Manyetizma ve elektromanyetik indikçe M.
Sorularımıza devam ediyoruz.
Çoğunlukla su etrafında dönebilen çubuk, gösterildiği B manyetik alan içerisinde ok yönünde döndürülüyor.
Ix o arası iki volt olduğuna göre, o ilk chi çubuğunun uçları arasındaki gerilim kaç volt olur?
Şeklinde bir sorumuz öncelikle.
Örneğin o y arasını değerlendirelim.
Manyetik alan şu şekilde ifade edelim.
Şurası iyiye ek senemiz olsun.
Şurası XX senemiz olsun.
Şurası Z ekseni miz.
Görmüş olduğunuz gibi manyetik alan bize doğru.
Burada tam da yi ucundan çubuğu omuza döndürme yönündeki hız vektörü.
Şu şekilde yazacak olursak hız vektörü y yönünde.
O halde 4 parmağımızı manyetik alan, baş parmağımızı akımı akımdan akıma benzetecek şekilde hız vektörü dersek artı yükler ne tarafa doğru kuvvet hisseder.
Artı yükler.
Eeee.
Yine ucuna doğru kuvveti seçecek, o zaman eksik yüklemeler toplanacak o ucunda.
Aynı şekilde ICS için değerlendirme yapacak olursak aynısı da şurada gösteririm hemen yi.
Ix.
Z ekseni.
Biz manyetik alan çizgilerimiz yine sayfa düzeninden dışarı doğru bize doğru.
Bu sefer x ucunun hız vektörü çizecek olursak hız vektörünün eksi yönünde değilmidir?
Evet şurası eksiye yönü ve hız vektörü.
O halde dört parmak manyetik alan başparmak.
Hız vektörü gösterisi avuç içinin yönünü ne taraf olur?
Eksi ILS yönünde olur tabii ki.
O halde şu eksik si yönünde eksik yönde artı yükler kuvvet iseler.
O halde artı yükler x ucunu toplarken eksi yükler buraya toparlanır ve burada oluşan görmüş olduğunuz gibi yük lerimiz kutlandı.
Yani gerilim oluştu.
Ix O için yazıyorum.
Öncelikle manyetik alan burada oluşan.
Biz buna aynı zamanda indüksiyon, elektrik, motor kuvveti diyoruz.
Aynı zamanda burada oluşan gerilimi yazacak olursak, gerileme yazacak olursak bunun değeri iki volt muş ve iki volt. Şöyle ifade edeceğiz.
E dönme açısal hızları beraber döndükleri için dönme açısal hızları eşit.
Buradaki çubuğun şu kısmındaki boyuna l kadar dersem şurası üçlüye kadar olacak.
O halde manyetik alana doğru orantılı dönme, açısal hız ile doğru orantılıdır.
Dönen çubuğun dönme eksenine olan uzaklığı, çubuğun dönme eksene olan uzaklığının karesiyle yan.
Yani o esnada çubuğun Uzun'un kaleden doğru orantılı bölü iki şeklinde ifade ediyoruz.
Demek ki bizim bunu şöyle kısaca aklımızda kalması için söyleyebiliriz.
Dönen çubuklar da manyetik alan içerisinde oluşan elektro motor kuvveti, dik son motor veya da bavul kare içiyle ifade ediyoruz.
Demek ki bavul karadelik olunca iki volt oluyormuş.
Peki çubuğun diğer kalan kısmı?
O kısmı için konuşacak olursak yine b açısal hızımız aynı.
Yalnız çubuğu muzun boyu.
Burada üç lekenin karesini alırsak nolur dokuz ile kara yakalamış oluruz.
Böyle iki diyorum.
O halde bu ifade tam dokuz kat arttığına göre burası ne oldu?
18 volt olmuş oldu.
Demek ki çubuğun bu kısmı 18 volt.
Bu kızın zaten soru vermişti iki volt.
