Permütasyon, Kombinasyon, Faktöriyel, Olasılık gibi konular hem TYT hem de AYT Matematik’te önem taşıyor. Kunduz ekibinden Nurseli, bu yazıda Olasılık konu anlatımı için sana yardımcı oluyor:
Olasılık konusunu anlatmaya başlamadan önce, sana olasılıkla ilgili bahsetmek istediğim ilginç bir problem var. Bu problem Monty Hall problemi ya da paradoksu olarak da bilinir.
“Bir yarışma programında olduğunuzu ve üç kapıdan birini seçme hakkınız olduğunu varsayalım. Kapılardan birinin ardında bir araba, diğerlerinin ardında ise keçiler var. Kapılardan birini, diyelim ki 1’inciyi seçiyorsunuz ve kapıların ardında ne olduğunu bilen sunucu, diğer kapılardan birini, diyelim ki ardında keçi olan 3’üncüyü açıyor. Daha sonra size soruyor: “2. kapıyı seçmek ister misiniz?” Seçiminizi değiştirmek sizin yararınıza mıdır?”
Problemin cevabını düşündükten sonra bununla ilgili videomuzu yazımızın sonundaki linkten izleyebilirsin.? Şimdi olasılık soruları çözerken bize faydalı olabilecek tanımları keşfetme zamanı! ?
Olasılık Konu Anlatımı
Kesin Olay, İmkansız Olay, Örnek Uzay kavramları
- Olması imkansız olan bir olay varsa, yani olasılığı %0 ise, buna “imkansız olay” denir. Eğer, bir eylem mutlaka gerçekleşecek ise, yani olasılığı %100 ise, buna da “kesin olay” denir. Gayet kolay, öyle değil mi? ✔️
- Bir olay sonucunda da elde edilebilecek bütün sonuçları eleman kabul eden kümeye örnek uzay denir. E ile gösterilir. Bunu tüm ihtimallerin eleman olarak yazıldığı bir küme şeklinde düşünebilirsin.
Ayrık Olay & Bağımsız Olay
- Aynı anda gerçekleşme olasılığı olmayan ve kesişimleri boş küme olan olaylara ayrık olaylar denir, bağımsız olaylar da A ve B gibi iki olay olması durumunda, B olayının belli olup A olayının gerçekleşme ihtimalinde herhangi bir etkiye sahip değilse gerçekleşir. (Çiltaş, 2015).
Ayrık ve bağımsız olayları birbiriyle karıştırmayalım sakın! 🙂 Bu kavramlar genelde sık karıştırılan kavramlardır, unutmayın ki tanımları iyi bilmek sınavlarda soruları daha iyi anlamamızı sağlar. ?
Tanımları kafamızda daha netleştirmek için ayrık, ayrık olmayan, bağımlı ve bağımsız olaylara örnekler verelim.
- Bir madeni paranın atıldığında yazı ve tura gelme olasılığı -> Ayrık olay
- Bir zarın atıldığında tek sayı ve asal sayı gelme olasılığı -> Ayrık olmayan olaylar
- Bir zarın atıldığında asal sayı ve bir madeni paranın tura gelme olasılığı-> Bağımsız olaylar
- Bir torbada 2 yeşil, 1 kırmızı top vardır. Çekilen top geri atılmamak koşuluyla art arda çekilen 2 topun yeşil renk olması -> Bağımlı olaylar
Olasılık Soruları
Bu konuyu tam olarak anlamak için bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Çünkü konudaki temel kavramlar kısa ve öz gibi dursa da pek çok farklı soru tipi bulunuyor. Kunduz’a şu ana kadar sorulmuş binlerce Olasılık konulu sorudan birkaçı senin için burada!
OLASILIK
BASİT OLAYLARIN OALSILIKLARI
Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.
Referanslar:
- Sarıbaş, H. M. (2019). 6, 7 VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OLASILIKSAL AKIL YÜRÜTME DÜZEYLERİNİN CİNSİYET, SINIF SEVİYESİ VE MATEMATİK BAŞARISI AÇISINDAN İNCELENMESİ (Master’s thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
- “Monty Hall Problemi (3 Kapı Problemi).” Matematikciler.com, 4 Dec. 2014, https://www.matematikciler.com/monty-hall-problemi-3-kapi-problemi/.