10 TÜRKÇE T 33. Bir toplumun duyuş, düşünüş birliğini sağlayan değerlerin tü- müne kültür denir. İnsanın, çevresinde oluşturduğu

10 TÜRKÇE T 33. Bir toplumun duyuş, düşünüş birliğini sağlayan değerlerin tü- müne kültür denir. İnsanın, çevresinde oluşturduğu veya kurdu- ğu her şey bir kültürdür. Yaşanılan coğrafya ve kültür, sanatsal yapıtlara aktarılır. Belirli bir kültür çevresindeki sanat yapıtla- rında görülen ortak özellikler, o toplum kültürünün de bir yan- sımasıdır. Örneğin İznik çinilerinde, Uşak halı ve kilimlerinde, Çanakkale seramiğinde görülen benzerlik; onu biçimleyen in- sanın (sanatçının) o güne kadar aldığı kültürün bir sonucudur. Sanat ise bu kültürü oluşturan ana ögelerden biridir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Sanat; bir duygunun, tasarımın ya da niteliğin belli yön- temlerle açıklanmasını telkin eder. B insanların kültürleri ve yaşadıkları coğrafya, sanatsal ya- ratıların oluşmasında etkili olur. C) Sanattaki kültürel değer yargıları, sanatçıyı bilgi yönünden destekleyecek nitelikler içermelidir. D Toplumdaki bireylerin sanata ait bilgileri, sanat etkinlikleri- ni izlemeleri; kültürle ilgilidir. E) Evrensel kültür ve sanat içinde yer almak, öykünmeci yak- laşımlardan kaçınmakla gerçekleşir. 0X20 . Yerleşme, oturulan ve barınılan yerdir. Mağara, ağaç kovuğu, çadır, iglo, villa, apartman dairesi ve gökdelen geçmişten gü- nümüze barınak çeşitlerine örnek verilebilir. Ancak yerleşme teriminden sadece barınılan mekânlar anlaşılmamalıdır. İnsan- ların yaşadığı sosyal ortamlar ve çeşitli ekonomik faaliyetler- de bulunduğu iş yerleri, eğlence alanlarının tümüne yerleşme denir. Dünyada nüfusun dağılışı gibi yerleşmelerin dağılışı da düzensizdir. Yeryüzünün tamamı yerleşmeye uygun olmadığı için bazı yerlerde yerleşmeler sık, bazı yerlerde ise seyrektir.