Kıtalar ve Okyanuslar

Herkese merhabalar.
Kunduz'un 6'ncı sınıf sosyal bilgiler dersi.
3'üncü Ünite Kıtalar ve Okyanuslar dersine hepiniz hoş geldiniz.
Bugün sizlerle beraber dünya üzerindeki kıta ve okyanuslara detaylı bir şekilde bakacağız.
Hemen başlayalım.
Öncelikle kıta kavramını öğrenmemiz gerekiyor.
Nedir bu kıta?
Kendine bağlı adalarla beraber çevresi sularla kaplı büyük kara parçalarına biz kıta diyoruz.
Sevgili arkadaşlar, dünyada bildiğimiz gibi yedi tane kıta var.
Bu yedi tane kıta, dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 29'unu kaplamaktadır.
Geri kalan yüzde 71'lik kısmıda su ve okyanuslar dan denizlerden oluşmaktadır.
Yani dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 29'u karlarla kıtalar ile kaplıdır.
Dünyada yedi tane kıta bulunmaktadır.
Hepiniz bilirsiniz diye düşünüyorum hemen.
Bunlara da bir bakalım.
Asya kıtası, Avrupa kıtası, Afrika kıtası, Kuzey Amerika kıtası, Güney Amerika kıtası, Avustralya ya da diğer bir adıyla Okyanusya kıtası ve tamamen buzlarla kaplı olan Antarktika kıtası dünyadaki yedi tane kıtalar.
Burada bazı özelliklere de değinmek gerekiyor.
Yüzölçümü yani toprak büyüklüğü en büyük ve en çok nüfusa sahip olan kıta Asya Kıtası dır.
Arkadaşlar dünyanın yaklaşık üçte biri zaten Asya kıtasında yaşamaktadır.
Bunu sadece Çin ve Hindistan'a bakarak bile anlayabilirsiniz.
Yaklaşık bir nokta yedi milyar nüfuslu Çin, yaklaşık bir buçuk milyar nüfuslu Hindistan zaten Asya kıtasını dünyanın en kalabalık kıtası haline getirmektedir.
En küçük kıta ise Avustralya kıtası olarak karşımıza çıkmaktadır.
Peki şunu da hatırlatalım Türkiye hangi kıtada yer almaktadır?
Arkadaşlar, Türkiye'nin iki kıta üzerinde toprakları bulunmaktadır.
Türkiye hem Asya hem de Avrupa kıtaları üzerinde yer almaktadır.
Bu konumumuz itibariyle dünyanın en önemli ülkeleri arasında yer almaktayız.
Büyük çoğunluğumuz Asya kıtasında, Marmara Denizi'nin öbür tarafındaki kısım ise Avrupa kıtasında yer almaktadır.
Üç tarafımız denizlerle çevrili, önemli bir ülkeyiz.
Okyanuslarda herhangi bir bağımız yoktur.
Okyanus kavramına değinecek olursak, yeryüzündeki derin ve geniş çukurları dolduran ve kıtaları birbirinden ayıran büyük su kütlelerini biz okyanus diyoruz.
Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde yetmiş biri sularla kaplıdır arkadaşlar.
Zaten yüzde 29'u da kayalarla kaplıydı.
Yani okyanuslar dünyanın büyük çoğunluğunu kaplamaktadır. Şimdi dünyada üç tane okyanus vardır.
Hangi okyanuslar?
Bir tanesi adından da anlaşılacağı üzere dünyanın en büyük okyanusu olan Büyük Okyanusu ya da diğer bir adıyla Pasifik Okyanusu.
Bir diğeri Atlas Okyanusu.
Diğer bir adıyla Atlantik Okyanusu.
Arkadaşlar, bir diğeri ise Hint Okyanusu olarak karşımıza çıkmaktadır.
İsterseniz yandaki haritada numaralarla birlikte hem kıtaları hem de okyanusları bir görelim.
Önce isterseniz okyanus sulardan başlayalım arkadaşlar.
Burada sizlere gösterdiğim bakın kırmızıyla şerit olarak çektiğim.
Dünyanın en batısı ve en doğusunda yer alan kısım Büyük Okyanus olarak karşımıza çıkmaktadır.
Atlantik Okyanusu dediğimiz Atlas Okyanusu ise Amerika, Kuzey Amerika ve Güney Amerika kıtaları ile Avrupa ve Afrika kıtaların arasında turuncu renkle işaret dediğim yer Atlantik Okyanusu olarak anılmaktadır.
Geçelim Hint Okyanusu'na.
Hindistan'ın hemen güneyinde yer alan ve sarı ila boyadığı kısım Hint Okyanusu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Şimdi kıtalara geçtiğimizde bakın yedi tane kıta mızın olduğunu görmüştük.
Burada kıtaların her birini renklerle göstermişler.
Bakın bir numaralı kıta yeşil, açık yeşil renkle gösterilen kıta neresidir?
Kuzey Amerika kıtası dır arkadaşlar.
Hemen devam edelim.
2 numara ile gösterilen koyu yeşille gösterilen yer hemen Kuzey Amerika'nın güneyinde yer alır.
O yüzden ne olarak anılmaktadır?
Güney Amerika Kıtası olarak anılmaktadır.
Üç numaraya geldiğimizde Türkiye burada bulunmakta arkadaşlar bir kısmı dünyadaki önemli kıtalardan bir tanesi olan Avrupa kıtası üç numara ile gösterilmiştir.
Dört numaraya geldiğimizde Kara Kıta ve dünyanın en eski kıtası olarak bilinen dört numaralı yer Afrika Kıtası olarak haritada gösterilmiştir.
Beş numaralı pembe ile gösterilen yer dünyanın en yüzölçümlü ve en nüfuslu gıdasıdır ve topraklarımızın büyük çoğunluğu bu kıtada dır.
Yani Asya kıtasından bahsediyoruz.
Altı numara ise dünyanın en küçük okyanusu olan özür dilerim en küçük kıtası olan Avustralya ya da diğer adıyla Okyanusya Kıtası dır ve yedi numara ise tamamen buzlarla kaplı Antarktika Kıtası olarak karşımıza çıkmaktadır.
Böylece harita üzerinde de kıtaları detaylı bir şekilde sizlerle görmüş olduk.
Yeryüzünde Yaşam
Dünyanın Neresindeyiz? 3 / 3
Kıtalar ve Okyanuslar
Kıtalar ve Okyanuslar