Yalnız bir şey dikkatinizi çekti mi?
Burada sanki iki tane pil varmış gibi ilk ucu artı şurası eksi, diğer o çubuğun şu kısmı eksi, şurası artı olan iki tane pil imiz olmuş gibi oldu.
Burası iki volt, burası 18 volt ise eksiye arasındaki potansiyel farkımız ne kadar olur, on altı volt olur şeklinde ifade edebiliriz.
Devam edelim.
L uzunluğundaki X cetveli görmüş olduğu gibi B manyetik alan içereceği de gibi çekiliyor.
Red direnç, yüzün oluşan akımın yönü ve şiddeti nasıl ifade?
Burada da oluşan akım indüksiyon akım olmuş olacak.
Manyetik alan vektörü görmüş olduğu gibi sayfa düzeninden bize doğru hız vektörü yine sağ elimizde dümdüz tutuyoruz. Bu sefer her zamanki normalde manyetik alan bulurken düz tel de ya da çemberde dedi.
90 derece elimizi gönderiyorduk.
Dört parmağından burada elimizi düz tutuyoruz.
Manyetik alan vektörü ile bize doğru hız vektörü artis yönünde.
O zaman artı yükler ne tarafa toparlanacak?
Çubuğun alt kısmı toplanacak.
X yükler buraya.
O halde sanki burada akımın yönü nereden nereye doğurduğu.
Pilin artık kutbundan eksi kutbuna doğru da artı kutbu Y olduğuna göre bir kere akımın yönü hangi yönde olacak?
Akımın yönü 1 yönünde olacak.
Peki biz akımı yazarken nasıl yazıyorduk?
Potansiyel fark böyle direnç şeklinde yazıldı.
Buradaki potansiyel farkımızı yazarken ki buna indüksiyon elektro motor kuvveti diyoruz.
Bunu aslında volt ile aynı şey.
Buradaki ifademiz manyetik alanın büyüklüğü, telin hızı ve telin uzunluğuyla doğru orantılı.
Ki henüz bunlar Lee kadar değil.
O zaman buradaki iyi takımız yazarken.
Kodlama açısından bavul bölü R diyorum.
Yani buradaki manyetik alanımızın büyüklüğünü bavul şeklinde ifade edebiliriz.
Manyetik alan, telin hızı ve telin uzunluğuyla doğru orantılı.
Evet 1 yönünde ve akımın şiddetini bu şekilde ifade edebiliriz.
Devam edelim.
Akım taşıyan anksiyete içinse tel çerçeve içerisinde manyetik alan oluşturur ve hangi yönde çekilirse iyi yönünde tel çerçeve bir akım oluşur ki burada oluşan akımla yine N akımı indüksiyon akımı olmuş olacak.
Çünkü neden indüksiyon akımı yani indüksiyon elektro motor kuvvetinin adı neden oluşur?
Şu yüzden oluşur.
Belirli bir zaman diliminde manyetik akının değişimiyle olur.
Biz buna ne diyoruz?
Manyetik akı diyoruz.
Manyetik akı neydi?
Manyetik alan çarpı o tel çerçevenin ya da yüzeyin alanı bölü zaman şeklinde. Bu indüksiyon çelik rotor kuvvetini ifade ediyoruz.
Yani artması ya da azalması, manyetik alanın artması ya da azalması ya da alanın değişip değişmesi biz de indüksiyon elektro motor kuvvetine sebep oluyor.
O halde buradaki eksiğe teli tel çerçeve içerisi de şu şekilde sayfa düzeninden içeri doğru bir manyetik alan oluşturuyor.
Eğer ki ben istiyorum ki bu tel çerçeve kendiliğinden şu yönde bir manyetik alan değişiminden ya da yüzey alan değişiminden şöyle bir indüksiyon akımı oluşsun istiyorum.
O halde bu akımın bu tel çerçeve oluşturacağı manyetik alan şu şekilde olur.
