Niteleme Sıfatı

Evet bu videomuzda tür illerimizden sıfatla devam edeceğiz.
Biliyorsunuz ki isim soylu ve fiil soylu olmak üzere benim sözcük türleri ikiye ayrılıyordu.
İsim konusundan sonra sıfat konusuna geçiş yapmış bulunmaktayız.
Şimdi sıfat konusuna gelecek olursak.
Arkadaşlar öncelikle bilmemiz gereken nokta sıfatın diğer adı, sıfatın diğer adı arkadaşlar ön attır.
Şimdi benim sıfatları belirtme sıfatı ve niteleme sıfatı olmak üzere ikiye ayrılır.
Bu tabloyu iyi bilmemiz gerekiyor.
Çünkü ÖSYM bize buralardan sorular sorabiliyor.
Sormaya da devam edecek.
Şimdi aşağıdakilerin hangisinde niteleme sıfatı vardır?
Der ya da hangisinde belirtme sıfatı vardır?
Der.
Şimdi de belirtme sıfatını sorarsa, ben gidip niteleme, işaret dersem yanlış yaparım.
Ya da ikisini beraber de sorabiliyor.
Aşağıdakilerin hangisinde bir isim hem niteleme hem belirtme sıfatı vardır?
Diyor arkadaşlar.
Mesela ben diyorum ki Bu güzel kız nereden gelmiş?
Diyorum.
Şimdi niteleme sıfatında işleyeceğiz.
Ama isme nasıl?
Sorusunu sorarsan, sana niteleme sıfatını verir.
Ve işaret yoluyla belirten sözcükte işaret sıfatını verir.
Nasıl kız, güzel kız niteleme sıfatı olur arkadaşlar?
Hangi kız bu kız dediğimde bu işaret sıfatı olduğu için bu ne sıfatı olur?
Belirtme sıfatı olur.
O zaman ne yaptı bir isim hem niteleme hem belirtme sıfatı almış oldu.
O yüzden bu tablo benim için oldukça önemli.
Benim belirtme sıfatları sayı, belgisiz işaret ve soru olmak üzere dörde ayrılır.
Sayı sıfatlarında asıl sayı sıfatı, birleştirme, sayı sıfatı, kesir sayı sıfatı ve sıra sayı sıfatı olmak üzere dörde ayrılır.
Biz bu tabloyu tamamen işledikten sonra sıfat konumuzu bitirmiş olacağız arkadaşlar.
Şimdi belirtme sıfatlarından önce niteleme sıfatı aramızda.
Konumuza başlayalım.
Şimdi arkadaşlar niteleme sıfatı benim için önemli.
Bu sadece neyle karışır?
Durum zarfı ile karışır. O yüzden bu kısmı iyi dinlememiz ve iyi bilmemiz gerekiyor.
Şimdi niteleme sıfatı, varlığı durum, şekil, biçim ve renk yönüyle belirtir.
Yani Ben İsme Bak, özellikle söylüyorum.
İsme nasıl?
Sorusunu soracağım.
Arkadaşlar fiili soramaz, isme nasıl?
Sorusunu soracağım.
Mesela çalışan öğrenci her zaman kazanır dediğimde hemen şuradaki öğrenciye ben ne diyorum, isim diyorum.
Şimdi buraya sorumu soracağım.
Nasıl öğrenci, çalışan, öğrenci işte şuradaki kısım arkadaşta niteleme sıfatı olur.
Bakın kırık sandalyeye oturma, sandalye burada isimdir.
Bakın yönelme hali eki almış.
Hal eki de zaten isim çekim eki olduğuna göre benim bu kelimem isim.
Nasıl sandalye kırık sandalye.
O zaman benim buradaki kırık kelimem niteleme sıfatı olur.
Vapurda sıcak simit yemek çok keyifli.
Nasıl yemek, pardon nasıl simit sıcak simit arkadaşlar sıcak.
