Ünsüz yumuşamasını gelecek olursak arkadaşlar bakın ünsüz yumuşama insanın diğer adı ünsüz değişimidir.
Bu iki adla da bize sorabiliyor.
Buraya çok dikkat etmek zorundayız.
Şimdi arkadaşlar benim bir peçete iki sert ünsüz um var.
Şimdi peçete ke sert ünsüz, deriyle biten bir kelime.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında buradaki arkadaşlar bakın şuraya yazıyorum, peçete ekle pembeye dönüşür.
Şurayı kastediyorum.
Ç.
C'ye dönüşür.
T.
D'ye dönüşür ki Ed.
Arkadaşlar G'ye ya da Yumuşak G'ye dönüşür.
Eğer sen sert ünsüz deri, yumuşak ünsüz şeklinde görürsen, burada N vardır.
Ünsüz yumuşaması vardır.
Mesela anlattığı kelimesi aslında bu anlattığı derken arkadaşta şurada bir ke vardır.
Buradaki KE n ye döndü yumuşak y'yi gidiyor dediğimde arkadaşlar bunu öğrenci genelde görmüyor.
Gidiyor kelimesinin kökü gitti, arkadaşlar gidiyor derken buradaki t neye dönüşü d'ye dönüşüyor?
Ya da ben sana soğuğu derken bu kelimenin kökü nedir?
Soğuktur arkadaşlar.
Buradaki KE eki neye dönüşüyor?
Yumuşak Y'ye dönüşüyor.
İşte ağırdı kelimesinin kökünü de öğrenciler çok iyi bulamıyor ve bu kelime deki ünsüz yumuşamasını ya da değişimini göremiyor.
Bu kelimenin kökü aşktır arkadaşlar.
Buradaki kek neye dönüşmüştür?
Yumuşak G'ye dönüşmüştür.
Şimdi bir de arkadaşlar bizim ünsüz yumuşamasına aykırı dediğimiz bir kısım var ve öğrenci bunu bilmiyor.
Şimdi bu ne demek?
Bazı tek heceli sözcüklerde yumuşama olmaz arkadaşlar.
Bazı yabancı sözcüklerde yumuşama olmayabilir.
Bazı T yapım ekini almış sözcüklerde yumuşama olmaz.
Bakın mesela yazım kurallarında hukuku kelimesi çok fazla çıkıyor.
Hukuku kelimesini ben hukuğu şeklinde yazarsam bu bir yazım.
Yanlış mıdır mesela?
O yüzden bu kısma dikkat ediyoruz.
Şimdi ünsüz yumuşamasını aykırı.
Ne demek arkadaşlar şimdi bakın top topu zaten tek heceli olduğu için bunda yumuşama olmaz.
Mesela aşk ama arkadaşlar şimdi ünsüz yumuşamasına aykırı.
Ne demek şimdi bunların sonu sert ünsüz ile bitti ya.
Fıstık cı şahap dediğimiz sert ünsüz normalde sert ünsüz ile biten bir kelime.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında ünlü derken şunları kastediyorum.
Buradaki P'nin B'ye, C'nin G'ye ya da Yumuşak G'ye, Ç'nin C.
T'nin de D'ye dönmesi gerekiyor.
Ama topu derken buradaki P.
Yumuşaması, aşkı derken aşkı olmadı.
Yumuşaması içi derken ici olmadı hayatı olmadı.
Kaçımız olmadı arkadaşlar?
Ya da serveti yabancı bir sözcük olduğu için ünsüz yumuşaması.
O yüzden arkadaşlar normalde kurala göre bunların yumuşaması gerektiği için ama bunlar yumuşama dı için burada ne olmuş oldu?
Ünsüz yumuşamasına aykırılık olmuş oldu mesela abuk ya zıt fıstıklı şe hapla bitti ama yazıldı olmadı yazıtın şeklinde devam etti.
Bu ünsüz yumuşamasına aykırıdır.
Konutu olmadı arkadaşlar.
Konu toz şeklinde devam etti.
Bu da ünsüz yumuşamasına aykırıdır.
O yüzden buraya dikkat ediyoruz ve arkadaşlar özel isimleri sorunda gelen peçete ki biz günlük dilde kullanırken işte bunu Zeynep'e götür, Antep'e mi gideceğiz derken biz bunu söyleyişle yumuş atıyoruz.
Ama yazarken hiçbir şekilde Yumuş atamam bakın Zeynep bin diyemem ya daha doğrusu bu şekilde yazamam Antep'e şeklinde yazmak zorundayım.
Eğer sen Zeynep kim dersen bakın bu şekilde yazarsan ki zaten yazamaz isem bu bir yazım yanlış olur.
Şimdi şu paragrafa bakacak olursak arkadaşlar bu paragrafta ki ses olaylarını özellikle ünsüz yumuşamasını beraber bulalım.