O halde demek ki biz indüksiyon elektro motor kuvveti neydi?
Sisteme ters çalışırdı.
O halde ben eksiye telinin burada oluşturduğu manyetik alanın değerini artırırsa, bu yönde bir indüksiyon akımı bunu azaltıcı yönde oluşmaya çalışacak.
O halde ben üç yönünde ya da 1 yönünde sistemi çekersen bu manyetik alan ne olur azalır.
Bu manyetik alan azalırsa, onu desteklemek için, onu desteklemek için, onu desteklemek için şu yönde bir indüksiyon akımı oluşur.
Ama ben ne istiyorum?
Şu beyaz kalemle yazdığım indüksiyon olmasını istiyorum.
O zaman 1 ve üç iptal oldu.
Yönünde çekersen zaten eksi yetene paralel olurum.
Manyetik alanda herhangi bir değişim oluşmaz ve indüksiyon oluşmaz.
İçi de gitti fakat 4 numara yönünde çekersen ben bu talimi yani çelik tel çerçeve yaklaştırır nolur.
İlk siye telinin oluşturduğu manyetik alan sayfa düzgün içeri doğru bu artmaya başlar.
O halde bu tel çerçeve üzerinde, bu tel çerçeve üzerinde manyetik alan bu şekilde artmaya başlarsa eğer, bu tel çerçeve ne yapacak?
Ters yönde ona bir indüksiyon oluşacak.
O halde akımın yönü gösterilen ok gibi olur ve bu artan manyetik alanı azaltıcı bir manyetik alan oluşturmayı hedefler. Tel çerçeve o halde biz ne diyeceğiz?
4 numaralı seçeneğimiz doğrudur diyeceğiz.
O zaman tel çerçeve bizi düz teninize yaklaştıracak.
Hız ki ok yönünde indüksiyon akım oluşsun.
Diğer bir diğer sorumuz ise bobin imizin etrafında görmüş olduğunuz gibi iletken dilimizi sarmış hız akımı artan x y doğru çıkıyor.
R usta ok yönünde çekilirse veya ustayı o yöne çekilirse hangileri doğrudur?
R Postayı ok yönünde çekersek, devredeki devredeki direncin büyüklüğünü olmuş olur, artmış olur.
E Potansiyelimiz sabit akım.
Böyle direnç dersem, direnç artarsa çok özür diliyorum.
Buradaki bizim matematiksel modelimiz neydi?
Var şeklinde ifade ediyordu.
Buradaki potansiyelimiz sabit.
Direncimiz artarsa akımın büyüklüğü azalır.
İşte bu noktada eğer bir bobin de akım azalıyor ya da artıyorsa bu binde öz indüksiyon emeğe kası oluşur.
Bu öz indüksiyon emeği kasın oluşma sebebi birim zamanda değişen akımıdır.
Akım değiştiği için artan bir akım varsa azaltıcı, azalan bir akım varsa artırıcı etki olur.
O zaman burada görmüş olduğunuz gibi akım azalacak, azalacak.
O azalan akım artırıcı bir etki oluşacağına göre akımın yönü şu şekilde devreyi tamamlayıp hangi yönde geliyor?
Şu an Y yönünde, Y yönünde görmüş oluyor.
Akım haz alıyorsa o zaman bu devre kendiliğinden yiye yönünde bir öz indüksiyon akımı oluşturur.
Biz bunu aynı zamanda Lorentz yasaları da diyoruz.
Artan akım azaltıcı, azalıp artan akım azaltıcı, azalan akım artırıcı etki oluşturur.
O halde ikinci öngörümüz doğru oldu diye yönde bir öz diksiyon akımı oluşur.
Devre akımı azalır demiş.
Onu biz zaten söyledik.
Burada ilk yönünde diksiyon, burada diksiyon oluşmaz.
Burada akım değişim var, indüksiyon manyetik akının değişimiyle olurdu.