Burada ne olur?
Kesinlikle niteleme sıfatı olur.
Şimdi çalışan öğrenci derken mesela şurada an ası, mezar dikkat çekmiş olan sıfat fiil eklerinden an en eki var arkadaşlar buraya da zaten notunu yazdım.
Sıfat fiil gördüğün her yerde zaten sıfat vardır.
Adaş bir sıfat olmadığı sürece ve sıfat fiillerin hepsi niteleme sıfatı sayılır arkadaşlar.
Şimdi ben bunu durum zarfı ile karıştırmamak gerekiyor.
Neden?
Çünkü benim durum zarfı mı?
Sorusu da nasıl arkadaşlar?
A Nasıl ayırt edeceğim peki ben bunu?
Sen durum zarfında fiile nasıl?
Sorusunu sorarsın.
Niteleme sıfatında da isme nasıl sorusunu sorarsın.
Mesela ailem bana hep iyi baktı diyor.
Ben buraya nasıl sorumu sordum, nasıl baktı, iyi baktı.
Fiile sorduğum için iyi kelime.
Burada benim arkadaşlar durum zarfı oldu ama iyi kıza benziyor bence dediğimde kız burada isimdir.
Nasıl kız iyi kız bu sefer bu burada ne oldu?
Niteleme sıfatı oldu. Yani dikkat etmen gereken tek nokta sıfat görünümlü yani niteleme belirten sözcüğün yanındaki kelimenin türünün ne oldu filmi isim mi?
Eğer fiil zarf diyeceksin, isimse sıfat diyeceksin.
Aşağıdakilerin hangisinde ikileme sıfat görevinde kullanılmıştır?
Dedi ikileme.
Şimdi burada benim ne olması lazım?
Ikilemin yanında isim olması lazım.
Nasıl?
Sorumu soracağım.
Kadın kimse ile doğru dürüst sohbet etmiyor.
Buradaki ikileme doğru dürüsttür arkadaşlar.
Sohbet etmek burada fiildir.
Nasıl sohbet etmiyor?
Doğru dürüst fiile sordum o zaman bana neyi verir zarfı verir Adana git de şimdi taşınırken ıvır zıvır eşyaları eskici ye verdik diyor.
Burada benim eklemem ıvır zıvır mıdır?
Bakın yanında isim var nasıl eşya, ıvır zıvır eşya.
O zaman bu Burada ne oldu?
İsme sorduğum için sıfat oldu.
Gerçek niyetimizi er geç fark edeceksiniz derken er geç ikileme nedir?
Ben buraya hangi soruyu soruyorum?
Ne zaman, ne zaman fark edeceksiniz?
Er geç o zaman burada ne oldu arkadaşlar?
Zaman zarfı oldu gitti kardeşim henüz yeni.
Yeni yürüyor, yeni yeni burada ikilemi nedir, nasıl yürüyor?
Bakın geri file sordum yeni yeni cevabını verdi.
O zaman ile bu durum zarfı oldur dediniz de gitti.
Bu teklifi en ile boyuna düşünmeliyiz.
Düşünmek burada fiildir arkadaşlar.
Enine boyuna da ikileme nedir, nasıl düşünmeliyiz?
Enine boyuna düşünmeliyiz dediği içi.
Bu da ne oldu arkadaşlar?
Zarf oldu.
Yani cevabım burs oldu.
Altı çizili kelimenin sözcük türü farklıdır diyebilir.
Hangisi sıfat görevinde kullanılmıştır ya da kullanılmamıştır diyebilir.
Niteleme sıfatını sorarsa tek bakmam gereken sıfat mı değil mi diye düşünüyorsan, yanındaki kelimenin isim mi yoksa başka bir sözcüktür mü olduğuna bakacaksınız.
Eğer isimse ve nasıl sorusuna cevap veriyorsa kesinlikle niteleme sıfatıdır arkadaşlar.