Fizik bilimine giriş konusu TYT Fizik dersi için çok önemli bir konu. Her sene muhakkak bu alanlarla ilgili sorular görüyoruz. Ayrıca, okul yazılıları için de önem teşkil ediyor. Bu yazı, Fizik Bilimine Giriş konu anlatımı başlığı altında; Fizik Nedir?, Bilim Nedir?, Fiziğin Alt Dalları, Fiziğin Diğer Disiplinlerle İlişkisi, Fiziksel Büyüklüklerin Sınıflandırılması, Bilimsel Araştırma Merkezleri gibi konularda bilgi vererek 9. Sınıfın ilk konusu olan Fizik Bilimine Giriş konusu ile ilgili kafandaki bütün soru işaretlerini giderecek.
Fizik Bilimine Giriş Konu Anlatımı
Fizik Nedir? Fiziğin Tanımı ve Önemi
Fizik nedir sorusunu cevaplamadan önce bilim kavramının ne olduğunu öğrenelim.
Bilim Nedir?
Evrendeki olguların ve olayların bir bölümünü ele alıp çeşitli yöntem ve deneylerle gerçeğe dayanarak birtakım yasalara ulaşan bilgi yolu, düzenli ve tutarlı bilgiler bütünüdür.
Şimdi Fizik kavramını tanımlayalım, olur ya Fizik biliminin tanımı aşağıdakilerden hangisi olabilir? diye bir soru gelirse!
Neden olmasın?
Size FİZİK desem bana ilk hangi bilim insanını söylersiniz?
Albert Einstein dediğinizi duyar gibiyim!
Peki Einstein‘ ın en ünlü denklemini yazın desem?
Hepinizin E = mc2 diye içinizden çığlık attığınızı duyar gibiyim.
Fizik; uzay, zaman, madde ve enerji arasındaki ilişkileri inceleyen, gözlem ve deneye dayalı uygulamalı bir bilim dalıdır.
Peki biraz düşünelim ve ilk başlarda doğa felsefesi olarak anılan Fizik Biliminin bu tanımı bize ne anlatıyor incelemeye çalışalım;
Günlük hayatın monotonluğundan sıyrılıp biraz çevremize odaklanırsak ve kendimize ilginç gördüğümüz, merak ettiğimiz olgulara cevap aramaya başlarsak nasıl bir yol izleyeceğiz ya da nereden öğreneceğiz?
Çevremizde gördüğümüz bir takım olgu ve olaylara bakalım;
Elimizden düşürmediğimiz adeta ona bağlı yaşadığımız telefonlar nasıl çalışıyor?
Olmazsa olmaz elektrik enerjisini hiç merak ettiniz mi? Bataryalar elektriği nasıl depoluyor?
Ya da navigasyon ile tatile gideceğiniz şehri neredeyse nokta atış yaparak nasıl oluyor da o küçük kutucuk gösteriyor hiç şaşırtmadı mı sizi ?
Peki otomobiller , uçaklar ya da hızlı trenler nasıl çalışıyor ilginizi çekmedi mi?
Uzatmadan şu basit soruyla bitireyim.
Kuzeniniz ile telefondan konuşuyorsunuz , bu size hiç garip gelmedi mi? Nasıl oluyor da sesimiz binlerce km öteye milisaniyeler içerisinde ulaşabiliyor ve iletişim sağlanabiliyor? Görüntülü konuşmadan bahsetmeyeceğim bile…
Bu şekilde binlerce soru sorabilir ve cevabını verebilirim. Çevremizde gördüğümüz bu olgulara bilim sayesinde cevap verebiliyorum. ?
Merak ettiğim enteresan olaylar eğer canlı ve canlıların yapısı, çevremizdeki bitki çeşitliliği, insanın iskelet yapısı vb. ile ilgili ise bilimin BİYOLOJİ odasını; kimyasal elementler, maddelerin ana yapıları, bileşikler vb. ile ilgili ise KİMYA odasını kullanıyorum. Bunların dışında eğer merak ettiğim Madde ve Enerji arasındaki ilişki ise o zaman BİLİM Otelindeki FİZİK
odasından tek kişilik yerimi ayırtıyorum. ?
Çevremde gördüğüm olgu ve olayların bir kısmını fizik bilimi sayesinde algılıyor, mantıklı açıklamalar yapabiliyorum. Gündelik hayatımızda fizik bilimini bu şekilde kullanıyoruz.
