Zarf konusunu.
İşleyeceğiz.
Sözcük türleri biliyorsunuz ki ÖSYM'nin en sevdiği noktalardan bir tanesi.
Şimdi sözcük türleri bizden.
Zarfa geçecek.
Olursak arkadaşlar.
Bunun bir kere öncelikle diğer adını kesinlikle bilmek.
Zorundayız.
Zarfın diğer adı belli TL'dir.
Peki belirttik ne demek arkadaşlar?
Bakın fiilleri, fiili hisleri, sıfatları ya da kendi türündeki sözcüklerin.
Anlamlarını durum yönünden durum zaafımız var.
Zaman yönünden zaman zarfı mız var.
Miktar yönünden miktar.
Zarfı.
Yer yön yönünden yer yön zarfı ve soru yönünden belirtir derken.
Soru.
Zarflarını kastediyoruz.
Yani bizim.
Zarf larımız arkadaşlar bu gördüğünüz tablodaki zarflar dır.
Ve sadece fiile değil fiilin siye de.
Sorulabilir, sıfatın da.
Önüne gelebilir.
Bu şekilde bunlara dikkat edeceğiz.
Şimdi ilk.
Zaafımız olan durum zaaflarından.
Başlayacak.
Olursak arkadaşlar bakın durum zarfları.
Ne demek?
Fiilin ya da fiil kimsenin anlamını belirtir.
Bunların ne durumda ya da nasıl olduğunu söyler.
Yani bu ne demek arkadaşlar?
Biz fiile ya da fiili Messi'ye.
Nasıl sorusunu soracağız.
Bakın asla isme sorgulamamız gerekiyor.
Çünkü ben isme.
Nasıl sorusunu sorarsan.
Niteleme sıfatını verir fiile.
Nasıl?
Sorusunu sorarsan, durum zarfını verir.
İşte atıyorum.
Kardeşim bana çok güzel bakıyor dediğimde.
Arkadaşlar nasıl bakıyor, güzel bakıyor.
Durum zarfı olur ama ben sınıfa.
Güzel bir kız geldi dediğimde isme.
Sordum.
Nasıl kız güzel kız burada ne olur arkadaşlar sıfatı olur.
O yüzden sorunun neye sorduğunu.
Çok dikkat et.
Şimdi örneklere bakalım.
Törende şiiri güzel.
Okudu.
Okumak ve ildir.
Nasıl okudu?
Güzel okudu güzel.
Burada durum zarf mıdır?
Serin eser.
Rüzgarın altında oturmak.
İyi geldi.
Bakın burada ben sorumu neye sordum?
Ile sordum ama serin eser.
Rüzgarın altında.
Derken esmek burada iyidir ama şuradaki an sıfat fiil ikidir.
Yani şu kısım arkadaşlar filim sidir.
Nasıl esmiş.
Bakın bu sefer soru.
Mu fiili?
Diye sordum.
Serin esmiş.
Serin Burada durum zarf mıdır?
Rahat yaşamayı alışkanlık haline getirdi derken bakış.
Şuradaki mame isim file gibidir.
Yani buradaki yaşamayı kelimesi filim sidir.
Nasıl yaşamış arkadaşlar?
Rahat yaşamış derken.
Rahat.
Burada ne olur durum zarfı olur.
Şimdi bakın örnek sorumuza bakalım.
Diyor ki aşağıdaki cümlelerin hangisinde?
Eylemi durum yönünden tamamlayan bir sözcük kullanılmamıştır diyor.
Şimdi burada eğer ismi deseydi niteleme sıfatın arayacaktır.
Arkadaşlar ama bana.
Eylem dedi.
Eylemin diğer adı fiil idir.
Durum yönünden dediğine göre de o zaman biz burada ne arayacağız?
Durum zarfı.
Arayacağız.
Şimdi bakalım dün çok üzgün görünüyordu.
Derken görünmek burada ildir.
Nasıl görünüyordu?
Üzgün görünüyordu.
Şuradaki üzgün arkadaşlar durum zarfı oldu.
Yani durum bakımından eylemi tamamlayan sözcüğün var.
Sonuçları heyecanla bekliyorum.
Nasıl bekliyorum?
Heyecanla bekliyorum.
Fiile sordum.
Durum zarfı elim yüreğimde çarpa çarpa geldim.
Gelmek şiirdir.
Nasıl geldim?
Çarpa çarpa geldim.
Ikileme durum zarfı görevinde kullanıldı.
Yöre halkından gördüğümüz tek şey içten bir sev giydi sevgi.
Burada isim.
Arkadaşlar.
Hemen sorumu soruyorum.
Nasıl bir sevgiyi, içten bir sevgiyi diye içten kelimesi.
Arkadaşlar burada durum zarfı mı?
Hayır, içten kelimesi burada isme sorduğum için niteleme.
Sıfatı oldu.
Ve bu cümlede herhangi.
Bir durum zarfı.
Um olmadığı için cevabım Denizli oldu.
Akşam yemeği için iyice hazırlanmış derken.
Hazırlanmak.
Burada fiil sidir.
