Köşeli Ayraç-Tek Tırnak-Uzun Çizgi-Eğik Çizgi

Evet arkadaşlar noktalama işaretleri mize devam edelim neyden devam ediyoruz.
Köşeli ayraç dan devam ediyoruz.
Köşeli ayraç arkadaşlar şu şekilde gösterilir bakın ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda ayraç neydi arkadaşlar parantez de ayraç içinde ayraç ne demek mesela?
Bak.
Halikarnas Balıkçısı.
Şimdi ben Halikarnas Balıkçısı diğer adı Cevat Şakir Kabaağaçlı dır.
Doğum ve ölüm tarihini yazdım arkadaşlar.
Doğum ve ölüm tarihini yazarken bunu yay ayraç ile belirttim.
Yani parantez de belirttim ama ayraç içinde ayraç kullanmam gerektiği için ben bunun başına ve sonuna köşeli ayraç kullanırım.
Doğum tarihini parantez ile gösteririm.
Yani bunu parantez ile gösterip doğum tarihini yay ayraç da gösteremez.
Bu kısma dikkat ediyoruz ki zaten köşeli ayraç sınavda çok fazla çıkmaz.
Arkadaşlar kaynak olarak belirtilen kitap ve makalelerin cinsleri yani bibliyografya arkadaşlar yay, köşeli, ayraç da gösterilebilir.
Bakın Murat Akıncı diyor ya şunun soy adını köşeli ayraç da ben gösterebilirim.
Bu da çok fazla çıkan bir kısım değildir.
Eğik çizgiye bakacak olursak arkadaşlar yanyana yazılması gereken durumlarda mısraları arasında kullanılır.
Yani bu aslında arkadaşlar bir dörtlük dür.
Bakın mısra derken şunların her biri mısra sayılıyor.
Ben bu şiiri bu şiirin dörtlüsünü yan yana yazmak istediğimde bak birinci mısra yazarım.
Eğik çizgiyi kullanırım.
Eğik çizgi şu arkadaşlar.
İkinci mısra mı?
Yazdım kullandım.
Üçüncü mısra mı yazdım kullandım.
Dördüncü mısra mı yazdım en son ya da en başa eğik çizgi kullanmıyoruz.
Arkadaşlar sensin gökten gelen okları. Hedef birinci mısra.
Her yanım içi su dolu kabarcık, ikinci ısıran bulunmaz bu halden anlar bir ilim.
Üçüncü Mısır'a akıl.
Yırtık çuval, sökük, daracık dediğimde Arkadaşlar ne yaptım?
Şiiri ben yan yana yazdığımda aralarda eğik çizgi kullandım yine arkadaşlar.
Adres yazarken apartman numarasıyla daire numarası.
Bakın şunu kastediyorum ya da semt ile şehir, bakın semt ile şehir.
Bunu kastediyorum.
Ya da Van, Erciş.
Şöyle yazabiliriz arkadaşlar bakın ya da Zeytinburnu, İstanbul dediğimde ne yapıyorum ben bunu?
Arada eğik çizgi kullanıyorum.
Tarihlerin yazımında, yazım kuralları konusunda sorularında bu çıkıyor arkadaşlar.
Mesela ondört on bir 1999 diyor ya ben bunu arasında nokta kullanarak yazabilirim.
Ben ay, gün ve yıl arasına eğik çizgide koyabiliriz.
Aradaki ayı Romen rakamıyla da yazabilirim.
Arkadaşlar eğik çizgi tarihlerin yazımında gün, ay ve yıla gösteren sayıları birbirinden ayırmak için kullanılıyor yine arkadaşlar.
Eklerin farklı biçimlerini göstermek için de kullanabiliyorum.
Mesela da diyorum ya ben bunu nasıl kullandım, bu şekilde kullandım.
Ama bak bunu böyle yazıyorum da yazdım.
Eğik çizgi kullandım, daha yazdım şunu kastediyor arkadaşlar ya da Marksizm sizin diyor ya bir eğik çizgi kullanırsın.
Marksizm emeksiz zarf fiil ekini gösterirken, eklerin farklı biçimlerini gösterirken araya eğik çizgi kullanırım.
Yine arkadaşlar gene la adreslerinde de eğik çizgi kullanabiliyorum.
Uzun çizgiye bakacak olursak arkadaşlar uzun çizgiyi kısa çizgiyle karıştırıyoruz.
Uzun çizginin diğer adı arkadaşlar konuşma çizgisidir.
Tiyatro eserlerinde konuşanların isminden sonra mesela oteline diyor ya ben buraya uzun çizgi kullandım. Desdemona, Emilia mesela.
Ne yaptım?
Konuşanların adından sonra kullandım.
Bunu şöyle de yapabilirdik.
Otello dedim.
Ben Tamam mı Otello dedim, iki nokta üst üste koydum.
Buraya bir uzun çizgi koydum, hemen yatın diye devam ettim.
Yani şu şekilde de yazı bilirdim.
Konuşanın isminden sonra iki nokta koyup alta uzun çizgide koyabilirsiniz.
Konuşma çizgisi ya da konuşanların adından sonra iki oraya buraya bir iki nokta koymadan direkt olarak da yazabiliriz.
Ya da arkadaşlar satır başına alan kod, alınan konuşmaları başında isim olmasına gerek yok.
Nereye gezmek istersin?
Huzurlu olması yeterli.
Aklında bir yer yok mu?
Karadeniz Olabilir mesela.
Arkadaşlar buraya da ne koydum?
Uzun çizgi koydum, tek tırnak arkadaşlar.
Bu da karşınıza çok gelmez.
Ama yine de anlatalım.
Tırnak içinde verilen ve yeniden tırnak içine alınması gereken.
Hani ben mesela şuraya doğum ölüm tarihinde parantez açmıştım ya.
Mesela 96 diyorum şuraya.
Köşeli parantez açmıştım.
Burada da tırnak içine ben bir cümle aldıysa ve yeniden tırnak içine alınması gereken bir söz söylemişse ben bunu tek tırnak da gösteriyorum.
Bak tırnak içine aldım.
Ben dünyanın hemen her köşesini ve bütün güzel memleketleri gördüm.
Ama hep Benim Türkiyem bambaşka dedim.
Bak şuradaki kendi dediği ifadeyi de tırnak içine almak istedi.
Ama cümlenin başında ve sonunda tırnak olduğu için buraya ne koydu?
Tek tırnak koydu.
Arkadaşlar bunun da bu şekilde bir görevi vardır.
Sıkça Sorular Sorular

