Küresel Işık Kaynağı ile Gölge Oluşturma

Gölge olaylarına devam edecek olursak, küresel  ışık kaynağı ile gölge oluşumundan devam edelim.   A seçeneğinde görmüş olduğunuz gibi küresel  ışık kaynağımız ve saydam olmayan cismimiz   var ve saydam olmayan cismimiz küresel ışık  kaynağından daha büyük.
Küresel ışık kaynağı   dediğimizde sanki küresel ışık kaynağının  bir üst kısmında bir de alt kısmında iki   noktasal ışık kaynağı varmış gibi davranacak.  O halde bir noktasal ışık kaynağının az önceki   derslerimizde iki ışın çiziyordu.
O zaman iki  noktası ışık kaynağına toplamda dört tane ışın   çizerek oluşan gölgeleri inceleyebiliriz.
Hemen  başlayalım.
Işık doğrusal yayılıyordu, bunu zaten   biliyoruz.
O halde şu şekilde çizecek olursak ve  şu noktaya perde koyduğunuzu düşünecek olursanız   görmüş olduğunuz gibi şu bölgede hiç ışık almayan  bir tam gölge, şurada bir tam gölge görmüş   olduğunuz gibi kısmen ışık alan bölge olduğu  için de şu bölgeyi yarı gölge alanı olarak ifade   edebiliriz.
B seçeneğine gelecek olursak, küresel  ışık kaynağımızla cismimiz aynı boyutlarda.   Paralellikten dolayı bunu görebiliyoruz.
O  halde yine noktasal ışık kaynağımız varmış gibi,   bir üstte bir altta, ışınlarımızı çizecek  olursak, şu şekilde paralel iki tane ışınımı   çizdim daha sonra cismin bir üst kısmına bir  de alt kısmına tekrardan çizdiğimizde ve şuraya   perdeyi yerleştirdiğimizi düşünürseniz, görmüş  olduğunuz gibi şurası ışık almayan bölge şurası   hiç ışık almayan bölge o yüzden burayı tam gölge  şurası ışık aldığı için şu bölgemiz yarı gölge ve   şu bölgemiz tam gölge olduğunu ifade ettik.
Peki  C seçeneğimiz bu durumlardan biraz daha farklı.   Bu sefer cismimiz ışık kaynağına göre oldukça  küçük.
O halde ışınlarımızı çizecek olursak   yine noktasal iki ışık kaynağı bir tepede bir de  altta olduğunu söyledim ve ışınlarımı çiziyorum.   Işınlarımızı çizdiğimiz tabii ki ışınlar görmüş  olduğu gibi belirli bir bölgede kesişecekler.   O halde perdemizi şöyle 1.
bölge olarak  nitelendirecek olursak, buraya koyacak olsaydık,   nasıl bir gölge elde ederdik?
Görmüş olduğunuz  gibi şurada hiç ışık almayan bir tam gölge,   şurada da görmüş olduğunuz gibi yarı gölge alanı  elde ederdik.
O zaman buraya bir konumu demiştik   bir konumunda perde üzerinde göreceğimiz görüntü  şu olacaktı, bir tam gölge küçük bir tam gölge,   bir de şöyle yarı gölge alanı ifade edecektik.
Tam  da ışınlarımızın arka tarafta kesişim noktasına   koyacak olsaydık yani perdeyi tam da şu iki  noktası hizasına koyacak olsaydık perdemizi iki   hizasında sadece şurada noktasal bir tam gölge  olacaktı.
Çünkü şu bölge hiçbir şekilde ışık   almayan bölge, diğer taraflarımız ne olacaktı?
  Yarı gölge olacaktı.
Perdemizi üçüncü bölgeye   yerleştirdiğimizi düşünecek olursak, üçüncü  bölgemizde tamamen şu çünkü ışık kaynağını   kontrol ettiğinizde şuradan çıkan ışınlar şu  bölgeyi aydınlatıyor, buradan gelen ışınlar da   şu bölgeyi aydınlattığı için sadece yarı gölge  elde edecektik.
Bu durum aynı zamanda güneş   tutulmasının da bir benzeri.
O halde devam edecek  olursak, güneş tutulması ve ay tutulmasından   bahsedecek olursak, hemen madem güneş tutulmasını  söyledik hemen E seçeneğine bakacak olursak güneş,   ay ve dünya sıralamasına göre güneşten çıkan  ışınlar hemen fayın üzerinden çizecek olursak   dünya üzerine şu şekilde, görmüş olduğunuz  şu noktayı K noktası olarak nitelendirsek K   noktasından bakan bir gözlemci güneş tutulmasını  net bir şekilde görmüş olacak.
Fakat daha arkada,   tam da aynı hizada şöyle L noktasından  bakan bir gözlemci olacak olsaydı,   bunun tam tersi hani güneşten ışınlar geliyormuş  gibi değil de L noktasından bakan bir gözlemciyi   düşünecek olsaydınız ayın gölgesi tam olarak  güneşin orta noktasına yerleşmiş olacaktı.
O   halde bu çizimimi kaldırıyorum.
L'den bakan  kişinin gözlemcinin güneş tutulmasını kısmı   göreceğini ifade edebiliriz.
Çünkü ayın gölgesi  tam da güneşin ortasında durmuş oldu.
Şu bölge   aydınlık.
Çünkü bu bölgede güneşi görüyor.
Şurası  tam gölge olarak kısmen güneş tutulmasını görmüş   olacaktı.
Ay tutulmasından bahsedecek olursak  bu sefer güneş ile ay arasında dünya girdiğini   düşünecek olursak yine güneşten çıkan ışınlarımı  çiziyorum.
Görmüş olduğunuz gibi ayın bu bölgesi   ışık almadığı için dünya üzerinden baktığımızda  ay ışık almadığı için dünya üzerinde gözlemciler   ayı görmeyecek ve ay tutulmasını olmuş olacak.  Bunu da nasıl ifade edebiliriz?
Ay güneşten   ışık ışınlarını diyelim, ışık ışınlarını dünya  nedeniyle alamaz ve ay tutulması gerçekleşir.