Fasıl hazırlanmış.
İyice.
Hazırlanmış durum zarfı.
Oldu Edirne de gitti arkadaşlar şimdi bakın.
Durumu.
Zarfların.
Benim arkadaşlar cümleye farklı.
Anlamlar katar olasılık zarfı.
Var kesinlik yineleme.
Yaklaşık lık sebep dilek.
Gösterme zarfı var.
Arkadaşlar mesela göster ve zarfın benim işte işte gidiyorsun derken işte.
Orda gösterme zarf mıdır?
Ya da.
Belki akşama size geleceğim dediğim zaman belki.
Olasılık zarfı olur.
Galiba bu.
Sınavdan.
Yüksek not alacağım dediğim zaman galiba.
Durum zarfı olur.
Seni asla affetmeyeceğim dersem kesinlik zarf mıdır?
Tekrar bize gelmeli, çok isterim dediğim zaman atıyorum yineleme zarf mıdır?
Az çok bu dersi anlıyorum dediğim zaman yaklaşık yıllık, hani tam değil anlamındadır.
Niçin beni aramadı diyorum mesela.
Sebep zarf mıdır?
Umarım bu sene sınavı kazanırsın diyorum.
Bu da nedir.
Arkadaşlar?
Dilek zarf mıdır yani?
Bunlar aslında anlamında.
Göre de çıkabilir.
Ha şıklar da eğer.
Olasılık zarfı.
Yoksa belki kelimesi geçti, elbette kelimesi geçti.
Kesinlik zarfı yoksa hiç olmazsa kelimesi geçti.
Dilek zarfı yoksa biz hangi şıkkı gideceğiz?
Durum zarfı da gideceğiz.
Şimdi arkadaşlar örnek soruya bakacak olursak diyor ki yukarıda numaralı anmış cümlelerde ki zarf görevli sözcüklerin cümlelere kattıkları anlamlar aşağıdaki yerin hangisinde yoktur diyor.
Şimdi dikkatle bakalım.
Keşke bu önemli maçı ön.
Taraftan.
Seyretse.
Yedik derken keşke bundan böyle işine hiç mi hiç karışmam derken.
Hiçbir hiç işte geldim gidiyorum turnalar hey dediğim zaman işte yazdığın makalenin kontrolünü aşağı yukarı bitirdim derken aşağı yukarı dikkatimi çekti.
Bizimkiler galiba yeni bir ev alacak derken galiba kelimesi önemli arkadaşlar.
Şimdi galiba gördüğümüz yerde ne vardı hemen bakıyoruz galiba kelimesi olasılık zarfı dır.
Arkadaşlar o zaman olasılık.
Burda gitti aşağı yukarı bitirdim derken bu bana hangi anlamı kattı?
Yaklaşık lık tam değil işte geldim derken arkadaşlar işte kelimesi göster ve zarf budur, hiç mi hiç asla, kesinlikle katiyen gibi ifadeler bana kesinlik zarfını verir ama keşke.
Kelimesi Arkadaşlar sebep zarfı değildir, dilek zarfı dır.
O yüzden de burada benim cevabım ne oldu?
Edirne oldu.
Arkadaşlar şu anda.
Bütün biz.
Durum zarflarını bitirmiş olduk.
Durum zarf larımız bu kadar.
Karşınıza bunlar dışında hiçbir şey gelmez.
Zarf (Belirteç) Nedir?
Fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ya da kendi türündeki sözcüklerin anlamlarını durum, zaman, miktar, yer-yön ve soru yönünden belirten sözcüklere denir.
Zarf Türleri Nelerdir?
- Durum Zarfı
- Zaman Zarfı
- Miktar Zarfı
- Yer-Yön Zarfı
- Soru Zarfı
Durum Zarfı Nedir?
Fiilin ya da fiilimsinin anlamını belirler. bunların ne durumda ya da nasıl olduğunu belirtir.
Durum Zarfı Nasıl Bulunur?
Fiil ya da fiilimsiye “nasıl” sorusu sorularak bulunur.
Törende şiiri harika okudu. (nasıl okudu?)
Serin esen rüzgarın altına oturmak iyi geldi. (nasıl esen?)
UYARI: Bazı sözcükler nasıl sorusuna cevap vermese de fiil veya fiilimsiyi anlam bakımından sınırlandırdığı için durum zarfı kabul edilir.
Artık, bu işlerden sıkıldım. (fiile sınırlama anlamı verdiği için durum zarfı)
Bu okulu mutlaka bitireceğim. (fiile kesinlik anlamı verdiği için durum zarfı)
UYARI: Durum zarfları cümleye kattığı anlama göre farklı adlar alabilir.
Olasılık Zarfları: belki, sanırım, herhalde, galiba…
Kesinlik Zarfları: elbette, asla, hiç…
Yineleme Zarfları: yine, tekrar, gene, yeniden…
Yaklaşıklık Zarfları: az çok, şöyle böyle, aşağı yukarı…
Sebep Zarfları: niçin, neden…
Dilek Zarfları: keşke, umarım, hiç olmazsa…
Gösterme Zarfı: işte