Bu ifademiz de yanlış olmuş oldu.
Sorularımıza devam ediyoruz.
Çoğunlukla su etrafında dönebilen çubuk, gösterildiği B manyetik alan içerisinde ok yönünde döndürülüyor.
Ix o arası iki volt olduğuna göre, o ilk chi çubuğunun uçları arasındaki gerilim kaç volt olur?
Şeklinde bir sorumuz öncelikle.
Örneğin o y arasını değerlendirelim.
Manyetik alan şu şekilde ifade edelim.
Şurası iyiye ek senemiz olsun.
Şurası XX senemiz olsun.
Şurası Z ekseni miz.
Görmüş olduğunuz gibi manyetik alan bize doğru.
Burada tam da yi ucundan çubuğu omuza döndürme yönündeki hız vektörü.
Şu şekilde yazacak olursak hız vektörü y yönünde.
O halde 4 parmağımızı manyetik alan, baş parmağımızı akımı akımdan akıma benzetecek şekilde hız vektörü dersek artı yükler ne tarafa doğru kuvvet hisseder.
Artı yükler.
Eeee.
Yine ucuna doğru kuvveti seçecek, o zaman eksik yüklemeler toplanacak o ucunda.
Aynı şekilde ICS için değerlendirme yapacak olursak aynısı da şurada gösteririm hemen yi.
Ix.
Z ekseni.
Biz manyetik alan çizgilerimiz yine sayfa düzeninden dışarı doğru bize doğru.
Bu sefer x ucunun hız vektörü çizecek olursak hız vektörünün eksi yönünde değilmidir?
Evet şurası eksiye yönü ve hız vektörü.
O halde dört parmak manyetik alan başparmak.
Hız vektörü gösterisi avuç içinin yönünü ne taraf olur?
Eksi ILS yönünde olur tabii ki.
O halde şu eksik si yönünde eksik yönde artı yükler kuvvet iseler.
O halde artı yükler x ucunu toplarken eksi yükler buraya toparlanır ve burada oluşan görmüş olduğunuz gibi yük lerimiz kutlandı.
Yani gerilim oluştu.
Ix O için yazıyorum.
Öncelikle manyetik alan burada oluşan.
Biz buna aynı zamanda indüksiyon, elektrik, motor kuvveti diyoruz.
Aynı zamanda burada oluşan gerilimi yazacak olursak, gerileme yazacak olursak bunun değeri iki volt muş ve iki volt. Şöyle ifade edeceğiz.
E dönme açısal hızları beraber döndükleri için dönme açısal hızları eşit.
Buradaki çubuğun şu kısmındaki boyuna l kadar dersem şurası üçlüye kadar olacak.
O halde manyetik alana doğru orantılı dönme, açısal hız ile doğru orantılıdır.
Dönen çubuğun dönme eksenine olan uzaklığı, çubuğun dönme eksene olan uzaklığının karesiyle yan.
Yani o esnada çubuğun Uzun'un kaleden doğru orantılı bölü iki şeklinde ifade ediyoruz.
Demek ki bizim bunu şöyle kısaca aklımızda kalması için söyleyebiliriz.
Dönen çubuklar da manyetik alan içerisinde oluşan elektro motor kuvveti, dik son motor veya da bavul kare içiyle ifade ediyoruz.
Demek ki bavul karadelik olunca iki volt oluyormuş.
Peki çubuğun diğer kalan kısmı?
O kısmı için konuşacak olursak yine b açısal hızımız aynı.
Yalnız çubuğu muzun boyu.
Burada üç lekenin karesini alırsak nolur dokuz ile kara yakalamış oluruz.
Böyle iki diyorum.
O halde bu ifade tam dokuz kat arttığına göre burası ne oldu?
18 volt olmuş oldu.
Demek ki çubuğun bu kısmı 18 volt.
Bu kızın zaten soru vermişti iki volt.
Yalnız bir şey dikkatinizi çekti mi?
