Örneklendirme cümleleri.
Cümleyi daha anlaşılır kılmak için örnek verilmesi.
Adı üstünde zaten örneklendirme denir.
Örneklendirme cümlelerinde örnek olarak örneğin, şöyle ki.
mesela, gibi ifadeler kullanılabilir.
Bu ifadeler olmadan da örneklendirme yapılabilir.
Yani illaki bu ifadeleri bulmak zorunda değiliz.
Cümlemizin anlamından yola çıkarak orada da örneklendirme yapılıp yapılmadığını kavrayabiliriz.
Örneklerimize bakalım şimdi.
Yaz meyvelerini çok severim.
Mesela kiraz, karpuz, kavun en fazla tercih ettiklerimdir.
Burada mesela demiş ve örnekleri tek tek karşımıza sıralamış.
Bu cümlemize bakalım şimdi.
Ayşe Kulin'in birçok romanını okudum.
Adı Aylin.
Tutsak, Güneş, Dönüş ve daha başka romanları olduğunu da üç noktadan anlayabiliyoruz.
Şimdi burada mesela örneğin, şöyle ki, örnek olarak gibi bir ifade kullanmamış.
Fakat örnekleri şu şekilde sıralamış.
Adı Aylin demiş, Tutsak, Güneş demiş, Dönüş demiş ve daha birçok roman olduğunu da okuduğunda üç nokta ifadesinden anlayabiliyoruz.
Gereksiz alışveriş yapıyorsun.
Şöyle ki düğün ihtiyacın olmamasına rağmen bir ayakkabı daha aldı.
Gereksiz alışveriş yaptığını ne şekilde örneklerndirdi?
Gereksiz alışveriş yaptığını, ihtiyacı olmamasına rağmen bir ayakkabı daha almış olmasıyla örneklendirdi ve şöyle ki ifadesiyle de bunu pekiştirmiş oldu.
Bakalım şimdi bu örneğimizde soğuk kış günlerinde beslenmemize özellikle dikkat etmeliyiz.
Örneğin her gün sebze ve meyve yemeyi ihmal etmemeliyiz.
Örneğin demiş zaten ve örneğin de burada sıralandığını görüyoruz.
Evet, demek ki örneklendirme cümlelerinde örnekleme ait ifadeler yer alabilir.
Yer almasa da cümlemizde verilen örneklerden yola çıkarak o cümlenin örneklendirme cümlesi olduğunu kavrayan biliriz.
Benzetme cümleleri.
İki varlık, kavram, olay ya da durumun birbirlerine benzetilerek anlatıldığı cümlelerdir.
Benzetme cümlelerinde benzeyen, benzetilen ifadeleri karşımıza çıkacak.
Söz sanatlarından da benzetme olarak karşımıza çıkacak.
Yani benzetme taşıyan cümleler, benzetme cümleleri aynı zamanda söz sanatları konusunda karşınıza benzetme sanatı olarak karşımıza çıkacak.
İkisi de aynı şeyi ifade ediyor.
Sabahtan beri karınca gibi dolaşıyorsun.
Şimdi şurada karınca gibi ifadesine dikkat edelim.
Sen kişisinden bahsediyor.
Sen karınca gibi dolaşıyorsun.
Yani burada bir bu kişinin sen, sen kişisinin karıncaya benzetildiğini görüyoruz, o zaman burası ne çeşit bir cümle diyoruz artık?
Benzetme cümlesi, söz sanatı olarak da benzetme sanatı.
İkisi de aynı şeyi ifade eder.
Düşünmeden robot gibi söylenenleri yapıyoruz.
Yapıyoruz dediğine göre bizden bahsediyor.
Bizi neye benzetti, bizi robota benzetti.
Evet, o zaman burada yine bir benzetme cümlesinden bahsedebiliriz.
Bebeğin eli pamuk gibi yumuşacıktı.
Burada bebeğin eli neye benzetiliyor?
Pamuğa benzetilmiş, burada benzeyen benzetilen ifadesi.
Söz sanatlarına daha ayrıntılı bir biçimde bakacağız.
Ama bu cümleye biz artık ne diyoruz?
Benzetme cümlesi diyoruz.
Dediğim gibi aynı şey benzetme cümlesiyle söz sanatı olarak benzetme aynı şeydir, ikisi de birbirinden farklı, bağımsız şeyler.
Konular değil.
Deniz bugün çarşaf gibi dümdüz.
Deniz ve çarşaf arasında ne var bir benzetme durumumuz var, deniz çarşafa benzetilmiş, dümdüz olması dolayısıyla o zaman buraya biz ne diyoruz?
Benzetme cümlesi diyoruz.
Evet, söz sanatlarında dediğimiz gibi tekrar karşımıza çıkacak.
