Aliterasyon, Asonans, Nakarat

Şiirde ahenk konusuyla alakalı son dersimize geldiği arkadaşı şair Ali Tansiyon az az kelime tekrarları üzerinde duracağız ve dersimizi örnek sorumuzu çözüp noktalayan Yağız, şimdi Ali.
Tansiyon nedir arkadaşlar?
Ali Talas'ın aynı ünsüz harfleri ahenk oluşturacak şekilde eğer sıkça kullanıyorsa biz buna ne diyeceğiz?
Ali Operasyon diyeceğiz.
İsterseniz örneğimizde bakalım.
Eylül'de M.
Eylül olduğu gönül su olduğu da lale bir çakıyla m iletti.
Gönül geldi bu hale bakın hele ünsüz lerinin.
Arkadaşlar bakın dikkat ile ünsüz lerinin ahenk oluşturmak için sıkça kullanıldığını görüyoruz.
Dolayısıyla burada bir ali teras yoldan söz edebiliriz.
Bakın aynı ünsüz leri ne yaptım?
Sürekli sıkça ahenk sağlamak için kullandım.
Az sonra az arkadaşlar, az sonra da aynı ünlüleri kullanacağım.
Ben ahenk sağlamak için ve sıkça kullanacağım.
Dünyada ne ikbal, ne servet dileriz.
Hatta ne de Akbağ da Saadet dileriz.
Bakın dikkat edelim edersek.
A ünlülerinin bakın sıkça kullanıldığını görüyoruz ama sadece bakın dikkat edin.
A Ünlüleri kullanılmamış aynı zamanda bakın eye ünlülerinin de sıkça kullanıldığını görüyoruz arkadaşlar.
Dolayısı ile bakın burada hem a hem de ey ünlüleri ile bir az sonra sağlanmış.
Yukarıdaki şiirde de altta, restoranda da L.
Ün sözüyle bir ali tansiyon, bir ahenk sağlandığını söyleyebiliriz.
Peki nakarat nedir arkadaşlar?
Genelde türkülerde sıkça karşılaşırız nakarat.
Yani şiiri oluşturan bölümlerin her birinin sonunda aynen tekrar edilmesidir.
Uzun ince bir yoldayım.
Bakın gidiyorum gündüz gece.
Bilmiyorum ne haldeyim, gidiyorum gündüz gece.
Bakın birinci dörtlük de gidiyorum gündüz.
Gecenin tekrarlandığını gördük.
Nakarat bakın 2 4 düğünümüze bakalım.
Dünyaya geldiği anda yürüdüğüm, aynı zamanda iki kapılı bir handa gidiyorum gündüz gece.
Bakın ne oldu?
Gidiyorum gündüz gecelerine.
Bir nakarat oluşturuldu arkadaşlar çünkü dizelerini yapıldı.
Aynen tekrar edildi.
Geldik kelime ve kelime gruplarının tekrarına.
Şimdi kelime gruplarının tekrarı arkadaşlar yine ahenk sağlamak için yapılır.
Ben bazı kelime veya kelime gruplarını yaparım, tekrar ederim.
Amaç değil ahenk.
Bakın örnek şairimiz de hemen sen sözcüklerinin.
Sıkça kullanılarak bir ahenk oluşturulduğunu söyleyebiliriz.
Dolayısıyla bu şehrimizde sen sözcükleriyle bu sözün sürekli tekrar edilmesiyle bir ahenk ten söz edebiliriz.
Ve arkadaşlar son olarak ahenk konusunda son başlığımız ses akışı.
Şimdi burada da şuna dikkat edeceğiz.
Özellikle şiiri okurken şiirin anlamını yansıtacak şekilde vurgu ve tonlama.
Ya bakın hemen şurasını çizelim.
Dikkat edilerek okuyacağız.
Ses, ses akışını bozmadan vurgu ve tonlama dikkat ederek okuduğumuzda ses akışını sağlamış oluyoruz.
İsterseniz arkadaşlar konuyla ilgili hemen örnek sorunuzu çözelim.
Bakın yine bir şairimiz var arkadaşlar ve bu şiirde diyor ki bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Hemen seçenekler önümüze bakalım.
Düz uyak bakın düz uyak ise hani a veya aaa aa ab gibi veya tamamı a şeklinde olacak.
Bakın döneriz, söyleriz, ineriz.
Sövmek fiili, dönmek fiili ve inmek fiili.
Zaten eller geniş zaman izler.
Redif bakın neler.
Aynı kafiye den yani aynı yarım kafiye aynı sesten oluştuğu için ben ne diyeceğim ilk üç Esra'ya a diyecem ama dördüncü mısra farklı olduğu için b edeceğim.
Benim için önemli olan zaten en az iki sırasının aynı olmasıydı.
Düz kafiye olabilmesi için o zaman ne yaptım?
Hemen düz kafiyeli seçeneklerden elemiş oldum.
Peki 11'le yüzölçümü hemen ünlüleri sayacağız.
1 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve on bir.
Gerçekten de saydık on bir ile hece ölçüsü.
Peki Recife yer verilmiş mi arkadaşlar?
Eserler geniş zaman izler.
Şahıs eki aynı anlam ve görevde olduğu için ben kesinlikle buna ne diyeceğim?
Redif diyeceğiz o zaman redif de var.
Peki bir yakınma söz konusu mu?
Elbet dünya döner, biz de döneriz.
Bir müddet parıldar, sonra söyleriz yükseklerden.
Engin'e engellilere ineriz.
Halinden anlayan dil bulamazsın bakın.
Yani halinden anlayan kimseyi bulamamaktan.
Bir yakınma var, bir şikayet var.
O zaman gerçekten de seçeneği de, şairimiz de mevcut.
Şimdi bakın tam kafiye demiş.
Aslında ilk başta söylemiştik.
Sadece ne sesleri benzediği için burada bir yarım kafiye var.
Dolayısıyla tam kafiye olması söz konusu değil.
O zaman doğru seçeneğimiz de olacak.
Sıkça Sorular Sorular

 

Aliterasyon nedir?

 

Aliterasyon: Aynı ünsüz sesin şiirde birçok kere tekrar kullanılmasıyla oluşur.

Örnek: Bir büyük boşlukta bozuldu büyü


Asonans nedir?

 

Asonans: Aynı ünlü sesin şiirde birçok kere tekrar kullanılmasıyla oluşur.

Örnek: Neysen sen, nefes sen, neylersin neyi


Nakarat nedir?

 

Nakarat: Şiiri oluşturan bölümlerin her birinin sonunda tekrarlanan dizelerdir.

Uzun, ince bir yoldayım

Gediyorum gündüz gece

Bilmiyorum ne hâldeyim

Gediyorum gündüz gece


Kelime ve Kelime Gruplarının Tekrarı

 

Ahenk sağlamak için bazı kelime ve kelime grupları tekrar edilir.


Ses Akışı

 

Şiir okunurken şiirin anlamını yansıtacak şekilde vurgu ve tonlamaya dikkat edilerek okunmasıdır.

Asonans Özellikleri Nelerdir? Asonans Nasıl Bulunur?

alt-başlıkları eklenebilir.

Şiir Bilgisi
Şiirde Ahenk Unsurları 5 / 5
Aliterasyon, Asonans, Nakarat
Aliterasyon, Asonans, Nakarat