Zincirleme İsim Tamlaması

Evet arkadaşlar bu videomuzda zincirleme isim tamlamasıyla devam ediyoruz.
Zincirleme isim tamlaması ne demek arkadaşlar?
Bakın en az üç tane ismin tamlayan ve tamlanan ekleriyle birbirini bağlanmasıyla oluşuyor.
Yani üç tane ismimin yan yana gelmesi ve bu eklerden birini alması lazım arkadaşlar.
Örneklerimize bakacak olursak bahçenin ceviz ağacının dalları bakın bahçe isim, ceviz isim, ağaç isim, dal isim, bahçenin ağacı derken arkadaşlar bakın şurada tamlayan eki var ağacı derken şuradaki tamlayan eki, tam kullanılan eki, pardon ağacının dalları derken buradaki nın eki, tamlayan eki, dalları kelimesinin ısıda tamlanan eki arkadaşlar.
Yani kimin ağacı bahçenin ağacı belirtildi ne ağacı ceviz ağacı belirtti.
Siz neyin dalları ağacının dalları belirtildi.
Birden fazla isim tamlaması iç içe geçti ve zincirleme oluşturdu.
Deniz kıyılarının güzelliği büyüledi bizi derken bakın ne kıyıları deniz kıyıları belirtisiz neyin güzelliği, kıyılarının güzelliği belirtilip şuradaki ıı eki tanımlanan şuradaki nın eki tamlayan şuradaki eki de tamlayan eki arkadaşlar.
Yani üç tane isim yan yana geldi ve tamlayan ve tamlanan ekleriyle bir söz grubu oluşturdu.
Kır çiçeklerinin kokusuna bayılıyorum derken bakın ne çiçekleri.
Kır çiçekleri belirtisi.
Siz isim tamlaması!
Neyin kokusu?
Çiçeklerinin kokusu belirtildi.
İsim tamlaması iki tane tamlama iç içe geçti.
En az üç tane isim yan yana geldi ve zincirleme oluşturdu.
İstanbul'un sahil ilçeleri bakın ne ilçeleri, sahil ilçeleri şu kısım belirtisi.
Arkadaşlar, İstanbul'un ilçeleri derken de bu kısımda belirtildi.
İki tane tamlama yan yana geldi.
Yani üç tane isim buradaki tamlama ekleri ile söz grubu oluşturdu arkadaşlar.
Ama bunu tamlananı sıfat olan belirtili isim tamlamalarıyla karıştırmıyoruz ve ÖSYM bu kısma çok önem veriyor.
Bakın annemin yine evine gidiyoruz derken burada zincirleme yok.
Bazı öğrenciler bunu zincirleme diye alıyor.
Hızlı düşünüp, hızlı karar verip Bakın kimin evi?
Annemin evi derken arkadaşlar şuradaki annem kelimesi tamlayandır.
Şuradaki ev kelimesi ise tamlanandır.
Şimdi şuradaki yeniye ben isim diyemediği için bu zincirleme olmuyor çünkü.
Nasıl ev, yeni ev derken ben buraya ne diyorum, sıfat diyorum.
O yüzden üç kelime evinde isim olması gerekiyor.
Yani burada sadece ne vardır arkadaşlar?
Tamlamanın türünü soracak olursanız belirtili isim tamlaması vardır.
Zincirleme yoktur.
Bazı sorularda ise şöyle soru gelebiliyor Şu kısma dikkat edelim aşağıdakilerin hangisinde bak tamlayan eki demiyor.
Tamlananı düşen bir isim tamlaması vardır diyor.
Yani benim iki tane unsurum varsa şu kısmını tamlayan ise bu kısmım da tamlanansa ise şu kısım hiç olmayacak.
Ekle, karıştırma.
Şimdi bu başarı hepimizin derken bana ne demek istiyor?
Bu başarı hepimizin başarısı demek istiyor.
Ama burada başarı kelimesini kullanmamış arkadaşlar.
Şuradaki başarısı gitti sadece hepimizin dedi.
Yani ne olduğu tam tamlanan eki düşmüş oldu arkadaşlar.
Pardon tamlayan düşmüş oldu, ek düşmedi.
Örnek soruya bakacak olursak aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme yoktur diyor bakalım.
Çocuğun sırt çantası kendisinden daha ağır derken bak kimin çantası, çocuğun çantası, ne çantası, sırt çantası, iki tane tamlama iç içe geçti, üç tane resim yan yana.
Burada zincirleme vardır.
Rüzgar sörfü etkinliklerine yerli ve yabancı turistler katıldı.
Derken şurası nokta olacak arkadaşlar soru işareti değil.
Ne etkinlikleri?
Rüzgar sörfü etkinlikleri, ne sörfü.
Rüzgar sörfü.
Bakın en az üç tane isim yan yana geldi ve zincirleme oluşturdu.
Kış aylarının bunaltıcı havası derken bakın ne ayları?
Kış ayları.
Burada bir isim tamlaması var.
Neyin havası?
Kış aylarının havası derken burada da bir isim tamlaması var.
Şimdi diyeceksiniz hocam burada da sıfat var.
Bunu neden zincirleme kabul ettik arkadaşlar?
Ama bakın burada sadece iki tane isim var.
Yani araya sıfat girmiş ama Ceyhan da burada zaten kış bir ay, iki hava üç tane.
Benim ismim zaten var.
Üç tane isim varsa yani en az iki tane isim tamlaması içiçe geçmişse araya sıfat girebilir.
Sadece yukarıdaki örnekteki gibi giremiyor.
Bak bu güzel günün akşamında hüzünle ayrıldık deyin.
Akşamı günün akşamı derken bakın buradaki ün eki tamlayan ikidir.
Şuradaki ıı eki tamlama ne ekidir?
Ama şuradaki güzel kelimesi sıfattır arkadaşlar.
O yüzden benim cevabım Denizli olur.
Denizli'de herhangi bir zincirleme yok.
Bu virgül vücudun hormon salgılanmasını olumsuz yönde etkiler derken vücudun salgılanması, hormon salgılanması.
O yüzden burada da ne vardır arkadaşlar zincirleme isim tamlaması vardır.
Yani ışık akımda gider.
Zincirleme isim tamlaması bu şekilde.