Şimdi artık sizi ilgilendiren yani ÖSYM bana buradan ne sorabilir konusunu incelemeye başlayalım.
1- Aşağıdakilerden hangisi fizik biliminin uğraş alanına girer?
2- Verilen bir olayı incelemek için bilimin hangi alt dalından yararlanılabilir?
3- Ya da bir konuşma metninde fiziğin ilgilenmediği birtakım olaylar veya olgular verilip fizik biliminin hangisi ile ilgilendiğini isteyebilir.
Kısacası fizik nedir bilirsek ÖSYM’nin topu nereye atacağının hiçbir önemi yok ?
Fizik biliminde edinilen bilgilerin özellikleri:
- Sınanabilir
- Yanlışlanabilir
- Sorgulanabilir
- Mutlak Değildir
Aşağıdaki formüldeki gibi kodlayarak aklımızda tutabiliriz:
Bir Fizikçi’nin sahip olması gereken özellikler:
- Hayal gücü gelişmiş
- Objektif
- Şüpheci
- Bağımsız
- Sabırlı
- Meraklı
Aşağıdaki formüldeki gibi kodlayarak aklımızda tutabiliriz:
Fizik bilimi insana neler katar?
- Mantıklı açıklamalar yapabilme özelliği
- Eleştiriye açık olma özelliği
- Bilimsel düşünebilme yeteneği
Aşağıdaki formüldeki gibi kodlayarak aklımızda tutabiliriz:
Fiziğin Alt Dalları
İnsan doğası gereği meraklı bir canlıdır. Çevresinde gördüğü her olgu ve olayı inceler ve araştırıp nedenlerini arar.
Bu ilk insandan günümüze kadar, bu şekilde süre gelmiştir. Ateşin icadından tekerleğin icadına, elektriğin icadından telefonun icadına kadar birçok buluşun altında yatan temel dürtü merak, anlama ve açıklama açlığıdır.
İlk başlarda tüm deney, gözlem ya da araştırmalara bilim deniyordu.
Daha sonra Matematik, Biyoloji , Kimya , Fizik … gibi dallara ayrıldı.
Peki bizi ilgilendiren FİZİK bilimi tek başına ele alınabilir mi?
Sürekli gelişen ve şu an dahi gelişmekte olan bilimin dallara ayrılması nasıl kaçınılmaz bir gerçek ise; Fizik Biliminin de dallara ayrılmamasını bekleyemezdik öyle değil mi? ?
Fiziğin Alt Dalları
- Katıhal Fiziği
- Kalem ucu, granit tencereler, akıllı kumaşlar, leke tutmayan duvar boyaları, hafızalı metaller, şarjlı piller, güneş pilleri…
- Mekanik
- Gezegen hareketleri, yanardağ patlamaları, rüzgar oluşumu, uçağın uçuşu, dalga hareketi, sesin oluşumu…
- Optik
- Teleskop, dürbün, fotoğraf makinesi, gözlük, büyüteç, mikroskop ve fiber optik kablolar…
- Elektromanyetizma
- Manyetizma; mıknatıslar, maddelerin manyetik özellikleri, manyetik alanlar…
- Atom Fiziği
- Kuantum bilgisayarlar, yapay zeka, 3D yazıcılar…
- Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği
- Savunma; uzay ve roket sanayisi, nükleer ve tıbbi atıkların arıtılması, güçlü lazer ışınlarının elde edilmesi…
- Nükleer Fizik
- Röntgen ışını (X ışınları), BT (Bilgisayarlı Tomografi), PET-CT (Pozitron emisyon tomografisi- bilgisayar tomografisi)…
- Termodinamik
- Rüzgar ve yağış şekilleri, ısıtma-soğutma sistemleri, yalıtım malzemeleri, besinlerden enerji elde edilmesi, süper iletkenler…
Fiziğin Diğer Disiplinlerle İlişkisi
- Kimya: Fizikokimya
- Biyoloji: Biyofizik
- Coğrafya: Yer kabuğunun hareketi, gelgit olayı, iklimlerin oluşumu…
- Matematik: Fiziksel ilkelerin matematiksel olarak ispatı
- Arkeoloji: Arkeolojide kazılarda bulunan eserlerin tarihi değerinin olup olmadığının ispatlanması ve yaşının hesaplanması
Müzik, sahne sanatları, sinema, görsel sanatlar, teknoloji, mühendislik, tıp, makine, inşaat, elektrik-elektronik, bilgisayar, yazılım, uzay, uçak, endüstri, genetik, jeoloji, cevher hazırlama ve mekatronik gibi mühendislik vb. bir çok alanda yapılan çalışmalarda fizik kanunları temel alınır.