Şimdi öncelikle ünsüz yumuşaması nerelerde var?
Bakıyorum yerli bir yazarın metinlerde hamlelerin veya Don Kişot ların kol gezmesine benzer derken arkadaşlar bakın burada bir ünsüz yumuşaması yok ama benzer kelimesinin kökü denizdir.
Denizden benzemek derken buradaki iyi düşmüştür.
Burada ne vardır arkadaşlar?
Ünlü düşmesi vardır.
Yazmakla derken yazmak ile demek istiyorum.
Buradaki iyi düşmüştür.
Yine ünlü düşmesi var.
Bakın şurada bir ünsüz yumuşaması ya da diğer adıyla ünsüz değişimi var.
Özdeş beş özdeş, tiril dik.
Aslında bu arkadaşlar buradaki ke ğ olmuştur okurla derken okur ile iyi düştü ünü düşmesi oldu olduğu arkadaşlar bakın buraya dikkat ediyoruz oldu kelimesi olduk.
Tur aslında buradaki ke ğ ye dönmüştür.
Parçacıkları ile derken parçacıkları ile demek istiyor.
Buradaki iyi yine düştü ünsüz ünlü düşmesi oldu sı ve düz bir anlatım mesela.
Bakın arkadaşlar burada bir ünsüz yumuşamasını aynı.
Aralık var.
Anlattım diyor ya şimdi bak sert ünsüz ile bitti.
Ünlüyle başlayan bir ek geldiğini.
Aslında bunun yumuşama ması gerekiyor ama buradaki t hala de olmadığı için anlatım şeklinde devam ettiği için burada ne olmuş oldu.
Arkadaşlar ünsüz yumuşamasına aykırı olmuş oldu.
Mevcuttur derken iki tane t yanlarına geldi.
Ünsüz benzetmesi yani sertleşmesi oldu metninin çoğu derken arkadaşlar bakın bu kelimenin kökü çoktur.
Buradaki ke ğ ye dönmüştür.
O yüzden burada da ünsüz yumuşaması vardır.
Dünya dünyasından esinlenerek yaratır derken bakın arkadaşlar burada yine bir ünsüz yumuşaması, aykırılık vardır, yaratır derken yaratmak.
Bakın sert ünsüz de bitti.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında yaratır, olmadı hala yaratır şeklinde devam etti.
O yüzden de burada ünsüz yumuşamasına aykırı bir kelime bulmuş olduk.
Bu iki adla da bize sorabiliyor.
Buraya çok dikkat etmek zorundayız.
Şimdi arkadaşlar benim bir peçete iki sert ünsüz um var.
Şimdi peçete ke sert ünsüz, deriyle biten bir kelime.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında buradaki arkadaşlar bakın şuraya yazıyorum, peçete ekle pembeye dönüşür.
Şurayı kastediyorum.
Ç.
C'ye dönüşür.
T.
D'ye dönüşür ki Ed.
Arkadaşlar G'ye ya da Yumuşak G'ye dönüşür.
Eğer sen sert ünsüz deri, yumuşak ünsüz şeklinde görürsen, burada N vardır.
Ünsüz yumuşaması vardır.
Mesela anlattığı kelimesi aslında bu anlattığı derken arkadaşta şurada bir ke vardır.
Buradaki KE n ye döndü yumuşak y'yi gidiyor dediğimde arkadaşlar bunu öğrenci genelde görmüyor.
Gidiyor kelimesinin kökü gitti, arkadaşlar gidiyor derken buradaki t neye dönüşü d'ye dönüşüyor?
Ya da ben sana soğuğu derken bu kelimenin kökü nedir?
Soğuktur arkadaşlar.
Buradaki KE eki neye dönüşüyor?
Yumuşak Y'ye dönüşüyor.
İşte ağırdı kelimesinin kökünü de öğrenciler çok iyi bulamıyor ve bu kelime deki ünsüz yumuşamasını ya da değişimini göremiyor.
Bu kelimenin kökü aşktır arkadaşlar.
Buradaki kek neye dönüşmüştür?
Yumuşak G'ye dönüşmüştür.
Şimdi bir de arkadaşlar bizim ünsüz yumuşamasına aykırı dediğimiz bir kısım var ve öğrenci bunu bilmiyor.
Şimdi bu ne demek?
Bazı tek heceli sözcüklerde yumuşama olmaz arkadaşlar.
Bazı yabancı sözcüklerde yumuşama olmayabilir.
Bazı T yapım ekini almış sözcüklerde yumuşama olmaz.
Bakın mesela yazım kurallarında hukuku kelimesi çok fazla çıkıyor.
Hukuku kelimesini ben hukuğu şeklinde yazarsam bu bir yazım.
Yanlış mıdır mesela?
O yüzden bu kısma dikkat ediyoruz.
