Merhaba arkadaşlar bu dersimizde koligatif özelliklere geçiş yapıyoruz.
Çözeltilerde derişim kısmını bitirdik şimdi koligatif özelliklerdeyiz. Şimdi koligatif özellik nedir?
Koligatif özellik derişime bağlı olan özelliklerdir.
Derişime bağlı olan özellikler.
Peki derişim neydi çözeltide çözünen madde miktarıydı.
Bunları görmüştük molariteyi gördük molarite kütlece yüzde hacimce yüzde bunların hepsini görmüştük hep gördük Şimdi koligatif özellikler dört başlık altında inceliyoruz.
kaynama noktası yükselmesi, donma noktası alçalması, buhar basıncı alçalması ve ozmoz.
Biz bu sırada özellikle bu konuda katı sıvı çözeltiler inceliyoruz yani tuzlu su, şekerli su gibi çözeltileri inceliyoruz.
Tabii ki sıvı sıvı da karşımıza çıkıyor orada soruda zaten bu size vurgulanıyor arkadaşlar.
Şimdi saf bir madde ve bir karışımın birkaç özelliğine bakalım.
Su için, bir atmosfer basınçtaki kaynama noktası.
Arkadaşlar ben suyun bir atmosferdeki kaynama noktasını biliyorum yüz santigrat derece. peki tuzlu suyun bir atmosferdeki kaynama noktası burda dururum işte, neden?
Çünkü tuzlu suyun belli bir kaynama noktası yoktur ne nedir ne kadar tuz eklersen kaynama noktası o kadar yükselir.
Şunu söyleyebilirim yüz santigrat dereceden fazla olduğunu söyleyebilirim eklediğim tuz miktarına göre onlar değişir.
Peki saf maddelerin belirli hal değişim noktaları vardır bakın belirli hal değişim noktası derken buradaki belirli bir sayıdan bahsediyorum.
Karışımların belirli hal değişimi noktaları tabii ki yoktur.
Hal değişim noktaları karışımların hal noktaları derişime bağlı olarak değişir diyoruz.
derişime bağlı olarak değişir.
Yani içinde çözünen tuz miktarına, şeker miktarına, katı miktarına, sıvı miktarına bağlı olarak değişir.
Peki çözeltilerde derişim artarsa ne yapıyoruz, ne oluyor?
Çözeltilerde derişim artarsa tuzlu suyu düşünün yine, suya hemen tuz ekliyorum kaynama noktası yükselir.
çözeltiye yani pardon suya ben tuz ekledim donma noktası düştü.
Bir çözelti elde ettim ve en baştakine göre donma noktası düştü.
Ben çözeltiyi yine tuz eklersem buhar basıncı ne olurdu düşerdi.
Derişim artarsa ozmoz da artar arkadaşlar derişimle doğru orantılı.
ozmos hatırlarsanız suyun geçişiydi derişimi dengeye getirmek için tabii ki daha çok ozmos göreceğiz.
Onu da detaylı hepsini bütün başlıkları tek tek görüyoruz.
Şimdi biz bundan sonraki derslerimizde kaynama noktası hesaplayacağız, donma noktası hesaplayacağız, buhar basıncı hesabı yapacağız ve orada derişime dikkat etmemiz lazım.
Bizim elimizdeki madde moleküler olabilir veya iyonik olabilir, iyonik bir madde olabilir.
Şimdi arkadaşlar burası çok önemli iyonik çözeltilerde biz kesinlikle iyon derişimine bakmak zorundayız.
Çünkü iyonların her biri kaynama noktasını, donma noktasını, buhar basıncını, ozmosunu etkiler zaten moleküler çözeltilerde ise moleküllerde zaten iyon yok burada direkmen molekül derişimine bakarız. Ve bu baktığımız derişim ben etkin derişim dedim.
Koligatif özelliklerde etkin derişimi belirlerken yani hesap yapacağımız derişim yada yorum yapacağımız derişime moleküler çözeltilerde molekül derişimi, iyonik çözeltilerde iyon derişimini dikkate alıyoruz dedim.
Şimdi bir örnek yazdım glikoz 1.2 mol aldım suda çözdüm klorür aldım.
2.3 mol sodyum artı iyonu, 2.3 mol Cl- iyonu ortama verilir.
Şimdi hacimleri 1 litre olsun her ikisinin de, hacimleri 1 litre. Etkin derişimini hesaplayalım etkin derişim. Burada molariteyi hatırlarsanız mol bölü litreydi burada direkmen glikozun mol sayısını alıyorum, molaritesini alırım 1.2 molar.
Geldim sodyum klorüre, burası 2.3 molar değil.
Çünkü ortamda iki tane iyon var.
İsterseniz 2.3 de iyon sayısını iki çarpıp da bulabilirsiniz ya da nedir bu 2.3 molardır bu da birebir olduğu zaman 2.3 molardır.
O zaman etkin derişimleri ne olur burada?
ikisinin toplamı olur.
Yani ortamdaki iyon derişimleri toplamak zorundayım. Çünkü iyonik çözeltilerde ne dedik?
Ortamdaki her bir derişim bizim için önemli kaynama noktasını etkiler, donma noktasını etkiler, buhar basıncını etkiler dedik.
