Merhaba arkadaşlar.
Organik kimyaya devam ediyoruz.
Bu dersimizde Lewis formülünü yazmayı hatırlatacağım arkadaşlar sizlere.
Normalde bu konuyu önceden biliyorsunuz.
Organik bileşiklerde Lewis formülü nasıl yazılır hep birlikte bakalım arkadaşlar.
Şimdi Lewis formülünü yazarken hatırladığınız üzere biz elementlerin değerlik elektron sayısına bakıyorduk ve değerlik elektron sayısı kadar elementin yanına nokta koyuyorduk. Yani hidrojen 1A grubunda olduğu için hidrojeni alıp yanına 1 tane nokta koyarım.
Kalsiyum 2A'da olduğu için kalsiyumun yanına 2 tane nokta ama ilk önce dört bir yana koyacaktım noktaları.
O yüzden tek tek böyle ayırıyorum.
Bor 3A'da.
O zaman 3 tane nokta.
Karbon 4A'da.
O zaman bu şekilde dört tane nokta koyarım.
Azot 5A'da. yapılarını böyle yazıyoruz arkadaşlar. Bu atomlarda Lewis.
Peki birde bağ kapasitesi var.
Hazır buradayken hemen onu da söylelim. Şimdi bağ kapasitesi dediğimiz atomun yapabileceği bağ sayısı.
Peki ne kadar olur ?
Tekli olan nokta kadar olur arkadaşlar. Lewis yapısını yazdığımda kaç tane tekli nokta kaldıysa atomun bağ kapasitesi o kadardır diyoruz.
Yani hemen açıklayayım.
Burada 1 tane nokta kaldığı için bağ kapasitemiz o zaman 1 bağ.
Burada 2 tane bağ, burada 3 tane bağ vardır arkadaşlar.
3 bağ yapar. Karbon, 4 tane tekli nokta var.
4 bağ.
Azot bakın Tekli bağlar şu 3'ü.
O zaman azot ne yapar ?
3 bağ yapar.
5A'da olan bir element 3 tane bağ yapar diyorum.
Oksijene bakın.
Bu çiftli olanları almıyorum.
Tekli olanlara bakıyorum.
O zaman bağ kapasitesi 2'dir diyorum.
Flora bakıyorum, O zaman 1 bağ yapar diyorum.
Neonda da zaten hepsi çiftli olduğu için o da bağ yapmaz diyoruz.
Bu sırada helyumun Lewis yapısını yazalım.
Helyumun Lewis yapısı bu mudur yoksa bu şekilde midir ?
Arkadaşlar helyumun Lewis yapısı bu şekilde değil.
Böyle olursa sanki 2A grubunda gibi olur. Sanki 2 tane bağ yapacakmış gibi ama helyum biliyoruz ki 8A grubunda ve bağ yapmaz.
2 nokta olacak ama 2 nokta birbirine eşleşmiş yani bağ yapmayacak konumda olması lazım.
Bu birinci notum. İkinci notum ise atomlar bileşik yaparlarken kendilerini soygaza benzetirler.
Bunun içinde son yörüngelerini soygaza benzetirken bir isim veririz biz onlara.
Dublete ulaştı veya oktete ulaştı ifadesini kullanırız.
Oktet 8'dir arkadaşlar. Değerlik elektron sayısı eğer 8'e tamamlanıyorsa biz buna oktete ulaşma deriz.
Bir atomun değerlik elektron sayısını 8'e tamamlamasıdır.
Dublet kuralı ise bir atomun değerlik elektron sayısını gibi 2'ye tamamlıyorsa biz buna dublete ulaşma diyeceğiz.
Şimdi bakalım.
Suyu vermişim.
Suyu verdiğimde dikkat ederseniz bağlayıcı ve bağlayıcı olmayan elektronlardan bahsediyorum.
Bağ yapmayan elektronlar, bağlayıcı olmayan elektronlar.
