1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ile birlikte gümrük vergileri 1916'daki hâliyle kalıyordu. Bu durumun bütçede oluşturduğ

1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ile birlikte gümrük vergileri 1916'daki hâliyle kalıyordu. Bu durumun bütçede oluşturduğu boşluğun doldurulması için hükümetin bulduğu en iyi çözüm, serbestçe fiyat belirleyebileceği tekellerin oluş- turulmasıydı. Bu bağlamda lik kurulan tekellerden biri kibrit tekeli oldu. Açılan ihaleyl SOGALFOR isimli Belçika şirketi kazandı. Şirket yapılan sözleşme gereği üç yıl içinde yerli odun kullanarak Türkiye'nin kibrit ihtiyacını karşılayacak bir fabrika kurmayı taahhüt ediyordu. Türkiye Kibrit Tekell AŞ olarak kurulan Türkiye'nin ilk yabancı sermayeli kuruluşların- dan olan şirket, fabrikasını ham maddeye yakın olduğu için Sinop'a kurmuştu. Fakat bu fabrika, inşaat zemininin uygun olmaması sebebiyle faaliyete geçtikten kısa bir süre sonra kullanılmaz duruma geldi. SOGALFOR yeni fabrika yapmak İstemeyince anlaşma iptal edilerek tekel farklı bir sözleşme ile ATIC isimli bir şirkete verildi. Bu sözleşmede de fabrika kurma zorunluluğu bulunsa da kibrit üretimi için yerli odun kullanma zorunluluğu kaldırılmıştı. Bu sebeple ATIC kura- cağı fabrikanın yerini daha ekonomik olacağı için İstanbul olarak belirledi. Böylece Cumhuriyet'in ilk yıllarında Sinop, Türkiye'nin belki de ilk sanayi şehri olma fırsatını kaybetti. TARTIKLERLE PARAGRAF SONIM HOCAM TAKTIKLERLE PARAGRAF SENIM HOCAM TAKTIKLERLE PARAG Bu parçada kibrit fabrikası ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine yer verilmemiştir? A) Türkiye'nin ilk yabancı sermayeli şirketinin Türkiye Kibrit Tekeli AŞ olduğuna B) İlk fabrikasının nerede ve ne amaçla kurulduğuna C) Bütçe boşluğunun oluşmasının hangi gerekçeden kay- naklandığına Türkiye'nin tekelleri hangi aksaklığı kapatmak için açtığına Fabrikayı kuracak şirket sözleşmesine hangi şartın konul- duğuna V