Evet arkadaşlar bu videomuzda da sözcükle anlam konusunu işleyeceğiz.
Bakın bu üniteye önem vermemiz gerekiyor.
Çünkü ÖSYM her sene iki ya da üç soru bu üniteden soru soruyor.
Biz arkadaşlar biz bu ünitemizde.
Gerçek anlam, mecaz, anlam, terim, anlam, çok anlamlılık, yansıma, sözcük, yan anlam gibi başlıklara bakacağız arkadaşlar.
Öncelikle gerçek anlama bakalım.
Şimdi arkadaşlar gerçek anlam 1.
Kelimenin sözlükteki ilk anlam mıdır?
Yani akla gelen ilk anlam gerçek anlamda arkadaşlar.
Gerçek anlam sorularda temel anlam olarakta karşımıza gelebilir.
O yüzden bu kısmı unutmuyoruz.
Bakın mesela.
Oysa bizi şikayet etmeyeceğine emindik.
Bakın bu kelimelerin hepsi aklıma gelen ilk anlamda kullanıldı.
Temel anlamda kullanıldı.
Temel anlamını kaybetmedi.
Kirazın içine hiç bilmediğim maddeler attı.
Evet kireç gerçek.
Evet gerçekten içine atıyorum.
Evet gerçekten madde atıyorum ve gerçekten atıyorum hiç bir şekilde temel anlamını kaybetmedi, sepetin her yerini kırmızıya boyadı.
Evet, gerçekten de sepetin her yerini kırmızıya boyamış olabilirim.
Bakın arkadaşlar yeni soru tarzı bu şekilde diyo ki bu parçadaki duman alınmış sözlerden hangisi gerçek anlamıyla yani temel anlamıyla kullanılmıştır diyor.
Şimdi bakalım sözcüklerin belirli alanlara göre kullanışı dil içinde bir takım kamplaşmalara yol açar.
Yol açmak.
Bir kere zaten arkadaşlar deyimdir.
Deyimler zaten hep mecaz anlam olur.
Gerçekten de yolu açmıyorum.
Gerçekten de sözcüklerin bir alanı yok genel dil içinde.
Bu kamplaşmalar, kamplaşma.
Zaten arkadaşlar mecaz anlamda kullanılmıştır.
Çünkü dil gerçek anlamda kamplaşmaya sebep olmaz ya da kamplaşma oluşmaz.
Bir dil içinde donmuş bir nitelik göstermez nitelik.
Evet olabilir, şu gerçek anlamı olabilir. Bu bir kalsın, sözcüklerin anlam ve kullanış alanı genişler, bu da gerçek anlamda genişler demek istemiyor arkadaşlar.
Fazla haşır demek istiyor.
O yüzden bu cümledeki gerçek anlamlı sözcük hangisidir?
Nitelik sözcüğüdür çünkü.
Gerçekten de dilin bir niteliği olabilir ama dolmuşun altını çizdiği de ve buna 4 deseydi buna biz mecaz anlam diyecektik.
Çünkü gerçek anlamda doğmuyor hangi kelimenin altını çizdiğini.
Önemi büyük arkadaşlar.
Diğer sorumuza gelelim burada da yukarıdaki dizeler de altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır diyor arkadaşlar.
Bakalım biliyorum kolay değil yaşamak.
Evet yaşamak gerçek anlam, gönül verip türkü söylemek yağ üstüne yani sevgili yıldız ışığında dolaşıp geceleri.
Yıldız gerçekten yıldız evet, gerçekten geceleri dolaşıyorum.
Gündüzleri gün ışığında ısınmak, yani güneşi kastediyor.
Bu da gerçek anlam arkadaşlar.
Ama gönül vermek bir deyimdir.
Gönül vermek, yani birini sevmek, birine aşık olmak demektir.
Ama ben gerçekten de aşık olduğum kişiye, gönlümü çıkarıp geline vermiyorum.
O yüzden arkadaşlar buradaki gönül vermek kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.
Yani gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
O yüzden bu soru kalıplarına dikkat ediyoruz.
Geldik arkadaşlar mecaz anlamı mecaz anlamın diğer adı değişmesidir.
Çok fazla karşımıza gelmez diğer adı ama yine de bilelim.
Şimdi gerçek anlam bir kelimenin akla gelen ilk anlam mıydı, sözlükteki ilk anlam mıydı?
Mecaz anlam ise arkadaşlar sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşıp yeni bir anlam kazanması demek.
Temel anlamından da uzaklaşıyor, anlatacağı ziyan anlamdan da uzaklaşıyor arkadaşlar.
Şimdi bakın bu sorumuza bakalım diyor ki.