Burada sanki iki tane pil varmış gibi ilk ucu artı şurası eksi, diğer o çubuğun şu kısmı eksi, şurası artı olan iki tane pil imiz olmuş gibi oldu.
Burası iki volt, burası 18 volt ise eksiye arasındaki potansiyel farkımız ne kadar olur, on altı volt olur şeklinde ifade edebiliriz.
Devam edelim.
L uzunluğundaki X cetveli görmüş olduğu gibi B manyetik alan içereceği de gibi çekiliyor.
Red direnç, yüzün oluşan akımın yönü ve şiddeti nasıl ifade?
Burada da oluşan akım indüksiyon akım olmuş olacak.
Manyetik alan vektörü görmüş olduğu gibi sayfa düzeninden bize doğru hız vektörü yine sağ elimizde dümdüz tutuyoruz. Bu sefer her zamanki normalde manyetik alan bulurken düz tel de ya da çemberde dedi.
90 derece elimizi gönderiyorduk.
Dört parmağından burada elimizi düz tutuyoruz.
Manyetik alan vektörü ile bize doğru hız vektörü artis yönünde.
O zaman artı yükler ne tarafa toparlanacak?
Çubuğun alt kısmı toplanacak.
X yükler buraya.
O halde sanki burada akımın yönü nereden nereye doğurduğu.
Pilin artık kutbundan eksi kutbuna doğru da artı kutbu Y olduğuna göre bir kere akımın yönü hangi yönde olacak?
Akımın yönü 1 yönünde olacak.
Peki biz akımı yazarken nasıl yazıyorduk?
Potansiyel fark böyle direnç şeklinde yazıldı.
Buradaki potansiyel farkımızı yazarken ki buna indüksiyon elektro motor kuvveti diyoruz.
Bunu aslında volt ile aynı şey.
Buradaki ifademiz manyetik alanın büyüklüğü, telin hızı ve telin uzunluğuyla doğru orantılı.
Ki henüz bunlar Lee kadar değil.
O zaman buradaki iyi takımız yazarken.
Kodlama açısından bavul bölü R diyorum.
Yani buradaki manyetik alanımızın büyüklüğünü bavul şeklinde ifade edebiliriz.
Manyetik alan, telin hızı ve telin uzunluğuyla doğru orantılı.
Evet 1 yönünde ve akımın şiddetini bu şekilde ifade edebiliriz.
Devam edelim.
Akım taşıyan anksiyete içinse tel çerçeve içerisinde manyetik alan oluşturur ve hangi yönde çekilirse iyi yönünde tel çerçeve bir akım oluşur ki burada oluşan akımla yine N akımı indüksiyon akımı olmuş olacak.
Çünkü neden indüksiyon akımı yani indüksiyon elektro motor kuvvetinin adı neden oluşur?
Şu yüzden oluşur.
Belirli bir zaman diliminde manyetik akının değişimiyle olur.
Biz buna ne diyoruz?
Manyetik akı diyoruz.
Manyetik akı neydi?
Manyetik alan çarpı o tel çerçevenin ya da yüzeyin alanı bölü zaman şeklinde. Bu indüksiyon çelik rotor kuvvetini ifade ediyoruz.
Yani artması ya da azalması, manyetik alanın artması ya da azalması ya da alanın değişip değişmesi biz de indüksiyon elektro motor kuvvetine sebep oluyor.
O halde buradaki eksiğe teli tel çerçeve içerisi de şu şekilde sayfa düzeninden içeri doğru bir manyetik alan oluşturuyor.
Eğer ki ben istiyorum ki bu tel çerçeve kendiliğinden şu yönde bir manyetik alan değişiminden ya da yüzey alan değişiminden şöyle bir indüksiyon akımı oluşsun istiyorum.
O halde bu akımın bu tel çerçeve oluşturacağı manyetik alan şu şekilde olur.
O halde demek ki biz indüksiyon elektro motor kuvveti neydi?
