadaşlar.
Ve benim bir kelime bu sert sözlerinden biriyle biterse ve yumuşak ünsüz lerden cd g ile başlayan bir ek alırsa bu yumuşak ünsüz der.
Arkadaşlar sertleşerek çete c'ye dönüşür.
Şimdi örnek üzerinde daha iyi anlayacaksınız.
Tanım biraz karışık gelebilir.
Yani şunu demek istiyorum mesela yürüyüşten diyor ya bu kelime şeye sert, öz yüzümde bitmiş arkadaşlar.
Sonra bu kelimeden sonra gelen ek.
Yani ben sana yürüyüşten değil de bir cümle de yürüyüşten şeklinde yazarsan bu kelimeyi burada bir yazım yanlışı vardır.
Neden?
Çünkü sert ünsüz ile biten bir kelimeye gelen ek yine sert ünsüz n başlamak zorunda.
Ünsüz uyumu ünsüz yerini uydurmak zorundasın.
Bir sert, bir yumuşak ünsüz yan yana koyamazsınız diyor Sert'ten.
Sonra sert gelir yumuşak dan zoru yumuşak gelir yani yürüyüşten.
Buradaki de yumuşak önsözü t sert sonsuza dönüştürdü arkadaşlar.
Yani Fıstık Ağacı Şahap harflerinden herhangi bir iki tanesi yan yana gelirse kökten sonra biz bunu ne diyoruz?
Ünsüz benzemesi ya da sertleşmesi ya da ünsüz uyumu diyoruz.
Keskin bak neyle bitmiş arkadaşlar bakın kes s ile bitmiş son arkadaşlar ke ile devam etmiş iki tane sert ünsüz yan yana.
Ben bunu dedim ki burada benzetme vardır anlatmıştı dediğimde bakın arkadaşlar şehvete yan yana bitkin bakın tv ye yan yana derste bakın Servet'e yan yana.
Sen gidip de buna ders de yazarsan burada yazım yanlışı olmuş olur.
Ben eleştirmek zorundasın, uydurmak zorundasın.
Ve arkadaşlar ses bilgisi yazım kurallarına da çok karşımıza çıkıyor.
Şimdi sayılara gelen ekler bu kuralı uygun yazılmak zorunda.
Şimdi 1453 diyorum ya ben neyle bitti bu Ç harfiyle bitti.
O zaman sen 1453 de yazarsan burada yazım yanlışı olmuş olur.
Çünkü Ç sert sonsuzdur.
O yüzden sen bunun doğrusunu nasıl yazarsın?
Bin dört yüz elli üç te şeklinde yazarsın.
Yani bu kelimede de benzetme vardır.
Bin 645 neyle bitti arkadaşlar şeyle.
O zaman buna gelen ek de sert ünsüz olmak zorunda.
Sen bin 645 de yazarsan bu da bir yazım yanlış olur.
Nasıl yazmak zorundasın?
Bin 645 ama bin 261 dediğimde E bu zaten R ile bitiyor.
Bunun yanına sert ünsüz koymaya gerek yok.
Çünkü fıstık çı şahap, şifre de r harfi yok demek.
R harfin benim yumuşak sonsuzdur.
O zaman biz bunun yazım kurallarında doğrusunu ne şekilde yazacağız?
Bin 261 de şeklinde yazacağız.
Yani kesinlikle sert sözden sonra sert ünsüz gelir arkadaşlar.
Şimdi konuyu örnek soruyla pekiştirilmiş çıkmış.
Sorunun çok benzeridir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzetmesi yoktur?
Ünsüz sertleşmesi de diyebilirdi.
Arkadaşlar ünsüz uyumu da diyebilirdi.
Bunların hepsi aynı şeydir.
Şimdi Adana da diyor ki Yudum yudum özgürlük içtim yaşam çeşmesinden.
Şimdi arkadaşlar burada içtim kelimesinde benzetme vardır.
Çünkü bakın ünsüz ile bitti.
Daha doğrusu sert ünsüz de bitti ve sert ünsüz de devam etti.
Ç vt yanına geldi benzeş me oldu ikinci mevkii kompakt dermanı içerden 6 kişiliktir dediğimde kişiliktir kelimesinde benzetme vardır.
Arkadaşlar bakın ke vt yan yana gitti.
Ameliyatta hastanın atar damarını dikmek için uğraştılar.
Arkadaşlar bakın ameliyatta kelimesinde ve uğraştılar kelimesinde benzetme vardır.
Şimdi bazı öğrenciler arkadaştan şuradaki iki t'ye ünsüz türemiş si diyor ya da gitti kelimesinde ki iki şeyi ünsüz titremesi diyor.
Neden diyorum hocam diyor iki tane harf yanyana gelmiş ama bu ünsüz süre mesaj sayılmaz.
Gitti kelimesinde de ameliyatta kelimesinde de ünsüz benzetmesi vardır arkadaşlar çünkü bu kelimenin kökü gitmektir dı di.
Burada görünen geçmiş zaman 2'dir.
Yani burada herhangi bir ünsüz türemiş de sadece iki tane sert ünsüz yan yana geldi.
Ameliyat kelimesi isim kök tür, buradaki de eda bulunma hali ikidir.
Yani ünsüz trofesi nasıl olur?
Mesela ben sana hissetmek.
Yorum.
Ya şu ortada s harfi türüyor ama burada bir tane harf yok zaten.
Bakın iki tane harf var.
Bakın burada da iki tane harf var.
Uğraştılar kelimesinde de şehvete yan yana arkadaşlar.
Demek ki Ceyhan'da da ünsüz benzetmesi olmuş oldu.
Huzur için kaçtığımız yerlerden biri Datça dır dediğimizde ise kaçtığımız kelimesinin ünsüz benzetmesi var.
Arkadaşlar neden?
Çünkü burada ç ve T iki tane sert ünsüz yer yer alır.
Tamam burada da hemen diyorsunuz ki bir ünsüz yumuşaması var.
Kaçtık, kaçtığımız yumuşak heye döndü.
Evet yumuşama olmuş oldu ama bizim ilgilendiğimiz kısım şu kısım arkadaşlar şimdi bazı öğrenciler Datça dır kelimesine de ünsüz benzetmesi vardır diyor.
Neden diyorum hocam t.
Ve Ç.
Yanına diyor.
Doğru ama bu kelimenin kökü zaten Datça arkadaşlar.
Yani kökten sonra iki tane sert ünsüz yan yana gelmemiş kökün içindeki iki sert ünsüz bu.
Biz benzetme olarak kabul edemeyiz yani denizi de sadece kaçtığımız kelimesinde ünsüz benzetmesi olmuş oldu.
Cevabımız Edirne.
Kuleden sonra daracık bir sokağa sapı verdim dediğimde sokak sokağa burada ünsüz yumuşaması var.
Arkadaşlar daracık da ise dar ve cık eklerinin arasına ünlü üremesi olmuştur.
Yani burada ünlü travesti vardır.
Ünsüz yumuşaması vardır ama asla ünsüz benzetmesi yoktur arkadaşlar.
Ses Bilgisi
Ünsüz Türemesi ve Ünsüz Benzeşmesi 2 / 2
Ünsüz Benzeşmesi
Ünsüz Benzeşmesi