Küçük Ünlü Uyumu

Evet arkadaşlar bu videomuzda Küçük'ün uyumundan bahsedeceğiz.
Küçük'ün duyum aslında sınavda çıkan bir konu değil ama yine de garantiye alalım ve anlatalım konumuzu.
Şimdi arkadaşlar büyük ünlü uyumu kalın ve ince yani kalınlık incelik uyumuyla eş taşıyordu.
Eee küçük ünlü uyumunda da.
Arkadaşlar biz harflerin kalın ve ince mi olduğundan ziyade düz mü, yuvarlak mı, dar mı buna dikkat edeceğiz.
Şimdi bakın bir sözcüğün ilk gecesinde arkadaşlar düz bir ünlü varsa ondan sonraki hece d de düz ünlü olmak zorunda.
Ya da ilk gecesinde yuvarlak bir ünlü varsa bir sözcüğün sonraki hece de düz, geniş ya da dar yuvarlak ünlü olmak zorunda arkadaşlar.
Yani kısaca bu ne demek aslında bakın aaa ee ıı 2'den sonra arkadaşlar aaa ee iyi gelmek zorunda o ee u den sonra arkadaşlar aaa ee u ve gelmek zorunda.
Yani şu kuralı alsana sizin ezber demeniz gerekiyor.
Şimdi bakın avutmak kelimesi a var arkadaşlar.
Bakın buradaki Y şuradaki a'yı yakaladık.
Sonra gelebilecek ünlüler bunlardan bir tanesi.
Ama bakın burada o gelmiş.
A'dan sonra o var mı burada?
Yok.
O zaman bu kelime büyük ünlü, pardon Küçük'ün uyumuna uymaz.
Bakın çamur, yine aile başlamış.
Her an bakıyorum tamlama, ağda.
Sonra U yok, bu da olmaz.
Bak yine aynı ağdan sonra o yok, yine aynı ağda.
Sonra U yok arkadaşlar.
Ama bakın mesela bıyıkları kelimesi Uludağ.
Sonra gelmiş gene gelmiş ki zaten bakın İHA'dan sonra mı gelebilirdi?
Ya da bilezikler?
Bakın arkadaşlar iyiden sonraya gelmiş.
Bakıyorum.
İyiden sonra.
E gelebilir mi?
Gelir Eda.
Sonra iyi gelmiş.
Bakıyorum Eda.
Soru iyi gelebilir mi?
Gelir.
İda Sonra tekrar baya gelmiş, yine baktık.
İda sonra?
E Gelebilir o zaman bu sözcük de küçük ünlü uyumuna uyar.
Alışkanlıklar mesela Ağa'dan sonra o gelir mi?
Gelir.
Daha sonra arka gelir mi Bakır?
Bakıyorum arkadaşlar.
Daha sonra A da gelebilir.
A'dan sonra üye gelebilir.
Daha sonra A gelebilir.
Mesela arkadaşlar türediği.
Mesela bakın türe kelimesi.
Hemen bakıyorum üyeden sonra.
Eee gelebilir mi?
Gelirmiş.
O zaman türe kelimesinde küçük ünlü uyumu vardır.
Ya da arkadaşlar mesela doğu kelimesine bakalım o dan sonra u gelebilir mi?
Bakıyorum o burada var, o da burada var.
O zaman doğu kelimesi de küçük ünlü uyumuna uyuyor.
Ya da arkadaşlar mesela şuraya örnek yazayım.
Örnek kelimesi öğleden sonraya gelebilir mi?
Bakın web var burada.
E elde var.
O zaman bu kelime de küçük ünlü uyumuna uyuyor.
Yani siz bu tabloyu ezbere dedikten sonra kelimelere böyle.
Bu tablodan bakarsanız eğer bakayım Uludağ.
Sonra üye geliyor mu, işte bakayım mesela.
Ne diyeyim mesela bitiş diyin.
Mesela arkadaşlar ideal soru iyi gelir mi hemen?
Ba kırmak burada iyi var, burada da iyi var.
Demek ki bitiş kelimesi de küçük ünlü uyumuna uyuyor arkadaşlar.
Yani aslında sihir şuradaki tabloyu ezbere bilmekte.
Ama dediğim gibi bu konudan soru gelmez.
Geleceğini de düşünmüyorum ama yine de bilmekte fayda var.
Ses Bilgisi
Büyük ve Küçük Ünlü Uyumu 2 / 2
Küçük Ünlü Uyumu
Küçük Ünlü Uyumu