Belirtme Sıfatları

Evet bu videomuzda da belirtme sıfatları mızı işleyeceğiz arkadaşlar.
Söylediğim gibi belirtme.
Sıfatları, sayı sıfatı, belgesiz sıfat, işaret sıfatı ve soru sıfat olmak üzere dörde ayrılıyor.
Belirtme sıfatları ya da niteleme sıfatları bir soru kalıbı şeklinde karşımıza çıkabilir.
İşte hangisi ismi belirtmektedir dediği.
Zaman bu şema daki sıfatlara bakacağız.
Hangisi ismi nitelemek nedir dediği.
Zamanda niteleme sıfatını aramak zorundayız arkadaşlar.
Şimdi ilk olarak sayı sıfatlar ile başlayacak olursak bizim birden fazla sayı sıfatı mız var.
Asıl sayı sıfatı, sıra, sayı sıfatı, kesir.
Sayı ve birleştirme.
Sayı sıfatı.
Bunlar bizim için önemli arkadaşlar.
Çünkü hepsinin farklı bir sorusu var.
Şimdi asıl sayı sıfatının sorusu kaçtır arkadaşlar.
İşte ben kaç gün dediğimde üç gün de diyebilirsin.
Bunu.
Sayıyla da üç gün yazabilirsiniz.
Ya da kaç.
Ev altı ev şeklinde.
Bu şekilde de yazabiliriz arkadaşlar.
Ama bize her zaman sayıyla vermez.
Şu yanda söylediğim tek ve bir kelimelerini de kullanır.
Ösym'ye bu kısma önem verir.
Mesela sana.
Tek kitap dediğimde Tek kitap ne demek.
Arkadaşlar?
Bir kitap demek.
O zaman tek de bir anlamını verdiği için.
Ve kaç sorusuna.
Cevap verdiği.
İçin asıl sayı sıfatı.
Görevinde.
Kullanılır.
Ya da bir kelimesine baktığımızda işte güzel.
Bir kız seni arıyordu dediğimde herhangi bir kız.
Anlamında olduğu için oradaki.
Bir kelimesi belgesiz.
Sıfattır ama bana bir kalem alır mısın.
Dediğimde.
Sayısını kesin olarak.
Belirttiğim için.
Asıl sayı sıfatı oldu.
Arkadaşlar sıra sayı sıfatının.
Sorusu ise kaçıncı dır?
Yani önce inci uncu önce ekini alır.
Kaçıncı soru?
Yedinci soru ya da bunu yine sayıyla yedinci soru yazabilirsiniz.
Ya da kaçıncı.
Ev ikinci ev dediğimde.
Buna sayılı.
Yazabilirsiniz.
Herhangi bir yazım.
Yanlışı yok arkadaşlar.
Burada da.
Ösym'nin dikkat ettiği kelimeler şimdi öğrenci sayı.
Olduğu zaman bunu çabuk görüyor.
Ama tek, ilk, orta, son gibi kelimeleri görmüyor, dikkat etmiyor, dikkatinden.
Kaçıyor.
Şimdi ben son ev dediğim.
Zaman atıyorum üç tane ev varsa son ev arkadaşlar üçüncü ev oluyor.
O yüzden ilk, orta ve son.
Kelimeleri ismimle.
Beraber kullanıldığında bana sıra sayı sıfatını verir ya da kesir sayı sıfatı bu basit zaten arkadaşlar kaçta kaç?
Sorusuna yanıt veren ve ismimle beraber.
Kullanılan gruplar kesir sayı sıfatı sayılır.
İşte yarım altın kaçta kaç altın, yarım altın, tam altın, çeyrek altın.
İşte üçte iki hisse şeklinde, bir bölü iki, dört bölü dört şeklinde kesir ifade eden ve ismimle beraber.
Kullanılan gruplar kesir sayı sıfatı sayılıyor arkadaşlar.
Şimdi benim iyileştirme.
Sayı sıfatın var.
Bu hem sıfat konusunda hem de yazım kuralları konusunda karşınıza çıkabilir.
Bunun sorusu kaçar mıdır?
Yani iyileştirme sayı sıfatı var.
Eğer ekini.
Almak zorunda.
Kaçar kitap, altışar kitap, kaçar soru, 10'ar soru.
Ama sen gidip de.