Biz bunlara ortaklanmamış diyoruz.
Ortaklanmamış elektron.
Burada ise bakın bağ yapıcılar var yani bağlayıcı elektronlar.
Yani ortaklanmış olarak karşımıza gelir.
Ortaklanmış elektron.
Şimdi devam ediyorum arkadaşlar.
Birkaç tane bileşiğimizin Lewis formülünü nasıl yazacağız ilk önce ona bakalım.
Şimdi sevgili arkadaşlar ilk önce bence çizgi halini yazalım, daha sonra Lewis'e geçelim.
Karbon 4A'da.
4A'da ise, karbon bağ yapar.
Şunu da burada söyleyelim hemen.
6A'da ise oksijen, o zaman 2 tane bağ yapıyordu.
Genel olarak bunları çıkarttım.
Şimdi bakın karbon ve hidrojen.
Bağ sayısı fazla olanı ortaya yazıyorum. Karbon 4 tane bağ yapıyor, hidrojen tekli bağ yapıyor.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra bakın CH4 yapısının çizgi halini yazdım.
Daha sonra bunu Lewis'e çeviriyorum.
Nasıl yapıyorum ?
Karbon. Her bir çizgi iki tane noktadan oluşur. Şöyle biraz daha aşağı ineyim arkadaşlar.
Bakın şimdi şu şekilde bir bağ yaptım.
Şuraya yazdım, sonra şöyle yazıyorum.
Gördüğünüz gibi her bir çizgiye 2 tane nokta koyuyorum.
C2H6'ya geldiğim zaman hemen devam ediyorum.
İlk önce normal çizgi halini yazıyorum.
Diyorum ki 2 karbonu birbirine bağlarım.
Organik bileşikleri yazarken öyle yazıyoruz.
Sonra hidrojenler diyorum buna bağlıdır zaten.
2 karbon olduğu zaman hidrojenleri eşit dağıtın hiçbir sorun yok.
3 tane bir tarafta, 3 tane bir tarafta.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra arkadaşlar ben artık Lewis yapısını yazabilirim. Şu anki Lewis değil.
Lewis'te biz noktaları kullanıyoruz.
Hemen şimdi Lewis'e geçelim. Şimdi arkadaşlarım isterseniz şöyle bunun üzerinde hemen yapalım.
Hemen Lewis'e geçiyorum.
Böyle sizler için daha da kolay olacaktır.
Her bir çizgiye iki tane nokta koyuyorum ve ben bu şekilde Lewis yapısını yazmış oluyorum.
Bu yöntemi tavsiye ederim. C2H4'e bakalım şimdi.
Bu bileşiği nasıl yazacağım acaba ?
2 tane karbonu birbirine bağlıyorum. Hidrojenler eşit bir şekilde dağıtılıyor. Burada da 2 hidrojen.
Şimdi C2H4 oldu ama bağ sayısı tam değil.
Karbonun bağ sayısına baktığınızda üç tane bağ yapar, 1 tane eksik. O zaman şöyle yaparsak 4 oldu.
Gördüğünüz gibi her 1 çizgiye ben 2 tane nokta koyuyorum ve bu şekilde Lewis yapısını C2H4'ün tamamlamış oluyorum.
Peki C2H2, nasıl yazarım ?
Yine karbonları alıyorum, birbirine bağlıyorum ve her birine birer tane hidrojen ekliyorum.
Bakın C2H2'yi yazdım.
Bağ sayısına bakıyorum.
Karbon 2 bağ yapmış ve karbon 4 bağ yapması lazım.
Gördüğünüz gibi dörde tamamladım.
Şimdi sevgili arkadaşlarım her bir çizgiye iki tane nokta yazıyorum. Bu da C2H2 bileşiğimizin Lewis yapısıdır diyoruz.
Evet arkadaşlar bu dersimizi bu şekilde sonlandırıyoruz.
Bundan sonraki derste görüşmek üzere.
Hoşça kalın.