Sisteme ters çalışırdı.
O halde ben eksiye telinin burada oluşturduğu manyetik alanın değerini artırırsa, bu yönde bir indüksiyon akımı bunu azaltıcı yönde oluşmaya çalışacak.
O halde ben üç yönünde ya da 1 yönünde sistemi çekersen bu manyetik alan ne olur azalır.
Bu manyetik alan azalırsa, onu desteklemek için, onu desteklemek için, onu desteklemek için şu yönde bir indüksiyon akımı oluşur.
Ama ben ne istiyorum?
Şu beyaz kalemle yazdığım indüksiyon olmasını istiyorum.
O zaman 1 ve üç iptal oldu.
Yönünde çekersen zaten eksi yetene paralel olurum.
Manyetik alanda herhangi bir değişim oluşmaz ve indüksiyon oluşmaz.
İçi de gitti fakat 4 numara yönünde çekersen ben bu talimi yani çelik tel çerçeve yaklaştırır nolur.
İlk siye telinin oluşturduğu manyetik alan sayfa düzgün içeri doğru bu artmaya başlar.
O halde bu tel çerçeve üzerinde, bu tel çerçeve üzerinde manyetik alan bu şekilde artmaya başlarsa eğer, bu tel çerçeve ne yapacak?
Ters yönde ona bir indüksiyon oluşacak.
O halde akımın yönü gösterilen ok gibi olur ve bu artan manyetik alanı azaltıcı bir manyetik alan oluşturmayı hedefler. Tel çerçeve o halde biz ne diyeceğiz?
4 numaralı seçeneğimiz doğrudur diyeceğiz.
O zaman tel çerçeve bizi düz teninize yaklaştıracak.
Hız ki ok yönünde indüksiyon akım oluşsun.
Diğer bir diğer sorumuz ise bobin imizin etrafında görmüş olduğunuz gibi iletken dilimizi sarmış hız akımı artan x y doğru çıkıyor.
R usta ok yönünde çekilirse veya ustayı o yöne çekilirse hangileri doğrudur?
R Postayı ok yönünde çekersek, devredeki devredeki direncin büyüklüğünü olmuş olur, artmış olur.
E Potansiyelimiz sabit akım.
Böyle direnç dersem, direnç artarsa çok özür diliyorum.
Buradaki bizim matematiksel modelimiz neydi?
Var şeklinde ifade ediyordu.
Buradaki potansiyelimiz sabit.
Direncimiz artarsa akımın büyüklüğü azalır.
İşte bu noktada eğer bir bobin de akım azalıyor ya da artıyorsa bu binde öz indüksiyon emeğe kası oluşur.
Bu öz indüksiyon emeği kasın oluşma sebebi birim zamanda değişen akımıdır.
Akım değiştiği için artan bir akım varsa azaltıcı, azalan bir akım varsa artırıcı etki olur.
O zaman burada görmüş olduğunuz gibi akım azalacak, azalacak.
O azalan akım artırıcı bir etki oluşacağına göre akımın yönü şu şekilde devreyi tamamlayıp hangi yönde geliyor?
Şu an Y yönünde, Y yönünde görmüş oluyor.
Akım haz alıyorsa o zaman bu devre kendiliğinden yiye yönünde bir öz indüksiyon akımı oluşturur.
Biz bunu aynı zamanda Lorentz yasaları da diyoruz.
Artan akım azaltıcı, azalıp artan akım azaltıcı, azalan akım artırıcı etki oluşturur.
O halde ikinci öngörümüz doğru oldu diye yönde bir öz diksiyon akımı oluşur.
Devre akımı azalır demiş.
Onu biz zaten söyledik.
Burada ilk yönünde diksiyon, burada diksiyon oluşmaz.
Burada akım değişim var, indüksiyon manyetik akının değişimiyle olurdu.
Bu ifademiz de yanlış olmuş oldu.