 

Köşeli Ayraç (Köşeli Parantez) Kullanımı

 

1. Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır.

Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazdı.

2. Kaynak olarak belirtilen kitap veya makalelerin künyelerine ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır.

Murat [Akıncı], Açıklamalı Edebiyat Terimleri, 1992.

3. Metin aktarmalarında, çevirilerde, alıntılarda çalışmayı yapanın eklediği sözler için kullanılır.

Eldem, Osmanlıda en önemli fark[ın], mezar taşının şeklinde ortaya çık[tığını] söyledikten sonra… (Hilmi Yavuz)


Tek Tırnak Kullanımı

 

1. Tırnak içinde verilen cümlenin içinde yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü, ibareyi belirtmek için kullanılır.

Edebiyat öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ gibisi var mı?” dedi ve Faruk Nafiz’in bu güzel şiirini okumaya başladı.

2. Yazılım dillerinde metinsel ifadeler değişkene atanırken Tek Tırnak içinde kullanılabilir.

ad_soyad = ‘Kemal Tahir’

print (’Hello World!’)


Uzun Çizgi (Konuşma Çizgisi) Kullanımı

1. Tiyatro eserlerinde konuşanların adından sonra konulur.

Sıtkı Bey — Kaleyi kurtarmak için daha güzel bir çare var. Gerçekten ölecek adam ister.

2. Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır.

Frankfurt’a gelene herkesin sorduğu şunlardır:

— Eski şehri gezdin mi?

— Rothschild’in evine gittin mi?

— Goethe’nin evini gezdin mi? (Ahmet Haşim)

UYARI: Konuşmalar tırnak içinde verildiğinde uzun çizgi kul­lanılmaz.


Eğik Çizgi Kullanımı

 

1. Dizelerin yan yana yazılması gereken durumlarda mısraların arasına konulur.

Sensin göklerden gelen oklara hedef / Her yanın içi su dolu kabarcık (Necip Fazıl Kısakürek)

2. Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasında ve semt ile şehir arasında kullanılır.

Hayat Sokak, no: 13/5 Merkezefendi/Denizli

3. Tarihlerin yazımında gün ay ve yılı ayırmak için kullanılır.

16/9/1967

4. URL Adreslerinde HTTP: ya da HTTPS: protokollerinden sonra çift eğik çizgi kullanılır.

https://kunduz.com

5. Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır.

-a /-e, -an /-en, -lık /-lik, -madan /-meden  vb.

6. Matematikte bölme işareti olarak kullanılır.

126/2=63

7. Fizik, matematik vb. alanlarda birimler arası orantıları gösterirken eğik çizgi araya boşluk konulmadan kullanılır.

m/s (metre/saniye)

Yazım Kuralları ve Noktalama İşaretleri
Noktalama İşaretleri 8 / 8
Köşeli Ayraç-Tek Tırnak-Uzun Çizgi-Eğik Çizgi
Köşeli Ayraç-Tek Tırnak-Uzun Çizgi-Eğik Çizgi