Organik kimyaya devam ediyoruz.
Bu dersimizde Lewis formülünü yazmayı hatırlatacağım arkadaşlar sizlere.
Normalde bu konuyu önceden biliyorsunuz.
Organik bileşiklerde Lewis formülü nasıl yazılır hep birlikte bakalım arkadaşlar.
Şimdi Lewis formülünü yazarken hatırladığınız üzere biz elementlerin değerlik elektron sayısına bakıyorduk ve değerlik elektron sayısı kadar elementin yanına nokta koyuyorduk. Yani hidrojen 1A grubunda olduğu için hidrojeni alıp yanına 1 tane nokta koyarım.
Kalsiyum 2A'da olduğu için kalsiyumun yanına 2 tane nokta ama ilk önce dört bir yana koyacaktım noktaları.
O yüzden tek tek böyle ayırıyorum.
Bor 3A'da.
O zaman 3 tane nokta.
Karbon 4A'da.
O zaman bu şekilde dört tane nokta koyarım.
Azot 5A'da. yapılarını böyle yazıyoruz arkadaşlar. Bu atomlarda Lewis.
Peki birde bağ kapasitesi var.
Hazır buradayken hemen onu da söylelim. Şimdi bağ kapasitesi dediğimiz atomun yapabileceği bağ sayısı.
Peki ne kadar olur ?
Tekli olan nokta kadar olur arkadaşlar. Lewis yapısını yazdığımda kaç tane tekli nokta kaldıysa atomun bağ kapasitesi o kadardır diyoruz.
Yani hemen açıklayayım.
Burada 1 tane nokta kaldığı için bağ kapasitemiz o zaman 1 bağ.
Burada 2 tane bağ, burada 3 tane bağ vardır arkadaşlar.
3 bağ yapar. Karbon, 4 tane tekli nokta var.
4 bağ.
Azot bakın Tekli bağlar şu 3'ü.
O zaman azot ne yapar ?
3 bağ yapar.
5A'da olan bir element 3 tane bağ yapar diyorum.
Oksijene bakın.
Bu çiftli olanları almıyorum.
Tekli olanlara bakıyorum.
O zaman bağ kapasitesi 2'dir diyorum.
Flora bakıyorum, O zaman 1 bağ yapar diyorum.
Neonda da zaten hepsi çiftli olduğu için o da bağ yapmaz diyoruz.
Bu sırada helyumun Lewis yapısını yazalım.
Helyumun Lewis yapısı bu mudur yoksa bu şekilde midir ?
Arkadaşlar helyumun Lewis yapısı bu şekilde değil.
Böyle olursa sanki 2A grubunda gibi olur. Sanki 2 tane bağ yapacakmış gibi ama helyum biliyoruz ki 8A grubunda ve bağ yapmaz.
2 nokta olacak ama 2 nokta birbirine eşleşmiş yani bağ yapmayacak konumda olması lazım.
Bu birinci notum. İkinci notum ise atomlar bileşik yaparlarken kendilerini soygaza benzetirler.
Bunun içinde son yörüngelerini soygaza benzetirken bir isim veririz biz onlara.
Dublete ulaştı veya oktete ulaştı ifadesini kullanırız.
Oktet 8'dir arkadaşlar. Değerlik elektron sayısı eğer 8'e tamamlanıyorsa biz buna oktete ulaşma deriz.
Bir atomun değerlik elektron sayısını 8'e tamamlamasıdır.
Dublet kuralı ise bir atomun değerlik elektron sayısını gibi 2'ye tamamlıyorsa biz buna dublete ulaşma diyeceğiz.
Şimdi bakalım.
Suyu vermişim.
Suyu verdiğimde dikkat ederseniz bağlayıcı ve bağlayıcı olmayan elektronlardan bahsediyorum.
Bağ yapmayan elektronlar, bağlayıcı olmayan elektronlar.
Biz bunlara ortaklanmamış diyoruz.