Şimdi ünsüz yumuşamasını aykırı.
Ne demek arkadaşlar şimdi bakın top topu zaten tek heceli olduğu için bunda yumuşama olmaz.
Mesela aşk ama arkadaşlar şimdi ünsüz yumuşamasına aykırı.
Ne demek şimdi bunların sonu sert ünsüz ile bitti ya.
Fıstık cı şahap dediğimiz sert ünsüz normalde sert ünsüz ile biten bir kelime.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında ünlü derken şunları kastediyorum.
Buradaki P'nin B'ye, C'nin G'ye ya da Yumuşak G'ye, Ç'nin C.
T'nin de D'ye dönmesi gerekiyor.
Ama topu derken buradaki P.
Yumuşaması, aşkı derken aşkı olmadı.
Yumuşaması içi derken ici olmadı hayatı olmadı.
Kaçımız olmadı arkadaşlar?
Ya da serveti yabancı bir sözcük olduğu için ünsüz yumuşaması.
O yüzden arkadaşlar normalde kurala göre bunların yumuşaması gerektiği için ama bunlar yumuşama dı için burada ne olmuş oldu?
Ünsüz yumuşamasına aykırılık olmuş oldu mesela abuk ya zıt fıstıklı şe hapla bitti ama yazıldı olmadı yazıtın şeklinde devam etti.
Bu ünsüz yumuşamasına aykırıdır.
Konutu olmadı arkadaşlar.
Konu toz şeklinde devam etti.
Bu da ünsüz yumuşamasına aykırıdır.
O yüzden buraya dikkat ediyoruz ve arkadaşlar özel isimleri sorunda gelen peçete ki biz günlük dilde kullanırken işte bunu Zeynep'e götür, Antep'e mi gideceğiz derken biz bunu söyleyişle yumuş atıyoruz.
Ama yazarken hiçbir şekilde Yumuş atamam bakın Zeynep bin diyemem ya daha doğrusu bu şekilde yazamam Antep'e şeklinde yazmak zorundayım.
Eğer sen Zeynep kim dersen bakın bu şekilde yazarsan ki zaten yazamaz isem bu bir yazım yanlış olur.
Şimdi şu paragrafa bakacak olursak arkadaşlar bu paragrafta ki ses olaylarını özellikle ünsüz yumuşamasını beraber bulalım.
Şimdi öncelikle ünsüz yumuşaması nerelerde var?
Bakıyorum yerli bir yazarın metinlerde hamlelerin veya Don Kişot ların kol gezmesine benzer derken arkadaşlar bakın burada bir ünsüz yumuşaması yok ama benzer kelimesinin kökü denizdir.
Denizden benzemek derken buradaki iyi düşmüştür.
Burada ne vardır arkadaşlar?
Ünlü düşmesi vardır.
Yazmakla derken yazmak ile demek istiyorum.
Buradaki iyi düşmüştür.
Yine ünlü düşmesi var.
Bakın şurada bir ünsüz yumuşaması ya da diğer adıyla ünsüz değişimi var.
Özdeş beş özdeş, tiril dik.
Aslında bu arkadaşlar buradaki ke ğ olmuştur okurla derken okur ile iyi düştü ünü düşmesi oldu olduğu arkadaşlar bakın buraya dikkat ediyoruz oldu kelimesi olduk.
Tur aslında buradaki ke ğ ye dönmüştür.
Parçacıkları ile derken parçacıkları ile demek istiyor.
Buradaki iyi yine düştü ünsüz ünlü düşmesi oldu sı ve düz bir anlatım mesela.
Bakın arkadaşlar burada bir ünsüz yumuşamasını aynı.
Aralık var.
Anlattım diyor ya şimdi bak sert ünsüz ile bitti.
Ünlüyle başlayan bir ek geldiğini.
Aslında bunun yumuşama ması gerekiyor ama buradaki t hala de olmadığı için anlatım şeklinde devam ettiği için burada ne olmuş oldu.
Arkadaşlar ünsüz yumuşamasına aykırı olmuş oldu.
Mevcuttur derken iki tane t yanlarına geldi.
Ünsüz benzetmesi yani sertleşmesi oldu metninin çoğu derken arkadaşlar bakın bu kelimenin kökü çoktur.
Buradaki ke ğ ye dönmüştür.
O yüzden burada da ünsüz yumuşaması vardır.
Dünya dünyasından esinlenerek yaratır derken bakın arkadaşlar burada yine bir ünsüz yumuşaması, aykırılık vardır, yaratır derken yaratmak.
Bakın sert ünsüz de bitti.
Ünlüyle başlayan bir ek aldığında yaratır, olmadı hala yaratır şeklinde devam etti.
O yüzden de burada ünsüz yumuşamasına aykırı bir kelime bulmuş olduk.