Fiziksel Büyüklüklerin Sınıflandırılması
Temel Büyüklükler
Tek başına ifade edilen büyüklüklerdir. Kütle, ışık şiddeti, sıcaklık, akım şiddeti, madde miktarı, uzunluk ve zaman temel büyüklükler sınıfına girmektedir.
Türetilmiş Büyüklükler
Birden fazla temel büyüklüğün bir araya gelmesiyle oluşturulan büyüklükler türetilmiş büyüklükler olarak adlandırılmaktadır.
Vektörel Büyüklükler
Yön belirten büyüklüklerdir. Vektörel büyüklük örnekleri:
- Hız
- Yer değiştirme
- Konum
- Elektrik alan
- Manyetik alan
- Tork
- Kuvvet
- Ağırlık
Skaler Büyüklükler
Yön belirtmeyen büyüklüklerdir. Skaler büyüklük örnekleri:
- Sürat
- Alınan yol
- Uzunluk
- Alan
- Hacim
- Isı
- Özkütle
- İş
Fizik Bilimine Giriş – Bilimsel Araştırma Merkezleri
- TUBİTAK
- 1963’te kurulmuş olup açılımı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumudur.
- ASELSAN
- 1975 yılında TSK’nın haberleşme ihtiyacını karşılamak aamacı ile kurulmuştur.
- TAEK
- 1956’da kurulan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Nükleer Enerji ile ilgili faaliyetler yürütmektedir.
- NASA
- 1958’de kurulmuştur. Uzay çalışmaları, gezegen, uzay galaksileri hakkında çalışmalar yapmaktadır.
- CERN
- 1954’te kurulmuştur. Parçacık fiziği alanında çalışmalar yürütmektedir.
- ESA
- 1975’te Avrupa ülkelerinin uzay çalışmalarını bir araya getirmek için kurulmuştur.
Bilimsel Araştırmalarda Etik İlkelere Uyma
1- Etik değerlere sahip kişiler güvenilir, dürüst, saygılı, açık ve tarafsızdır.
2- Etik kurallara uyan araştırmacılar uydurmacı ve yanıltmacı olmayan, intihal (başka bir çalışmadan yapılan alıntıların bildirilmemesi) yapmayan, sözde yazarlık yapmayan, çalışmada yer alan diğer kişileri yok saymayan kişilerdir.
Bilimsel Araştırma Merkezlerinin Görevleri
1- Bilimi herkes için ulaşılabilir hale getirmek
2- Bilimsel çalışmalar yürütmek ve bu çalışmaları desteklemek
3- Bilimsel makaleler yazmak ve yayınlamak
4- Etik ilkelere uymak ve insanları bu ilkelere uymaları konusunda teşvik etmek
Fizik Bilimine Giriş Test
Fizik Bilimine Giriş konu anlatımımızın sonuna geldik! Fizik eğitmenimiz Burak Hoca, bu konuyla ilgili bilmen gereken temel bilgileri bu yazıda özetlemeye çalıştı.
Bilgileri, tanımları ve önemli tarihi gelişmeleri öğrendikten sonra, soruların içinde nasıl yer aldığını görmen gerekli. Fizik konu anlatımı yazımıza da göz attıktan sonra, kendi kaynaklarından sonra MEB Kaynaklarına da göz atmanı tavsiye ediyoruz. Dilersen konu anlatım yazımızın yanında Fiziğin Doğası Ders Notları yazımıza da göz atarak bu konu hakkındaki bilgilerini en üst seviyeye çıkarabilirsin. Fizik Bilimine Giriş konusunda örnek sorular görmek istersen Fiziğin Doğası Soruları sayfamızı da inceleyebilirsin. Konuyu pekiştirmen için ve netlerinin yükselmesi için sana yardımcı olacağını düşünüyoruz. Kunduz’da, alanında uzman Fizik eğitmenleri tarafından çözülen binlerce fizik bilimine giriş konulu soru yer alıyor. Bu soruları ve detaylı çözümlerini görmek istersen, aşağıdaki butona tıklayabilirsin!
☀️☀️☀️
Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.