Geçmek sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
Şimdi bu noktada arkadaşlar geçmek sözcüğünü, sözlük anlamını bizim bilmemiz gerekiyor. Ne demek?
Bir yerden başka bir yere gitmek ya da yer değiştirmek demek.
Arkadaşlar bakalım avcılardan kaçmış ceylan misali geçmiş daha dan da yoktur.
Duru şimdi bakın gerçek anlamda ben yer değiştiriyorum daha dan daha gidiyorum.
Belki hala o besteler çalınır.
Gemiler geçmeyen bir Umman'da.
Bakın burada da gemiler gerçek anlamda yer değiştiriyor.
İlla bir insanın olması gerekmiyor arkadaşlar.
Bir yerden başka bir yere gitmek veya yer değiştirmek ilk anlamı budur.
Garip geldik, garip gideriz, rafa koy evi barkı tek dudaktan dudağa geçsin.
Ölümsüz şarkı.
Evet, şarkı bir dudaktan çıkıp bir dudağa geçtiğinde burada gerçekten de yer değiştirdiği için gerçek anlamda kullanılmıştır arkadaşlar.
Ama şarkının altı çizilen şeyde ya da atıyorum dudaktan ın altı çizili neydi?
Soruya her zaman.
Hangi kelimenin altı çizilmiş ise ona göre bakacaksın.
Seni korkutacak geçtiğim yollar, arkandan gelecek ayak sesleri, ille altı çizilmesi gerekmiyor arkadaşlar burada zaten geçmek kelimesini vermiş bize.
O yüzden de cümlelerde geçmek sözcüğüne bakacağız.
Şimdi gerçekten de benim geçtiğim yollardan korkacaksın diyor.
Yürüdüğüm yolları kastediyor.
O yüzden bu da gerçek adamdır.
Balkan şehirlerinden geçerken çocukluğum her lahza bir alev gibi hasır etti.
Duyduğum burada gerçek anlamda çocukluğunun geçmesinden bahsetmiyor arkadaşlar.
Mecaz anlamdan bahsediyor çünkü çocukluğu ayaklanıp da gerçekten Balkan şehirlerini de ulaşamaz.
Burada her Slav bir alev gibi hasret de duyduğum derken burada bize neyi kastediyor, neyi anlatıyor, hüznünü, üzüntüsünü anlatıyor.
Yani.
Edi̇rne arkadaşlar mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
Bakın bu üniteye önem vermemiz gerekiyor.
Çünkü ÖSYM her sene iki ya da üç soru bu üniteden soru soruyor.
Biz arkadaşlar biz bu ünitemizde.
Gerçek anlam, mecaz, anlam, terim, anlam, çok anlamlılık, yansıma, sözcük, yan anlam gibi başlıklara bakacağız arkadaşlar.
Öncelikle gerçek anlama bakalım.
Şimdi arkadaşlar gerçek anlam 1.
Kelimenin sözlükteki ilk anlam mıdır?
Yani akla gelen ilk anlam gerçek anlamda arkadaşlar.
Gerçek anlam sorularda temel anlam olarakta karşımıza gelebilir.
O yüzden bu kısmı unutmuyoruz.
Bakın mesela.
Oysa bizi şikayet etmeyeceğine emindik.
Bakın bu kelimelerin hepsi aklıma gelen ilk anlamda kullanıldı.
Temel anlamda kullanıldı.
Temel anlamını kaybetmedi.
Kirazın içine hiç bilmediğim maddeler attı.
Evet kireç gerçek.
Evet gerçekten içine atıyorum.
Evet gerçekten madde atıyorum ve gerçekten atıyorum hiç bir şekilde temel anlamını kaybetmedi, sepetin her yerini kırmızıya boyadı.
Evet, gerçekten de sepetin her yerini kırmızıya boyamış olabilirim.
Bakın arkadaşlar yeni soru tarzı bu şekilde diyo ki bu parçadaki duman alınmış sözlerden hangisi gerçek anlamıyla yani temel anlamıyla kullanılmıştır diyor.
Şimdi bakalım sözcüklerin belirli alanlara göre kullanışı dil içinde bir takım kamplaşmalara yol açar.
Yol açmak.
Bir kere zaten arkadaşlar deyimdir.
Deyimler zaten hep mecaz anlam olur.
Gerçekten de yolu açmıyorum.
Gerçekten de sözcüklerin bir alanı yok genel dil içinde.
Bu kamplaşmalar, kamplaşma.
Zaten arkadaşlar mecaz anlamda kullanılmıştır.
Çünkü dil gerçek anlamda kamplaşmaya sebep olmaz ya da kamplaşma oluşmaz.
Bir dil içinde donmuş bir nitelik göstermez nitelik.