Bunu onar soru.
Şeklinde yazarsam bu bir yazım.
Yanlışı olur.
Çünkü iyileştirme.
Sayıları.
İyileştirme.
Sıfatları asla.
Kesinlikle.
Sayıyla yazılamaz arkadaşlar.
Yani alt dışarı sayıyla aslan yazamazsınız.
Sayısı fiyatlarımız bu şekilde.
Örnek soru üzerinde bakacak olursak demişim ki.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde.
Sayı sıfatı yoktur demiş.
Şimdi Adana'ya bakıyorum, onu ancak üçüncü günün sonunda bulabildik derken kaçıncı.
Gün, üçüncü gün inci inci ekini.
Aldığı için burada ne vardır arkadaşlar?
Sıra sayı sıfatı vardır bu şehirde.
Beş yıl öğretmenlik yaptım.
Kaç yıl öğretmenlik.
Yaptım, beş yıl kaç?
Sorusuna cevap.
Verdiği için.
Burada asıl sayı sıfatı vardır.
Sen son soruda biraz takıldım.
Dediğimde.
Üç tane soru varsa son soru mesela üçüncü soru olur.
Bu da bana.
Sıra ifade ettiği için.
Arkadaşlar yine sıra sayı sıfatı vardır.
İlla altıncı inci.
Ekini almasına gerek yok.
Çalışanlar yedişer gün izin verildi dediğimde bakın.
Burada.
Ağrı er yani ben.
Buraya hangi soruyu sordum, kaçar sorusunu sordum ve sayıyla yazmadım.
Herhangi bir yazım yanlışı yok.
O zaman bu da buradada bize.
Deyiverdi.
İyileştirme sayı sıfatını.
Verdi ama bir gün beni anlayacağını biliyorum dediğimde, şuradaki herhangi bir gün.
Anlamında olduğu için sayısı kesin.
Olarak belirtilmediği için.
Ben.
Buradaki ifadeye ne diyorum belgesiz sıfat.
Diyorum.
Arkadaşlar şuna çok dikkat edin işte atıyorum ben sınavdan kaç.
Aldım dediğimde.
100 yazarsan sadece bu sayı sıfatı olmaz.
Yani sıfatlar.
Kesinlikle isimle beraber.
Kullanılmak zorunda.
Sınavdan kaç puan aldım.
Dediğimde 100.
Puan dersem bu sefer bu sayı sıfatı olur.
İşte.
Kaçıncı ev sizinki de dediğimde sen sadece üçüncü ev dersen.
Ya da sadece üçüncü dersem bu sayı sıfatı olmaz.
Ama üçüncü ev dersen sıfat olur.
Yani sayıları hiçbir zaman tek başına kullanmamak gerekiyor.
Belgesiz sıfatlara gelirsek.
Şimdi bu arkadaşlar.
İsimleri.
Kaba taslak.
Belirsiz belirtir.
Ve.
Şuradaki ifadeler benim için önemli işte bir kaç bir çok çoğu, kimi.
Bazı bazısı, bazıları.
Hiçbir her gibi ifadeler.
Burada gördüğünüzü.
İfade eder.
Bana belgesiz.
Sıfatı verir ve.
Kesinlikle ismimle beraber.
Kullanılmak zorundadır.
Hangi masa ve bunu?
Sorusu da nedir arkadaşlar?
Hangi sorusudur?
Şimdi bak ben sorumu soruyorum.
Hangi masalar, bazı masalar, hangi masa olduğu.
Belli.
Belirsiz.
O zaman ismimle beraber kullanıldığı için ben.
Bunlara dedim, belgesi.
Sıfat dedim.
Yazarın başka romanlarını da okudum.
Derken hangi roman, başka roman?
Ama sayısı şekliyle hiçbir şekilde belli değil.
Belirsiz bir şekilde ifade ediyor.
O zaman ben buna da belgesiz sıfat dedim.
Bakın zaten şurada başka.
İfadesini.
Yazdım.
Uzun boylu bir kız seni sordu.
Derken şurada.
Herhangi bir kız.
Anlamında olduğu.
İçin bir kelimesi.
Belgesiz sıfattır.
Nasıl kız uzun boylu kız zaten niteleme sıfatı olur.
Şimdi örnek.
Soruda bakacak olursak.
Hangisinde.
