26 Bağlamanın atası, Dede Korkut Hikâyeleri'nde adı çok sık geçen kopuzdur. Yaklaşık 1500 yıllık bir geçmişi olan ve birden çok

26 Bağlamanın atası, Dede Korkut Hikâyeleri'nde adı çok sık geçen kopuzdur. Yaklaşık 1500 yıllık bir geçmişi olan ve birden çok telli saz türünü kapsayan kopuz, Orta Asya'daki Türk boyları tarafından kullanılmıştır. İlk zamanlar o bölgenin gezginci ozanları aracılığıy- la Anadolu'ya gelmiştir. Kopuz, bağlamadan farklı olarak teknesi deriyle kaplı, perdeşiz, iki veya üç telli; telleri at kılı, koyun ve kurt bağırsağından yapılmış kırışlerden oluşan bir enstrümandır. Kopuzun Anadolu'da geçirdiği evrimlerden ve sapina perde bağlanmasından sonra ortaya çıkan bağlama, Türkmenler tarafından kutsal bir çalgı sayılırdı. Günümüzde, bağlamanın standart ölçüleri için hâlâ çalışıl- maktadır. Teknesinin hangi ağaçtan, kapağının ne kadar incelikte, sapının ne kadar uzunlukta olacağı tartışmaları süredursun; çalgının genel yapısı yavaş yavaş ortaya çıkmış görünüyor. Eskiden kullanılan ancak günümüzde pek bulunamayan dut ağacından oyma tekneler yerine dilim dilim yapıştırılmış ardıç; göğüs kapağı için ladin, köknar; sapı için ceviz veya gürgen ağaçları kullanılır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Kopuzun mucidi olan Türkler, bu çalgıyı geliştirerek bağlamayı kullanmaya başlamışlardır. B) Bağlamaya bazı Türk boylarında dinî ve mistik anlamlar yüklen- miştir. C) Aradan geçen uzun yıllara rağmen bağlamaya son hâli henüz verilememiştir. D) Bağlamanın değişik bölümlerinde, birbirinden farklı materyaller kullanılmaktadır. TYT/01GK-1 (A Serisi) E Kurumsal THE E) Kopuz yapımı için birden çok hayvansal uzva ihtiyaç duyulmak- tadır. 28