Evet olabilir, şu gerçek anlamı olabilir. Bu bir kalsın, sözcüklerin anlam ve kullanış alanı genişler, bu da gerçek anlamda genişler demek istemiyor arkadaşlar.
Fazla haşır demek istiyor.
O yüzden bu cümledeki gerçek anlamlı sözcük hangisidir?
Nitelik sözcüğüdür çünkü.
Gerçekten de dilin bir niteliği olabilir ama dolmuşun altını çizdiği de ve buna 4 deseydi buna biz mecaz anlam diyecektik.
Çünkü gerçek anlamda doğmuyor hangi kelimenin altını çizdiğini.
Önemi büyük arkadaşlar.
Diğer sorumuza gelelim burada da yukarıdaki dizeler de altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır diyor arkadaşlar.
Bakalım biliyorum kolay değil yaşamak.
Evet yaşamak gerçek anlam, gönül verip türkü söylemek yağ üstüne yani sevgili yıldız ışığında dolaşıp geceleri.
Yıldız gerçekten yıldız evet, gerçekten geceleri dolaşıyorum.
Gündüzleri gün ışığında ısınmak, yani güneşi kastediyor.
Bu da gerçek anlam arkadaşlar.
Ama gönül vermek bir deyimdir.
Gönül vermek, yani birini sevmek, birine aşık olmak demektir.
Ama ben gerçekten de aşık olduğum kişiye, gönlümü çıkarıp geline vermiyorum.
O yüzden arkadaşlar buradaki gönül vermek kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.
Yani gerçek anlamının dışında kullanılmıştır.
O yüzden bu soru kalıplarına dikkat ediyoruz.
Geldik arkadaşlar mecaz anlamı mecaz anlamın diğer adı değişmesidir.
Çok fazla karşımıza gelmez diğer adı ama yine de bilelim.
Şimdi gerçek anlam bir kelimenin akla gelen ilk anlam mıydı, sözlükteki ilk anlam mıydı?
Mecaz anlam ise arkadaşlar sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşıp yeni bir anlam kazanması demek.
Temel anlamından da uzaklaşıyor, anlatacağı ziyan anlamdan da uzaklaşıyor arkadaşlar.
Şimdi bakın bu sorumuza bakalım diyor ki.
Geçmek sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
Şimdi bu noktada arkadaşlar geçmek sözcüğünü, sözlük anlamını bizim bilmemiz gerekiyor. Ne demek?
Bir yerden başka bir yere gitmek ya da yer değiştirmek demek.
Arkadaşlar bakalım avcılardan kaçmış ceylan misali geçmiş daha dan da yoktur.
Duru şimdi bakın gerçek anlamda ben yer değiştiriyorum daha dan daha gidiyorum.
Belki hala o besteler çalınır.
Gemiler geçmeyen bir Umman'da.
Bakın burada da gemiler gerçek anlamda yer değiştiriyor.
İlla bir insanın olması gerekmiyor arkadaşlar.
Bir yerden başka bir yere gitmek veya yer değiştirmek ilk anlamı budur.
Garip geldik, garip gideriz, rafa koy evi barkı tek dudaktan dudağa geçsin.
Ölümsüz şarkı.
Evet, şarkı bir dudaktan çıkıp bir dudağa geçtiğinde burada gerçekten de yer değiştirdiği için gerçek anlamda kullanılmıştır arkadaşlar.
Ama şarkının altı çizilen şeyde ya da atıyorum dudaktan ın altı çizili neydi?
Soruya her zaman.
Hangi kelimenin altı çizilmiş ise ona göre bakacaksın.
Seni korkutacak geçtiğim yollar, arkandan gelecek ayak sesleri, ille altı çizilmesi gerekmiyor arkadaşlar burada zaten geçmek kelimesini vermiş bize.
O yüzden de cümlelerde geçmek sözcüğüne bakacağız.
Şimdi gerçekten de benim geçtiğim yollardan korkacaksın diyor.
Yürüdüğüm yolları kastediyor.
O yüzden bu da gerçek adamdır.
Balkan şehirlerinden geçerken çocukluğum her lahza bir alev gibi hasır etti.
Duyduğum burada gerçek anlamda çocukluğunun geçmesinden bahsetmiyor arkadaşlar.
Mecaz anlamdan bahsediyor çünkü çocukluğu ayaklanıp da gerçekten Balkan şehirlerini de ulaşamaz.
Burada her Slav bir alev gibi hasret de duyduğum derken burada bize neyi kastediyor, neyi anlatıyor, hüznünü, üzüntüsünü anlatıyor.
Yani.
Edi̇rne arkadaşlar mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
