21. Freud Günlük Yaşamın Psikopatolojisi'nde, kazayla yaralanmaların aslında "kaza" olmadığını ileri sürmüş ve "kazaya yatkın" k

21. Freud Günlük Yaşamın Psikopatolojisi'nde, kazayla yaralanmaların aslında "kaza" olmadığını ileri sürmüş ve "kazaya yatkın" kişilerin özelliklerini rasyonel açıdan değerlendirmeye çalışmıştır. Nitekim özgürlük ve irade kavramları bile modern dönemde nesnel zorunluluğu bilme ve bunu kullanma yeteneği şeklinde tanımlanmıştır: İnsan, doğanın ve toplumun zorunlu yasalarını tanıyıp öğrenmekle özgürlük kazanır; doğanın ve toplumun zorunlu yasalarını bilmediği sürece insan özgür değildir. Başka bir deyişle Düşüncenin akışına göre bu parça aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanabilir? A) insan, etrafını çeviren bu sınırlara karşı çıkabildiği oranda özgürleşir. Bu sınırları ortadan kaldırmak ise bilinçle ve örgütlülükle mümkündür. Özgür olmak isteyen insan öncelikle yıkması gereken sınırları tanımalı ve buna uygun bir strateji geliştirebilmelidir. O B) insan özgürlüğü, içinde olduğu koşullarla ve uymak zorunda olduğu yasalarla belirlenir. Bir yandan evrenin fizik yasaları öte yanda içinde olduğu toplumun coğrafi, ekonomik, dinî, geleneksel kuralları onun özgürlük alanını belirler. Bunları bilen insan neyi yapıp neyi yapamayacağını da bilir. C) insan değişmek isterse kendini tanımalıdır, kendisinde neleri değiştirmek istediğini bilmeden bu değişimi başlatması olanaksızdır. İnsan özgürlüğünün anahtarı da bu nedenle kendini tanımaktır. Bunu başarabilen insan çevresini ve tüm dünyayı nasıl değiştirebileceğini de belirleyebilir. D) bizler evrenin işleyişini belirleyen temel yasalarla çevriliyizdir. Bu yasaları bilmek insanın ne kadar aciz bir canlı olduğunu da kavramamızı sağlar. Ancak bu kavrayış sonrasındadır ki elimizdekiyle yetinmeyi öğrenebiliriz. E) mutlak özgürlük, insanın iradesiyle elde edebileceği bir şeydir. Büyük özgürlük savaşçıları bu nedenle toplumun yasalarına karşı savaş başlatmışlardır. Özgür insan, yeni bir dünya yaratabileceğinin farkında olan insandır.