Anahtar Kelime ve Başlık

Kunduz Türkçe parçada anlam konu anlatım videosundan herkese merhaba arkadaşlar.
Parçada anlamda ilk bilmemiz gereken başlık parçanın anahtar kelimelerdir.
Parçanın anahtar kelimesi parçanın içeriği hakkında ipucu veren kelimelerdir.
Şimdi arkadaşlar mahallenizde böyle çok gizemli bir ev olduğunu düşünün.
Evin içini göremiyorsunuz, camlardan bakıyorsunuz göremiyorsunuz.
Ancak bahçede bir de anahtar var.
Evin içinde ne olduğunu öğrenmek, oranın içine girebilmek için ne bulmanız gerekiyor?
Bu anahtarı bulup kapıdaki kilidi açıp eve girebilirsiniz.
Yani evin içinde ne olduğunu öğrenebilirsiniz.
Şimdi bu anahtarı ben alıyorum.
Parçanın anahtar kelimesi olarak düşünüyorum.
Parçanın anahtar kelimesi de parçanın içeriğinde ne olduğunu bana bildiren kelimelerdir.
Yani şöyle oluyor bir tane parça var ve karşısında 4 5 tane de anahtar kelime var.
Ben o anahtar kelimeleri okuduğumda parçanın içeriğinde ne olabileceğini az çok tahmin edebilirim.
Anahtar kelime parçanın içeriği hakkında bana ipucu veriyor.
Tam anlamıyla parçayı anlatmaz ama parçanın içeriği hakkında ipucu verir.
Örnek çözelim.
Bir tane hikayem var.
Mahallemizde yaşayan Ayşe teyze çok tatlı biridir.
Her sabah mahalledeki köpeklere yemek verir.
Bu alışkanlığı haftalarca sürdü ve köpekler bu duruma çok alıştı.
Bir gün köpeklerin çok avladığını duydum.
Köpeklerin yemek kaplarının boş olduğunu gördüm ve anladım ki köpekler aç oldukları için havlıyor.
Ayşe teyze hastalanmış olabilir diye düşündüm ve aileme söyledim.
Ayşe Teyze gerçekten hastalanmış ve annemler onu alıp hastaneye götürdüler diye bir metin var arkadaşlar elimde.
Sorum da şu.
Verilen metnin anahtar kelimelerini bulunuz.
Şimdi arkadaşlar, bu parçanın içeriği hakkında ipucu veren kelimelerde öyle kelimeler seçmeliyiz ki.
Ben o kelimeleri okuduğumda az çok parçanın ne olduğunu tahmin edebileceğim.
Şimdi metni mizi okuduk.
Bu metni özetleyen en iyi kelimeler neler olabilir?
Öncelikle Ayşe Teyze olabilir. Köpekler olabilir.
Yemek olabilir ve köpeklerin aç olması olabilir.
Hastalık olabilir.
Aslında bir iki tane daha ek diyebilirim ama çok da uzatmamak gerekiyor.
Şimdi ben anahtar kelimeleri seçtim.
Yukarıdaki metni hiç okumadığım mızı düşünelim.
Kelimelerin şu Ayşe Teyze, köpekler, yemek, açlık ve hastalık.
Şimdi ben bu kelimeleri toparladım da yukarıdaki metinde az çok ne anlatıldığını düşüne biliyorum arkadaşlar.
İşte benim bu kelimelerin anahtar kelimeleri.
Bir adet uyarım var.
Her kelime anahtar kelime olmaz.
Neden olmaz?
Çünkü parçada verilen her kelime içerik hakkında bilgi vermez.
Bu yüzden bir parçada çok tekrarlanan bir kelime varsa ben bu kelimeyi alıp anahtar kelime seçmem.
Çünkü seçtiğim kelimenin içeriği hakkında ipucu vermesi gerekiyor.
Çok tekrarlanıyor diye bir kelime, anahtar kelime olmaz.