Belgesiz sıfat yoktur diyor.
Nasıl bir telefon olacağına karar verememiş.
Derken şuradaki belli belirsiz herhangi bir anlamında olduğu için belgesi sıfattır.
Evin bazı döşemeleri.
Ceviz.
Ağacından dı derken bazı döşemeler arkadaşlar.
İsimle beraber kullanıldığı için ve belirsiz olduğu için yine belgesi.
Sıfattır.
Bakın kimi insanlar paraya.
Önem vermez derken şuradaki kimi.
İnsanlar belgesi sıfattır.
Bütün yorgunluğumu yükledim bu buluta derken şuradaki bütün yorgunluk belgesiz sıfattır.
Ama koca kocadan nasıl da koca koca adam niteleme, sıfat mıdır?
Burada her.
Hangi bir belgesi.
Sıfat yoktur arkadaşlar.
Belgesiz sıfat isimle.
Beraber kullanılmak zorunda.
Sen şuradaki ismi düşünürsen.
Buna sadece bazısı ya da bazıları şeklinde kullanırsan bu zan bire dönüşür arkadaşlar.
Ya da.
Kimi insanlar demedin de.
İnsanları düşürdün.
Kimileri.
Dedi bu sefer bu belge hızla bir oldu.
Bütün yorgunluğumu.
Yükledim derken işte sadece bütünü dedin, tek kelime indirdim belgesiz.
Zamir olur ya.
Da bir demedin de 1 ya da 1 biri dedin bunlar hep belgesi.
Zamir olur arkadaşlar.
Yani kesinlikle yanındaki ismin düşmemesi.
Gerekiyor.
Işaret safhasına gelecek olursak.
Bu da isimleri işaret yoluyla belirtir.
Arkadaşlar bakın niteler demiyorum çünkü işaret sıfatı bir belirtme sıfatı dır.
O bu şu burada, şurada orada böyle.
Şöyle öyle öteki, beriki gibi ifadeler.
Bana işaret sıfatlarını.
Verir.
Evet kesinlikle ismimle beraber kullanılmak zorunda.
Bakın hangi meyve diğer meyve derken bak işaret ettimi isimde beraber kullanıldı.
Bakın arkadaşlarım öteki.
Otobüse binmiş hangi.
Otobüs, öteki otobüs ne oldu, işaret sıfatı oldu.
Eğer sen diğer meyve demedin de bana dedim ki diğerini.
Alalım bunu.
Tek kelimeye indirdi, yanındaki ismi.
Düşürdün o zaman bu ne olur arkadaşlar işaret zamiri olur.
Yani isimle beraber.
Kullanırsan sıfat olur, yanındaki.
İsim düşerse.
E kalırsa zamir olarak k başlar.
Soru üzerinde bakalım.
Hangisinde işaret.
Sıfatı kullanılmamıştır diyor.
Bakın bu okulun en çalışanı sensin.
Bak burada bu okul işaret sıfatı oldu.
O inatçı ihtiyarı nasıl ikna etti?
Bakın o inatçı ihtiyar.
Şuradaki o kelimesi ismi de.
Beraber kullanıldığı için sıfatı oldu.
Öbür eserleri ölümünden sonra yayımlandı.
Derken hangi eser öbür eser isimle.
Beraber kullandım, işaret sıfatı oldu.
O içten duygu yüklü söz derken bakın.
İsimle beraber.
Kullandım.
Yine işaret.
Sıfatı oldu ama sana hiçbir zaman bunu anlatamam.
Derken.
Atıyorum sana bu olayı anlatamam.
Deseydi işaret.
Sıfatı olurdu.
Ama sadece.
Bunu.
Dedi, bunu diye çevirdi.
Arkadaşlar zahire çevirdi.
O yüzden bu kısma çok dikkat ediyoruz.
Şimdi arkadaşlar biz son olarak soru sıfatlarına gelecek olursak bakın soru sıfatların nasıl, kaç kaçıncı, ne kadar.
Ne hangi gibi ifadeler.
Vardır bunları çok iyi.
Bilmemiz gerekiyor.
Çünkü mesela nasıl kelimesi zarfla karışabilir.
Kaçıncı kelimesi zamir ile karışabilir.
Ne zamir ile karışır, sıfat da karışır.
