Özdeyişler

Kunduz.
Türkçe öz deyişler yani vecize ler.
Konu anlatımından herkese merhaba arkadaşlar.
Atasözleri ve deyimler den öz deyişleri farkı çok büyük.
Öncelikle söyleyeni belli olan özlü sözlerdir.
Biz atasözü ve deyimler için anonim midir?
Yani ilk söyleyenleri belli değildir dedik.
Ancak öz deyişler, yani veciz nelerin söyleyeni belli.
Mesela Ne Mutlu Türküm diyene.
Ben bu cümleyi buraya yazdım.
İlk söyleyeni belli olduğu için altını ilk söyleyeni, yani sözün sahibini yazabiliyorum.
Bu da onu deyimler ve ata sözlerinden ayırıyor.
Söyleyen Atatürk'ümüzün ikinci matem, öz deyişler, atasözleri gibi öğüt verip yol gösterebilirler.
Mesela aile hayatının güzelliği.
Hiç bir şey de yoktur.
Şimdi biz atasözleri için ne demiştik?
Yol gösteriyorlar, öğüt veriyorlar demiştik.
Özde işler de aynı şeyi yapabilir.
Aile hayatının güzelliği hiçbir şeyde yoktur derken ailemiz Önem vermeliyiz.
Ailenin kıymetini bilmeliyiz gibi bana öğütler veriyor ve yol gösteriyor.
Ata sözleriyle benzerliği bu olabilir.
Şimdi uyarımı var arkadaşlar.
Sorularda atasözü ve özdeyiş sorulduğunda iki ipucu.
Iki ipucu ille bulabiliriz.
Genellikle çok benzer şeyleri veriyor ve bizi yanıltabilir.
Bu iki ipucu muzdan biri.
Atasözleri anonim, öz deyişleri ise söyleyeni belli.
Yani şöyle yapacak doğru söyle yeniye.
Dokuz köyden kovarlar.
Şimdi bu atasözü olduğu için testlerde verildiğinde söyleyeni yazmaz.
Neden?
Çünkü atasözleri anonim.
Ancak özdeyiş verirse söyleyeni belli olduğu için altına söyleyeni yazar.
Adalet mülkün temelidir. Kim söylemiş?
Atatürk söylemiş.
Şimdi Ata sözünün Ben altını kimin söylediğini yazamıyorum.
Ancak özdeyişini altına kimin söylediğini yazabiliyorum.
Sorular da böyle verdiğinde ikisinin farkı bu şekilde olabilir.
Ancak bazen sorularda öyle yakın atasözü ve deyimler veriyor ki, öz deyişler veriyor ki altına da söyleyeni yazmıyor.
Ben hangisinin atasözü, hangisinin özdeyiş olduğunu bulamıyorum.
Mesela şöyle.
Üzüm üzüme baka baka kararır.
Ve bir de bir okul bin hapishane kapatır.
Şimdi sorularda verdi.
Altına da söyleyenleri vermedi.
Ben hangisinin atasözü, hangisinin özdeyiş olduğunu bilemem.
Niye?
Çünkü ikisi de öğüt veriyor.
Ayrıca altında söyleyenleri yazmıyor arkadaşlar.
O zaman yapmam gereken konularına bakmak.
Şimdi atasözleri çok.
Eskiden söylenip günümüze geldiğine göre eğitim, bilim, sanat, kültür, edebiyat gibi politika gibi konular da söylenemez.
Daha çok günlük olaylar hakkında söylenir.
Üzüm üzüme baka baka kararır derken günlük bir benzeme işinden bahsediyor.
Ancak bir okul bin hapishane kapatır derken eğitimin öneminden bahsediyor.
Okulun öneminden bahsediyor.
Suç işlememek den bahsediyor.
O zaman bu özdeyiş günümüze daha yakın bir zamanda söylenmiş.
Okul var, eğitim var.
Hapishane olmaması gerektiğini vurguluyor.
Eğitimin öneminden bahsediyor.
O zaman günümüze daha yakın söylendiği için özdeyiş olur.
Ben biliyorum ki atasözleri çok önceden söylenmiş.
O yüzden konuları günlük hayatla ilgilidir.
Ancak öz deyişler günümüze yakın bir geçmişte söylenmiş ve konuları eğitim, bilim, sanat, kültür, politika dır.