Cümleyi daha anlaşılır kılmak için örnek verilmesi.
Adı üstünde zaten örneklendirme denir.
Örneklendirme cümlelerinde örnek olarak örneğin, şöyle ki.
mesela, gibi ifadeler kullanılabilir.
Bu ifadeler olmadan da örneklendirme yapılabilir.
Yani illaki bu ifadeleri bulmak zorunda değiliz.
Cümlemizin anlamından yola çıkarak orada da örneklendirme yapılıp yapılmadığını kavrayabiliriz.
Örneklerimize bakalım şimdi.
Yaz meyvelerini çok severim.
Mesela kiraz, karpuz, kavun en fazla tercih ettiklerimdir.
Burada mesela demiş ve örnekleri tek tek karşımıza sıralamış.
Bu cümlemize bakalım şimdi.
Ayşe Kulin'in birçok romanını okudum.
Adı Aylin.
Tutsak, Güneş, Dönüş ve daha başka romanları olduğunu da üç noktadan anlayabiliyoruz.
Şimdi burada mesela örneğin, şöyle ki, örnek olarak gibi bir ifade kullanmamış.
Fakat örnekleri şu şekilde sıralamış.
Adı Aylin demiş, Tutsak, Güneş demiş, Dönüş demiş ve daha birçok roman olduğunu da okuduğunda üç nokta ifadesinden anlayabiliyoruz.
Gereksiz alışveriş yapıyorsun.
Şöyle ki düğün ihtiyacın olmamasına rağmen bir ayakkabı daha aldı.
Gereksiz alışveriş yaptığını ne şekilde örneklerndirdi?
Gereksiz alışveriş yaptığını, ihtiyacı olmamasına rağmen bir ayakkabı daha almış olmasıyla örneklendirdi ve şöyle ki ifadesiyle de bunu pekiştirmiş oldu.
Bakalım şimdi bu örneğimizde soğuk kış günlerinde beslenmemize özellikle dikkat etmeliyiz.
Örneğin her gün sebze ve meyve yemeyi ihmal etmemeliyiz.
Örneğin demiş zaten ve örneğin de burada sıralandığını görüyoruz.
Evet, demek ki örneklendirme cümlelerinde örnekleme ait ifadeler yer alabilir.
Yer almasa da cümlemizde verilen örneklerden yola çıkarak o cümlenin örneklendirme cümlesi olduğunu kavrayan biliriz.
Benzetme cümleleri.
İki varlık, kavram, olay ya da durumun birbirlerine benzetilerek anlatıldığı cümlelerdir.
Benzetme cümlelerinde benzeyen, benzetilen ifadeleri karşımıza çıkacak.
Söz sanatlarından da benzetme olarak karşımıza çıkacak.
Yani benzetme taşıyan cümleler, benzetme cümleleri aynı zamanda söz sanatları konusunda karşınıza benzetme sanatı olarak karşımıza çıkacak.
İkisi de aynı şeyi ifade ediyor.
Sabahtan beri karınca gibi dolaşıyorsun.
Şimdi şurada karınca gibi ifadesine dikkat edelim.
Sen kişisinden bahsediyor.
Sen karınca gibi dolaşıyorsun.
Yani burada bir bu kişinin sen, sen kişisinin karıncaya benzetildiğini görüyoruz, o zaman burası ne çeşit bir cümle diyoruz artık?
Benzetme cümlesi, söz sanatı olarak da benzetme sanatı.
İkisi de aynı şeyi ifade eder.
Düşünmeden robot gibi söylenenleri yapıyoruz.
Yapıyoruz dediğine göre bizden bahsediyor.
Bizi neye benzetti, bizi robota benzetti.
Evet, o zaman burada yine bir benzetme cümlesinden bahsedebiliriz.
Bebeğin eli pamuk gibi yumuşacıktı.
Burada bebeğin eli neye benzetiliyor?
Pamuğa benzetilmiş, burada benzeyen benzetilen ifadesi.
Söz sanatlarına daha ayrıntılı bir biçimde bakacağız.
Ama bu cümleye biz artık ne diyoruz?
Benzetme cümlesi diyoruz.
Dediğim gibi aynı şey benzetme cümlesiyle söz sanatı olarak benzetme aynı şeydir, ikisi de birbirinden farklı, bağımsız şeyler.
Konular değil.
Deniz bugün çarşaf gibi dümdüz.
Deniz ve çarşaf arasında ne var bir benzetme durumumuz var, deniz çarşafa benzetilmiş, dümdüz olması dolayısıyla o zaman buraya biz ne diyoruz?
Benzetme cümlesi diyoruz.
Evet, söz sanatlarında dediğimiz gibi tekrar karşımıza çıkacak.
