3. Aşağıdakilerin hangisi birlikte verildiği soruya yanıt verme- mektedir? A) Doğal afetler nelerdir ve ne kadar sürede gerçekle
3. Aşağıdakilerin hangisi birlikte verildiği soruya yanıt verme- mektedir? A) Doğal afetler nelerdir ve ne kadar sürede gerçekleşmekte- dir? Doğal afet; genellikle insanların kontrolü dışında gerçekle- şen ve gerekli önlemler alınmadığı takdirde büyük can ve mal kayıplarına yol açan doğa olaylarıdır. Bu olaylar, çoğunlukla kısa sürelerde gerçekleşir. Başladıktan sonra insanlar tarafın- dan engellenemez - İnsan kaynaklı afetlerin, doğa kaynaklı doğal afetlerden da- ha tahrip edici olduğu söylenebilir mi? Deprem, heyelan, çığ, sel ve don gibi doğa kaynaklı afet- lerin sonuçları doğrudan ve hemen ortaya çıkar. Ama kurak- lık, çevre kirliliği, küresel ısınma gibi daha çok insan kaynaklı bazı afetlerin sonuçları ise uzun bir zaman sonra dolaylı ola- rak görülür. Aslında, doğal bir felaketin potansiyel etkisi, ola- yın büyüklüğüne ve yerine bağlıdır. insanlar ne tür doğal afetlerle karşılaşmaktadır? Doğal afetler, "jeolojik" ve "meteorolojik" olmak üzere iki gruba ayrılır. Kaynağını doğrudan yer kabuğundan ya da ye- rin derinliklerinden alan jeolojik doğal afetler; deprem, heye- lan, yanardağ patlamaları, tsunami gibi olaylardır. Atmosfer- deki doğa olayları sonucunda meydana gelen meteorolojik doğal afetler ise sel, firtina, tayfun, kasırga, kuraklık, çığ, eroz- yon ve su taşkınları gibi olaylardır. -Bazı doğal afetlerin birbiriyle bağlantılı gerçekleştiği söyle- niyor, bu konuda ne dersiniz? Bu, bilimsel bir gerçektir. Bazı doğal afetler arasında ilinti vardır. Örneğin geçmişte yaşanan bir sel, fay hatları üzerinde tahribat yaparak günümüzdeki bir depremin başlangıç nok- tası olabilir. Bu gerçekten hareketle, doğal afet tehdidine ve etkilerine karşı insanların çoğu zaman savunmasız kaldığını söyleyebiliriz. - Doğal afetleri önlemek için neler yapılmalı? Aslında doğal afetlerin çoğu engellenebilir nitelikte değil- dir. Ancak küresel ısınma sonucu oluşan seller, çevre kirliliği gibi daha çok insan kaynaklı felaketler yıllara yayılan sistemli bir çalışma ve farkındalıkla önlenebilmektedir.