Bunlara dikkat etmemiz lazım.
Şimdi köyde nasıl bir evde.
Oturuyorsunuz derken bakın nasıl.
Kelime min.
Yanında.
Sıfat ya da.
İsim varsa ben buna soru sıfatı derim.
Arkadaşlar cevap ver.
Nasıl bir evde oturuyorsun?
Mesela dedim ki güzel bir ev.
Cevabı bu sıfatla soru sıfatı olur.
Zorsa soru zarfı olur.
Zamir ise soru zamir olur.
Ama bak buraya nasıl geldin?
Bak burada da nasıl var ama nasılsın?
Yanımda fiil var.
Atıyorum otobüsle.
Geldim dediğimde fiili.
Sorduğum için burada bir kere soru zarfı vardır arkadaşlar mesela buradaki nasıldı alamam.
Arkadaşların ne gün gelecek derken bakın cevap veriyorum.
Şu gün gelecek.
Cevabında olduğu sıfat olduğu zaman ben bunu sıfat olarak kabul edebilirim ama bana ne bakıp.
Duruyorsun?
Dediğimde Niçin.
Bakıp duruyorsun?
Anlamına geldiği için.
O zaman ben.
Buradaki neye ne.
Dedim.
Soru zarfı dedim.
Pazardan bana.
Ne aldın dediğimde.
Atıyorum cevap verdim, bunu aldım.
Bu sefer bu ne oldu arkadaşlar?
Zamir oldu.
Yani.
Verdiğin cevabı çok dikkat etmen gerekiyor.
İlk cümlede yazdığım ne.
Kelimesi soru sıfatı oldu arkadaşlar.
Bakın soru anda bu sıfatla sağlanmıştır.
Dediğimde bu kısma çok dikkat ediyoruz.
Şimdi bak bu elbiseyi hangi.
Mağazadan.
Aldın dediğimde.
Hangi mağaza burada soran da mı sıfatla sağlanmıştır ve soru sıfatı vardır burada.
Bu elbiseyi.
Hangi mağazadan aldığını bilmiyorum.
Cümlesinde bak hangi.
Mağaza şu mağaza soru sıfatı vardır arkadaşlar.
Ama soru anlamı yoktur.
Çünkü bir soru cümlesi değil.
Bunu hangi mağazadan aldığını.
Söylediğin mi dediğimde.
Bakın burada soru anlamı vardır ama soru anlamı sıfatla.
Değil, Ed.
Adla sağlanmıştır.
Yani buradaki.
Hangi kelimesi.
Soru sıfatı olmasına rağmen bu sefer burada soru anlamı sıfatla sağlanmadığı için cevap bu olamaz.
Soru üzerinde inceleyecek.
Olursak, bakın aşağıdaki yerin hangisine?
Soru anlamı sıfatla sağlamamıştır diyor.
Hangi konulara alerjim var, hangi kokulara alerjim var dediğimde.
Atıyorum cevap.
Verdim, şu koku dedim.
Bak benim.
Cevabımı sıfatla.
O zaman burada soru sıfatı vardır.
Kaçıncı daireyi.
Arıyorsun?
Attım üçüncü daire dedim.
E bunun da cevabı sıfat olduğuna göre, buradaki kaçıncı kelimesi de soru, sıfat mıdır?
Bu oyunu şimdiye kadar.
Kaç kişi izlemiş diyor.
Attım.
Dedim ki 5 kişi.
Bakın bu da soru sıfatı oldu.
Şimdi kardeşleri nasıl bir hediye.
Alacaksın derken bakın nasıl.
In yanında fiili.
Yok.
Cevap verdim.
Mesela dedim ki güzel bir hediye.
Alacağım cevabı sıfat oldu.
Bu da soru andımız sıfatla sağlanmış oldu.
Ama Denizli'ye geldiğimde.
Kaçar kişiden oluştuğunu anlatmadı mı?
Derken Kaçar keçi kişi, üçer kişi dediğimde.
Tamam soru sıfatı var burada ama anlam soru sıfatıyla sağlanmamış.
Bakın burada ne var mı?
Var.
O zaman ben burada soru sıfatı vardır derim.
Ama soru anlamı adamla sağlandığı için cevabım ne olur?
Benim arkadaşlar Denizli olur.
Büyütme sıfatla aramızda bu şekilde.