12. Divan şiirinde sanat ve hüner göstermek her ne kadar asıl amaçlardan olsa da sadece bunların ön planda tutulduğunu söylemek

12. Divan şiirinde sanat ve hüner göstermek her ne kadar asıl amaçlardan olsa da sadece bunların ön planda tutulduğunu söylemek güçtür. Şiiri oluşturan şairler; devrin inanç, gelenek, bilim gibi unsurlarından hayli etkilenerek bu etkiyi şiirlerine türlü yönlerden yansıtmışlardır. Divan şiirine yansıyan bu tür etkilerden biri, eskilerin deyimiyle "ilm-i tencîm" denen astronomi yani gök bilimi etkisidir. Astronomi unsurlarını eski şiirimizde kolaylıkla tespit etmek mümkün değildir fakat astronomi kavramları çoğu kez teşbih, mecaz, kinaye, tevriye gibi edebî sanatlarla dizelerde yer almıştır. Özellikle sevgilinin güzelliğinin betimlenmesi amacıyla sevgili Ay, Mars, yıldız, Güneş gibi gök cisimleri şairler tarafından sıklıkla kullanılmıştır. Bu parçaya göre, aşağıdaki beyitlerden hangisi, divan şiirinde gök biliminin yansımalarını içeren bir örnek olamaz? A) Arizun görse felek mihr bırahmaz Ay'a Zerre zerre kilur anı bırağur sahraya B) Subh-dem yaturken ol meh üstüme geldi didi Üstüne gelmiş güneş sen dahi uyanmaz mısın C) Gitdün ammâ kodun hasret ile cânı bile İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı bile D) Şafak mı şebde ya hattında rûy-ı âl midir Subuh sitâresi mi gerdeninde hâl midir E) Gazâ-yı Bedr'i yâd etdirdi tâb-ı berk -i şimşekîn Olup ayyûka dek pertev- feşân şevketlü hünkârım 14. wa Testokit C quin 15