Yer Yön Zarfı

Evet, bu videomuzda yer yön zarfından bahsedeceğiz.
Şimdi yer yön zarfı sıfatla karışabilir, isimle karışabilir.
O yüzden bu noktaya çok dikkat etmemiz gerekiyor.
Yer yön zarfları arkadaşlar eylemlerin yerini ve yönünü belirtiyor.
Şimdi aslında şu nere ve nereye tartışmalı bir soru.
Bazı kaynaklarda yer yön zarfını.
Sorusu neredeyse geçiyor.
Bazı kaynaklarda nereye diye geçiyor?
Aslında nereye benim dolaylı tüm Begüm'ün sorusudur.
Ve yer yön zarfları hal eki aldığı zaman E.D.
Den eki aldığı zaman dolaylı cümle görevinde kullanılıyor.
O yüzden burada biz nere?
Sorusunu sorsak bizim için daha net bir ifade olur.
Çünkü yer yön zarfları çekim eki almaz arkadaşlar.
Şimdi benim 8 tane yer yön zarfın var, ileri geri aşağı yukarı içeri dışarı.
Ötv beri buraya yazdığım dan başka hiçbir şekilde yer yön zarfı yoktur arkadaşlar.
Ve kesinlikle yer yön zarfını yanında fiili ya da fiili kimse olması gerekiyor.
Kesinlikle isim olamaz ve asla çekim eki alamaz.
Mesela ben sana ileri dedim, sen ileride gibi bir ifade gördün.
Şu ifade yer yön zarfı olamaz arkadaşlar.
Çünkü ileride kelimesinde de daha bulunma hali eki vardır.
Şimdi bakın hep birlikte yukarı çıktık diyor.
Bakın çıkmak fiil fiilin önünde yukarı kelimesi yer yön zarfı dır.
Bakın kardeşi ses denince aşağı indi diyor.
Inmek.
Ildir.
Aşağı kelimesi hiçbir şekilde kalmadı ve aşağı kelimesi yer yön zarfı oldu.
Arkadaşın biraz beri gelsin dediğimde gelmek ve yildir beri̇ bakın hiçbir şekilde kalmadı ve fiilin önünde oldu.
Yer yön zarfı dır.
Biraz öte gitsen de kolileri buraya taşırsak derken bakın gitmek fiil dir.
Ö.t kelimesi fiilin önüne geldi ve ek almadı.
Yer yön zarfı dır arkadaşlar ama yer yön zarfları ismin önüne gelirse sıfat olur arkadaşlar.
Peki bu nasıl oluyor?
Bak aşağı katta seni bekliyorlar.
Tamam yer yön zarfı hiçbir şekilde kalmadı ama yanında fiili olmak zorunda.
Kat burada isimdir aşağı kat burada aşağı kelimesi sıfat oldu yukarı mahallede oturuyorlar derken tamam e kalmadı ama mahalle isim olduğu için zarf kabul edilmez, sıfat kabul edilir.
İleri ülkelerin düzeyine ulaşabiliriz derken ülke isim olduğu için ileri kelimesi burada sıfattır.
Beri tarafta dur derken taraf isim olduğu için beri kelimesi burada sıfattır.
O yüzden kesinlikle unutmuyoruz beni.
Bir yer yön zarfı mın yanında kesinlikle fiil olmak zorunda ve bu yer yön zarfı asla ek alamaz.
Şimdi bakın yer yön zarfların da bak yer yön gösteren sözcükler bir varlığı anlatıyorsa ya da isim durum ekleri almışsa isim durum ekleri neler?
Ee de den ekleri isim olur arkadaşlar çünkü zaten durum ekleri isme gelir.
İsim çekilmelidir ve bu durumda özne, nesne ya da dolaylı tümleşik olur.
Bak içeri yeni temyizden de girmeyin derken burada bir yön belirtmiyor bana.
İçeri derken buradaki içeri arkadaşlar isimdir.
Yani temizlenen ne içeri bu burada ne görevinde kullanıldı?
Özde iki günden beri aşağıya düzenliyorlar derken tamam bak fiilin önünde düzenle ve cahildir.
Ama nereyi aşığıydı.
Ek aldığı için ve nesne görevinde kullanıldığı için yer yön zarfı olmadı.
Koşarak yukarıya çıkınca nefes nefese geldi.
Bak çıkmak sidir.
Şuradaki ucu önceki zarf iyilik midir?
E a yönelmeye kalmıştır.
Nereye çıkmış yukarıya?
Burada hangi görevde kullanıldı dolaylı?
Tüblek Bu çocuk ileride iyi bir futbolcu olabilir derken ne zaman iyi bir futbolcu olabilirmiş ileride?
Tamam, bu zarf tüm reji görevinde kullanıldı ama şuradaki de daha leke aldığı için kesinlikle ben bunları yer yön zarfı diyemem ve tamlayan ve iyilik eki yer diye tanımlanan görevinde de kullanılabilir.
Arkadaşlar mesela dışarının gürültüsü beni rahatsız etti derken neyin gürültüsü?
Hemen buraya isim tamlama mı?
Sorusunu soruyorum.
Dışarının gürültüsü.
Burası birinci unsur, burası ikinci unsur.
Yani arkadaşlar birinci unsurun tamlayan dı, ikinci unsurun da tanımlanan dı.
Bakın tamlayan varlığın ikili aldı ve yer yol zarfı görevinden uzaklaştı.
Caddenin aşağısında seni bekliyorlar derken neyin aşağısı caddenin aşağısı tamlayan ve kaldı toplanan de ek aldığı belirtilen isim tamamlanmasıdır ve şurada sı iyilik ekini aldı ne kaynaştırma aldı daha da buldu bu hali.
Eki daldı burada dan oldu aşağıya ve dışarı kelimesi birinci cümlede tamlayan ikinci cümlede tamamlanan görevinde kullanıldı ve artık isimle işte arkadaşlar yani zarf değil.
Şimdi örnek sorumuza bakacak olursak aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer yön zarfı kullanılmıştır dedi.
Bak, kahveden içeriye girer girmez eski bir dostunu gördü.
Yoğun tipiden dışarıda göz gözü görmüyor.
Aradığınız adam yukarı mahallede oturuyor.
Ilerisi çıkmaz sokak gitmezseniz iyi olacak.
Çok sıkıştığı mız için biraz daha ileri gitmesini söyledim.
Şimdi bakıyoruz arkadaşlar ne demiş burada?
İçeriye girer girmez bak burada kaldı.
Burada hangi görevde kullanıldı ise yani zarf olmadı.
Adana git de dışarıda derken bakın evde bulunma hali kilo aldı.
O zaman burada da isim görevinde kullanıldı.
Aradığınız adam yukarı mahallede oturuyor derken tamam ek almadı ama şuradaki mahalle isim olduğu için arkadaşlar buradaki yukarı kelimesi sıfat görevinde kullanıldı.
Ilerisi çıkmaz sokak derken şuradaki si eki üyelik ikidir.
E üyelik eki de isme geldiğine göre deniz ışık akımda da isim görevinde kullanıldı.
Ama şuradaki ileri kelimesi ek kalmadı ve İleri'nin yanında Memo isim fiil eki var.
Yani ne var arkadaşlar fiil hepsi var.
Fiil ya da fiili kimsenin önüne gelirse ve ek almazsa bu bizim neyimiz oluyordu yer yon zaafımız oluyordu.
Yani cevabımız edirne oldu arkadaşlar yer yok zarf umuzda bu şekilde.