Her kelime anahtar kelime olmaz.
Bir diğer başlığın, parçanın başlığıdır arkadaşlar.
Şimdi arkadaşlar herkesin birer ismi var.
Bir sınıfta olduğumuzu düşünelim.
Ben size desem ki işte sınıf arkadaşlarımız Ayşe, Fatma olsun, Ali, Veli, Ahmet olsun.
Ben size desem ki sınıfımızda bir tane erkek olan arkadaşımız bugün okula gelmeyecek.
Kim olduğunu bilebilir miyiz?
Hayir işte.
Sınıfımızda iki gözlü bir arkadaşımız bugün okula gelmeyecek.
Bilebilir miyiz?
Kim olduğunu bilemeyiz, iki bacağı var desen bilemeyiz, iki kolu var desen bilemeyiz.
Ancak ben derse gelmeyecek olan arkadaşın adını söylersem kim olduğunu biliriz.
Yani birini tanıya bilmemiz için adını bilmemiz gerekiyor.
Başlık da arkadaşlar parçanın ismi gibidir.
Parçayı tanıyabilmek için parçanın başlığını bilmem gerekiyor.
Başlık atarken çok önemli bazı özelliklerim var.
Başlık bir metnin adı olduğu için başlığın mutlaka ilgi çekici olması gerekiyor.
Başlık bir metni tanımayacağı için, benim onu tanımamız sağlayacağı için içerikle mutlaka ilgili olmalı ve başlık kısa olmalı. Arkadaşlar ilgi çekici olmalı.
Şöyle düşünün bir kitap alacaksınız ve hangi kitabı alacağınızı bilmiyorsunuz.
Ben bir kitapçıya gideyim, her hangi bir kitabı seçerim diyorsunuz.
Kitapçıya girdiniz, neler ilginizi çeker?
Kapağı güzel olan ilginizi çekebilir.
Başka neler ilginizi çeker?
İsmi güzel olanı ilginizi çekebilir.
O yüzden de başlığın önemi budur arkadaşlar.
Ben başlığı okuduğumda ilgi çekici olmalı ki metni öyle okuyayım.
Yoksa ilgi çekici olmayan bir başlık çok da metni bana cazip gelmeyebilir.
Örnek yapalım.
Bir adet metnin var.
Günümüzde kullanılan arabalar son teknolojinin getirdiği harikaları bize sunar.
Nereden bilirdik ki?
Kazaları önleyen sistemler, yaralanmayı önleyen hava yastıkları, konfor sağlayan koltuklar, sürücüsüz park sistemleri ve bir sürü daha yenilikler.
Bu gelişmeler benim için çok iyi diye bir metin oluşturdum.
Şimdi verilen metne uygun bir başlık belirlediniz dedim.
Yukarıda özelliklerim var.
Bu metnin bir adı olacak.
Yani metinle içerik.
Yani metindeki içerikle başlık çok ilgili olmalı.
Kısa olmalı, ilgi çekici olmalı.
O zaman ben buraya şöyle bir başlık yazayım.
Teknolojik arabalar.
Bu başlığı okuyan herkes bu teknolojik arabalarda acaba neler varmış diye bu metni okusun.
Metnin içeriğiyle alakalı bir başlık mı?
Evet kısmı.
Evet ilgi çekici mi?
Evet.
Ve okuyan kişi metni okumak ister mi?
Tabii ki ister.
Başlığını da buna uygun seçtim zaten.
Bir adet uyarım ve bir düşüncem var arkadaşlar.
Sizce anahtar kelimeler ve başlık arasında bir anlam ilişkisi var mıdır?
Bir düşünmenizi istiyorum.
Evet, vardır çünkü anahtar kelimeler içerik hakkında ipucu veren kelimelerde.
Başlık da içerikle ilgili olmalı.
İkisi de kısa.
İlgi çekici metnin içeriğiyle alakalı olduğu için ben başlıkları anahtar kelimelerden seçebilir tüm.