22. Ziya Paşa divan şiirinin son büyük temsilcilerindendir. Yeni fikirleri eski nazım şekilleri ile dile getirmiştir. Örneğin es
22. Ziya Paşa divan şiirinin son büyük temsilcilerindendir. Yeni fikirleri eski nazım şekilleri ile dile getirmiştir. Örneğin eski edebiyatımızda gazel, genellikle lirik duyguların an- latılmasında kullanılmışken Ziya Paşa onu, hikmetli söz- lerin sosyal ve siyasi düşüncelerin ifade vasıtası hâline getirmiştir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerden hangisi Ziya Paşa'ya ait olamaz? A) Kim ki Hak'dan andan korkar erbåb-i ukúl Her ne isterse yapar Hak'dan hiråsän olmayan (Bütün akıl sahipleri, Allah'tan korkmayanlardan kor- kar Çünkü o, Allah korkusu olmadığı için ne isterse onu yapar.) B) Åsafın mikdarını bilmez Süleyman olmayan Bilmez insan kadrini âlemde insan olmayan (Nasıl Hz. Süleyman gibi olmayan, bir vezirin değerini bilemezse şu dünyada, insan olmayan da insanın kıy- metini takdir edemez.) C) Gördüm ol hurşid hüsnün ihtiyarım kalmadı Sâye tek bir yerde durmağa kararım kalmadı (O güneş gibi parlak sevgilinin güzelliğini gördüm, İra- dem kalmadı; gölge gibi, bir yerde durup dinlenemez oldum.) D) Incinmemek istersen eğer mülk-i fenåda Bir kimseyi incitmemeye hasr-i merâm et (Eğer şu dünyada incinmemek istersen hiç kimseyi incitmemeye kendini adamalısın.) E) Ådem olanın hayr olur âdemlere kasdi Insanlığa insanda budur işte delalet (Insan olanın, insanlar için niyeti hayırlıdır, insanlığa en büyük yol gösterici, işte budur.)