Soluk Alıp Vermenin Kontrolü

Omurilik soğanı ve ponsta bulunan çeşitli nöron  grupları solunum merkezini oluşturur.
Solunum   merkezi soluk alıp verme hızını ve kandaki  oksijen ve karbondioksit miktarının sabit   tutulmasını düzenler.
Her ne kadar kısa bir süre  için soluk alıp verme mekanizması istemli bir   şekilde yürütülmeye çalışılsa da solunum merkezi  bu işleri istemsiz yapmaktan sorumludur.
Solunum   merkezini asıl uyaran kandaki karbondioksit  miktarıdır.
Kanda, beyin omurilik sıvısında,   yani bosta ve doku sıvısındaki karbondioksit  seviyesinin artması sonucu su ile birleşen   karbondioksit karbonik asidi oluşturur.
Karbonik  asit bikarbonat iyonlarına ve hidrojen iyonuna   ayrışır.
Hidrojen iyonunun artışı nedeniyle pH  düşer, pH değişiklikleri kan damarlarındaki ve   solunum merkezindeki kemoreseptörler sayesinde  algılanır.
Solunum merkezinden çıkan sinyaller   diyafram kasına ve kaburga kaslarına  iletilerek akciğerlerin soluk alıp verme   hızını ve derinliğini düzenler.
Karbondioksitin  kandaki seviyesi düşüp pH normale döndüğünde   solunum merkezinden gelen sinyallerle solunum  normale döner.
Böylece homeostasi sağlanmış   olur.
Homeostasi bilinmesi gereken çok önemli  bir kavramdır.
Vücudumuzda gerçekleşen bütün   olaylar aslında homeostasiyi yani dengeyi sağlar.  Homeostasinin bozulması bizi ölüme sürükleyebilir.   Bu arada kandaki oksijen seviyesinin solunum  merkezinin uyarılması üzerinde pek bir etkisi   yoktur.
Ancak kandaki oksijen seviyesi  aşırı derecede düşecek olursa aorttaki ve   boyun atardamarlarındaki kemoreseptörler solunum  merkezini uyararak solunumu hızlandırır.
Bu arada   burada size küçük bir bilgi vermek istiyorum.  Biraz önce karbondioksit ve suyun birleşerek   karbonik asidi oluşturduğunu söylemiştim.
Bu  olayda karbonik anhidraz enzimi görev alır.
Solunum Sistemi
Soluk Alıp Verme Mekanizması 2 / 2
Soluk Alıp Vermenin Kontrolü
Soluk Alıp Vermenin Kontrolü