Ortaklanmamış elektron.
Burada ise bakın bağ yapıcılar var yani bağlayıcı elektronlar.
Yani ortaklanmış olarak karşımıza gelir.
Ortaklanmış elektron.
Şimdi devam ediyorum arkadaşlar.
Birkaç tane bileşiğimizin Lewis formülünü nasıl yazacağız ilk önce ona bakalım.
Şimdi sevgili arkadaşlar ilk önce bence çizgi halini yazalım, daha sonra Lewis'e geçelim.
Karbon 4A'da.
4A'da ise, karbon bağ yapar.
Şunu da burada söyleyelim hemen.
6A'da ise oksijen, o zaman 2 tane bağ yapıyordu.
Genel olarak bunları çıkarttım.
Şimdi bakın karbon ve hidrojen.
Bağ sayısı fazla olanı ortaya yazıyorum. Karbon 4 tane bağ yapıyor, hidrojen tekli bağ yapıyor.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra bakın CH4 yapısının çizgi halini yazdım.
Daha sonra bunu Lewis'e çeviriyorum.
Nasıl yapıyorum ?
Karbon. Her bir çizgi iki tane noktadan oluşur. Şöyle biraz daha aşağı ineyim arkadaşlar.
Bakın şimdi şu şekilde bir bağ yaptım.
Şuraya yazdım, sonra şöyle yazıyorum.
Gördüğünüz gibi her bir çizgiye 2 tane nokta koyuyorum.
C2H6'ya geldiğim zaman hemen devam ediyorum.
İlk önce normal çizgi halini yazıyorum.
Diyorum ki 2 karbonu birbirine bağlarım.
Organik bileşikleri yazarken öyle yazıyoruz.
Sonra hidrojenler diyorum buna bağlıdır zaten.
2 karbon olduğu zaman hidrojenleri eşit dağıtın hiçbir sorun yok.
3 tane bir tarafta, 3 tane bir tarafta.
Ben bunu bu şekilde yazdıktan sonra arkadaşlar ben artık Lewis yapısını yazabilirim. Şu anki Lewis değil.
Lewis'te biz noktaları kullanıyoruz.
Hemen şimdi Lewis'e geçelim. Şimdi arkadaşlarım isterseniz şöyle bunun üzerinde hemen yapalım.
Hemen Lewis'e geçiyorum.
Böyle sizler için daha da kolay olacaktır.
Her bir çizgiye iki tane nokta koyuyorum ve ben bu şekilde Lewis yapısını yazmış oluyorum.
Bu yöntemi tavsiye ederim. C2H4'e bakalım şimdi.
Bu bileşiği nasıl yazacağım acaba ?
2 tane karbonu birbirine bağlıyorum. Hidrojenler eşit bir şekilde dağıtılıyor. Burada da 2 hidrojen.
Şimdi C2H4 oldu ama bağ sayısı tam değil.
Karbonun bağ sayısına baktığınızda üç tane bağ yapar, 1 tane eksik. O zaman şöyle yaparsak 4 oldu.
Gördüğünüz gibi her 1 çizgiye ben 2 tane nokta koyuyorum ve bu şekilde Lewis yapısını C2H4'ün tamamlamış oluyorum.
Peki C2H2, nasıl yazarım ?
Yine karbonları alıyorum, birbirine bağlıyorum ve her birine birer tane hidrojen ekliyorum.
Bakın C2H2'yi yazdım.
Bağ sayısına bakıyorum.
Karbon 2 bağ yapmış ve karbon 4 bağ yapması lazım.
Gördüğünüz gibi dörde tamamladım.
Şimdi sevgili arkadaşlarım her bir çizgiye iki tane nokta yazıyorum. Bu da C2H2 bileşiğimizin Lewis yapısıdır diyoruz.
Evet arkadaşlar bu dersimizi bu şekilde sonlandırıyoruz.
Bundan sonraki derste görüşmek üzere.
Hoşça kalın.