Evet arkadaşlar bu derste vurgulamak istediklerim bu kadar. Bundan sonraki derste kaynama noktasıyla devam ediyoruz diğer derste görüşmek üzere hoşçakalın
Çözeltilerde derişim kısmını bitirdik şimdi koligatif özelliklerdeyiz. Şimdi koligatif özellik nedir?
Koligatif özellik derişime bağlı olan özelliklerdir.
Derişime bağlı olan özellikler.
Peki derişim neydi çözeltide çözünen madde miktarıydı.
Bunları görmüştük molariteyi gördük molarite kütlece yüzde hacimce yüzde bunların hepsini görmüştük hep gördük Şimdi koligatif özellikler dört başlık altında inceliyoruz.
kaynama noktası yükselmesi, donma noktası alçalması, buhar basıncı alçalması ve ozmoz.
Biz bu sırada özellikle bu konuda katı sıvı çözeltiler inceliyoruz yani tuzlu su, şekerli su gibi çözeltileri inceliyoruz.
Tabii ki sıvı sıvı da karşımıza çıkıyor orada soruda zaten bu size vurgulanıyor arkadaşlar.
Şimdi saf bir madde ve bir karışımın birkaç özelliğine bakalım.
Su için, bir atmosfer basınçtaki kaynama noktası.
Arkadaşlar ben suyun bir atmosferdeki kaynama noktasını biliyorum yüz santigrat derece. peki tuzlu suyun bir atmosferdeki kaynama noktası burda dururum işte, neden?
Çünkü tuzlu suyun belli bir kaynama noktası yoktur ne nedir ne kadar tuz eklersen kaynama noktası o kadar yükselir.
Şunu söyleyebilirim yüz santigrat dereceden fazla olduğunu söyleyebilirim eklediğim tuz miktarına göre onlar değişir.
Peki saf maddelerin belirli hal değişim noktaları vardır bakın belirli hal değişim noktası derken buradaki belirli bir sayıdan bahsediyorum.
Karışımların belirli hal değişimi noktaları tabii ki yoktur.
Hal değişim noktaları karışımların hal noktaları derişime bağlı olarak değişir diyoruz.
derişime bağlı olarak değişir.
Yani içinde çözünen tuz miktarına, şeker miktarına, katı miktarına, sıvı miktarına bağlı olarak değişir.
Peki çözeltilerde derişim artarsa ne yapıyoruz, ne oluyor?
Çözeltilerde derişim artarsa tuzlu suyu düşünün yine, suya hemen tuz ekliyorum kaynama noktası yükselir.
çözeltiye yani pardon suya ben tuz ekledim donma noktası düştü.
Bir çözelti elde ettim ve en baştakine göre donma noktası düştü.
Ben çözeltiyi yine tuz eklersem buhar basıncı ne olurdu düşerdi.
Derişim artarsa ozmoz da artar arkadaşlar derişimle doğru orantılı.
ozmos hatırlarsanız suyun geçişiydi derişimi dengeye getirmek için tabii ki daha çok ozmos göreceğiz.
Onu da detaylı hepsini bütün başlıkları tek tek görüyoruz.
Şimdi biz bundan sonraki derslerimizde kaynama noktası hesaplayacağız, donma noktası hesaplayacağız, buhar basıncı hesabı yapacağız ve orada derişime dikkat etmemiz lazım.
Bizim elimizdeki madde moleküler olabilir veya iyonik olabilir, iyonik bir madde olabilir.
Şimdi arkadaşlar burası çok önemli iyonik çözeltilerde biz kesinlikle iyon derişimine bakmak zorundayız.
Çünkü iyonların her biri kaynama noktasını, donma noktasını, buhar basıncını, ozmosunu etkiler zaten moleküler çözeltilerde ise moleküllerde zaten iyon yok burada direkmen molekül derişimine bakarız. Ve bu baktığımız derişim ben etkin derişim dedim.
Koligatif özelliklerde etkin derişimi belirlerken yani hesap yapacağımız derişim yada yorum yapacağımız derişime moleküler çözeltilerde molekül derişimi, iyonik çözeltilerde iyon derişimini dikkate alıyoruz dedim.
Şimdi bir örnek yazdım glikoz 1.2 mol aldım suda çözdüm klorür aldım.
2.3 mol sodyum artı iyonu, 2.3 mol Cl- iyonu ortama verilir.
Şimdi hacimleri 1 litre olsun her ikisinin de, hacimleri 1 litre. Etkin derişimini hesaplayalım etkin derişim. Burada molariteyi hatırlarsanız mol bölü litreydi burada direkmen glikozun mol sayısını alıyorum, molaritesini alırım 1.2 molar.
Geldim sodyum klorüre, burası 2.3 molar değil.
Çünkü ortamda iki tane iyon var.
İsterseniz 2.3 de iyon sayısını iki çarpıp da bulabilirsiniz ya da nedir bu 2.3 molardır bu da birebir olduğu zaman 2.3 molardır.
O zaman etkin derişimleri ne olur burada?
ikisinin toplamı olur.
Yani ortamdaki iyon derişimleri toplamak zorundayım. Çünkü iyonik çözeltilerde ne dedik?
Ortamdaki her bir derişim bizim için önemli kaynama noktasını etkiler, donma noktasını etkiler, buhar basıncını etkiler dedik.
Evet arkadaşlar bu derste vurgulamak istediklerim bu kadar. Bundan sonraki derste kaynama noktasıyla devam ediyoruz diğer derste görüşmek üzere hoşçakalın